ABD ile Afganistan’daki Taliban arasında yapılan tutuklu takasında, uyuşturucu kaçakçılığı ve terörizm suçlamalarıyla California'da ömür boyu hapis cezasına çarptırılan bir Taliban mensubuna karşılık iki Amerikalı'nın serbest bırakıldığı bildirildi.
Takas, ABD'nin 2021'de Afganistan'dan çekilmesini yöneten eski Başkan Joe Biden'ın görevi yeni Başkan Donald Trump'a devretmesiyle sonrasında yapıldı.
Taliban, bu takası ABD ile Afganistan arasındaki ilişkilerin “normalleşmesi” yönünde atılmış bir adım olarak övdü. Ancak dünyadaki çoğu ülke hala Taliban yönetimini tanımadığı için Batı ile böyle bir normalleşme çok zor görünüyor.
Taliban'ın Kabil'deki Dışişleri Bakanlığı takası doğrulayarak, iki ABD vatandaşının 2008 yılında iki kez müebbet hapse mahkum edilen Khan Mohammed ile takas edildiğini açıkladı.
Taliban'ın elindeki Amerikalılar'dan Ryan Corbett'in ailesi de Corbett'in serbest bırakıldığını doğruladı. ABD destekli hükümetin 2021'de çöküşü sırasında ailesiyle birlikte Afganistan'da yaşayan Corbett, Ağustos 2022'de bir iş gezisindeyken Taliban tarafından kaçırılmıştı.
Ailenin açıklamasında, “Hayatımızın en zorlu ve belirsiz 894 gününün ardından Ryan'ın yaşamını sürdürmesini sağlayan ve onu evine geri getiren Tanrı'ya karşı kalplerimiz büyük bir minnettarlık ve övgüyle dolu” denildi.
Aile, Trump ve Biden'ın yanı sıra birçok hükümet yetkilisine de Ryan'ın serbest bırakılmasında gösterdikleri çabalar için teşekkür etti.
Corbett'in ailesi ayrıca Ortadoğu ülkesi Katar'ı da “Ryan'ın serbest bırakılmasında oynadıkları hayati rol ve ABD'nin Afganistan'daki Koruyucu Gücü olarak Ryan'a yaptıkları ziyaretler için” övdü. Yıllar boyunca ABD ile Taliban arasındaki müzakerelere ev sahipliği yapan enerji zengini Katar, yorum taleplerine yanıt vermedi.
Hem CNN hem de The New York Times, ismini açıklamayan ABD'li yetkililere dayanarak, serbest bırakılan ikinci Amerikalı'nın kimliğini William McKenty olarak açıkladı ancak başka hiçbir ayrıntı ortaya çıkmadı.
55 yaşındaki Mohammed, 2008 yılındaki mahkumiyetinin ardından California'da bir cezaevinde tutuluyordu. Cezaevleri Bürosu, Salı günü erken saatlerde Mohammed'in kendilerinin gözetiminde olmadığını açıkladı.
Afganistan'ın Nangarhar vilayetinde çatışmada gözaltına alınan ve daha sonra ABD'ye götürülen Mohammed, federal jüri tarafından ABD'ye gideceğini bildiği uyuşturucuyu temin etmek ve bu şekilde terör faaliyetlerine yardımcı olmak suçlarından mahkum edilmişti.
Adalet Bakanlığı, o dönemde Mohammed'den “Afganistan'daki ABD askerlerini roket kullanarak öldürmeye çalışan”, “şiddet yanlısı bir cihatçı ve uyuşturucu kaçakçısı” olarak bahsetmişti. Muhammed, ABD narko-terörizm yasaları uyarınca mahkum edilen ilk kişiydi.
Biden yönetimi, görevden ayrılmadan önce Corbett'in yanı sıra George Glezmann ve Mahmud Habibi'nin de Guantanamo Körfezi'nde kalan tutuklulardan biri olan Muhammed Rahim karşılığında serbest bırakılması için anlaşma yapmaya çalışıyordu.
Atlantalı havayolu teknisyeni olan Glezmann, Aralık 2022'de ülke içinde seyahat ederken Taliban'ın istihbarat servisleri tarafından kaçırılmıştı. Kabil merkezli bir telekomünikasyon şirketinde çalışan Afgan asıllı Amerikalı işadamı Habibi de 2022 yılında kaybolmuş, Taliban Habibi'nin elinde olduğunu reddetmişti.
ABD’li yetkililer takasla ilgili yorum yapmazken Taliban, takasın ABD ile yapılan “uzun ve verimli müzakerelerin” bir sonucu olduğunu, sorunların diyalog yoluyla çözülmesine iyi bir örnek teşkil ettiğini belirtti.
Taliban’dan yapılan açıklamada, “İslam Emirliği, ABD'in iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşmesine ve gelişmesine yardımcı olan eylemlerine olumlu bakmaktadır” denildi.
Taliban, kısmen yönetimi ele geçirmesinin yol açtığı ekonomik darboğazdan kurtulmak için tanınmak konusunda ilerleme kaydetmeye çalışıyor. Taliban’ın yönetimi almasıyla ülkeye gidecek milyarlarca dolarlık uluslararası fon dondurulmuş, on binlerce yüksek vasıflı Afgan, paralarını da yanlarına alarak ülkeden kaçmıştı.
Forum