WASHINGTON —
Pentagon Afganistan’ın 2014’de Amerikan kuvvetleri çekildikten sonra da Amerika’nın desteğine ihtiyacı olacağını bildiriyor. Ancak Amerikan kuvvetlerinin kalabilmesi için ikili bir anlaşma gerekiyor. Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai, Amerika’nın Taleban ile temas girişimlerini protesto amacıyla anlaşma ile ilgili görüşmeleri durdurdu. Bundan sonra ne olacak?
Birleşmiş Milletler, Afganistan’da sivil kayıpların bu yıl yüzde 23 arttığını, ölümlerin çoğundan hükümet karşıtı güçlerin sorumlu olduğunu açıkladı. Ölüm sayısındaki artış, Amerikan kuvvetlerinin gelecek yıl çekilmesinden sonra Afgan güvenlik güçlerini ne kadar zor bir görev beklediğini gösteriyor.
Uzmanlar yardım için belirli sayıda Amerikan askerinin Afganistan’da bırakılması gerektiği görüşünde.
Washington’daki Ulusal Savunma Üniversitesi’nde görevli Thomas Lynch bunlardan biri: “Amerika ve koalisyon ortakları tarafından oluşturulan Afgan kuvvetlerinin lojistik desteğe, istihbarat operasyonlarına, başka yardımlara ihtiyacı var. Buyüzden eğitim, yol gösterme, fikir verme gibi çalışmaların devam etmesi çok yararlı olur.”
Uzmanlar Amerika’nın Taleban ile temas girişimlerini protesto amacıyla Karzai tarafından durdurulan görüşmelere dönülmesi gerektiği görüşünde.
Brookings Enstitüsü adlı araştırma kurumunda görevli Michael O’Hanlon bu gerçekleşmezse bunun Taleban’ın işine yarayacağını söylüyor: “Öfkemizi biribirimize değil düşmanımıza yöneltmeliyiz. Karzai’nin, duyduğu düşkırıklığını anlıyorum ama bence tutumunu değiştirmesi gerekiyor.”
Bir Afgan-Amerikan anlaşması neye benzer? Thomas Lynch Amerika’nın kalacak askerleri için yasal koruma istediğini söylüyor: “Bu anlaşmanın Amerikan askeri personelinin kalabilmesi için kaçınılmaz olan asgari koşulları içermesi gerekiyor. Bunların başında da Amerikan askerlerinin suç işlemeleri halinde Amerikan askeri mahkemelerinde yargılanması geliyor.”
Michael O’Hanlon bunun dışında Afgan halkının Amerikan askeri varlığını kabullenmesi gerektiğini söylüyor: “Afgan halkına uzun vadeli güvenliklerini sağlama konusunda kesin kararlı olduğumuzu , kendilerine düşeni yapmaya devam ederlerse 2014’den sonra da kalacağımızı anlatmalıyız. Ayrıca Taleban ile asla gizli bir anlaşma görüşmeyeceğimizi de açıkça söylemeliyiz.”
Amerika Dışişleri Bakanı John Kerry geçtiğimiz günlerde Pakistan’da Amerika’nın Afganistan’ı asla terketmeyeceği sözü verdi ve Afgan hükümetiyle yakında bir anlaşmaya varacaklarından emin olduğunu söyledi.
Birleşmiş Milletler, Afganistan’da sivil kayıpların bu yıl yüzde 23 arttığını, ölümlerin çoğundan hükümet karşıtı güçlerin sorumlu olduğunu açıkladı. Ölüm sayısındaki artış, Amerikan kuvvetlerinin gelecek yıl çekilmesinden sonra Afgan güvenlik güçlerini ne kadar zor bir görev beklediğini gösteriyor.
Uzmanlar yardım için belirli sayıda Amerikan askerinin Afganistan’da bırakılması gerektiği görüşünde.
Washington’daki Ulusal Savunma Üniversitesi’nde görevli Thomas Lynch bunlardan biri: “Amerika ve koalisyon ortakları tarafından oluşturulan Afgan kuvvetlerinin lojistik desteğe, istihbarat operasyonlarına, başka yardımlara ihtiyacı var. Buyüzden eğitim, yol gösterme, fikir verme gibi çalışmaların devam etmesi çok yararlı olur.”
Uzmanlar Amerika’nın Taleban ile temas girişimlerini protesto amacıyla Karzai tarafından durdurulan görüşmelere dönülmesi gerektiği görüşünde.
Brookings Enstitüsü adlı araştırma kurumunda görevli Michael O’Hanlon bu gerçekleşmezse bunun Taleban’ın işine yarayacağını söylüyor: “Öfkemizi biribirimize değil düşmanımıza yöneltmeliyiz. Karzai’nin, duyduğu düşkırıklığını anlıyorum ama bence tutumunu değiştirmesi gerekiyor.”
Bir Afgan-Amerikan anlaşması neye benzer? Thomas Lynch Amerika’nın kalacak askerleri için yasal koruma istediğini söylüyor: “Bu anlaşmanın Amerikan askeri personelinin kalabilmesi için kaçınılmaz olan asgari koşulları içermesi gerekiyor. Bunların başında da Amerikan askerlerinin suç işlemeleri halinde Amerikan askeri mahkemelerinde yargılanması geliyor.”
Michael O’Hanlon bunun dışında Afgan halkının Amerikan askeri varlığını kabullenmesi gerektiğini söylüyor: “Afgan halkına uzun vadeli güvenliklerini sağlama konusunda kesin kararlı olduğumuzu , kendilerine düşeni yapmaya devam ederlerse 2014’den sonra da kalacağımızı anlatmalıyız. Ayrıca Taleban ile asla gizli bir anlaşma görüşmeyeceğimizi de açıkça söylemeliyiz.”
Amerika Dışişleri Bakanı John Kerry geçtiğimiz günlerde Pakistan’da Amerika’nın Afganistan’ı asla terketmeyeceği sözü verdi ve Afgan hükümetiyle yakında bir anlaşmaya varacaklarından emin olduğunu söyledi.
