Marzia Reyazee, son sekiz yıldır Afganistan'daki kadınlara özel güzellik salonundan elde ettiği gelirle ailesini geçindiriyor. Reyazee, bu işi kurmak için 18 bin dolardan fazla para harcamış.
Ancak 34 yaşındaki iki çocuk annesi, Taleban yönetiminin kadın güzellik salonlarının kapatılması kararının 25 Temmuz'dan itibaren uygulamaya konmasıyla işini kaybedebilir.
“Ailemizi besleyemiyoruz, çalışmak zorundayız” diyen Reyazee, Afganistan'daki güzellik hizmetleri sektöründe çalışan birçok kadın gibi ailesinin ana geçim kaynağı.
Güzellik salonu yasağı, iki yıl önce ABD'nin askerlerini çekmesi sonrasında Afganistan'da başa gelen Taleban yönetiminin kadınlara dayattığı bir dizi kısıtlamanın sonuncusu.
Tahminlere göre güzellik salonlarının kapanmasıyla 60 binden fazla kadın işini kaybedecek, 12 bin işyeri kepenk indirecek. Zaten krizde olan Afgan ekonomisini daha da zora sokacak.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Afganistan Özel Temsilcisi Roza Otunbayeva, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, “Güzellik salonu yasağı, kadın girişimcileri orantısız biçimde vuracak. Bu durum kadın direncine, yoksulluğu azaltma ve ekonomik toparlanma çabalarına inen bir darbe” dedi.
Taleban yönetimi, konuya ilişkin açıklama talebine yanıt vermedi.
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ise Reuters'a, güzellik salonu yasağının Afganistan'da kadın istihdamını ciddi biçimde azaltacağını bildirdi. ILO'ya göre Afganistan'da yabancı destekli hükümet döneminde kadınların işgücüne katılımı zaten sadece yüzde 23 düzeyindeydi.
Güzellik salonları, Afgan kadınlar için aynı zamanda yanlarında erkek hamileri olmadan hemcinsleriyle evlerinin dışında biraraya gelebilecekleri güvenli ortamlar sunuyordu.
Taleban yönetimi ise şeriatın ve Afgan kültürünün kendilerine özgü yorumu çerçevesinde kadın haklarına saygılı olduklarını savunuyor.
Afganistan Ahlak Bakanlığı, 4 Temmuz'da açıkladığı güzellik salonu yasağının ruhani liderin talimatına dayalı olduğunu bildirdi. Benzer talimatlar kadınların lise ve üniversiteye gitmesini, Afgan kadın yardım elemanlarının çalışmasını da engellemişti. Yabancı yetkililer, bu gibi adımların, Taleban yönetiminin resmi olarak tanınması adımlarına zarar verdiğini kaydediyor.
Bankacılık sektörüne yaptırım uygulanan, kalkınma yardımları azaltılan ve insani yardım fonlarında düşüşün beklendiği Afganistan'da Taleban, ülkeyi yabancı yardımlara muhtaç olmaktan kurtaracağını ve özel sektörde büyümeyi teşvik ederek ekonomiyi canlandıracağını kaydediyor.
Üst düzey Taleban yetkilileri, kadın girişimcilerin açtığı işyerlerini desteklediklerini ve ticari fuarlarda kadınlara da yer açtıklarını söylüyor. Ancak Roza Otunbayeva, güzellik salonu yasağının “kadın girişimcileri destekleyeceklerini söyleyen yetkililerin geçmişte verdikleri taahhütlere ters düştüğünü” söylüyor.
Seçenekleri hızla tükenen çoğu güzellik salonu çalışanı birçok kadın, yasağa karşı protesto eylemi düzenledi. Taleban, Aralık ayında üniversitelerin kapılarını kadın öğrencilere kapatması üzerine patlak veren eylemleri bastırmıştı. Göstericiler, Taleban'ın eylemi sonlandırmak için tazyikli su kullandığını ve havaya ateş açtığını söyledi.
Adının kullanılmasını istemeyen bir makyöz, “Taleban gün be gün kadınları toplumdan yok etmeye çalışıyor. Biz de insanız” ifadelerini kullandı.
Forum