7 Haziran genel seçimlerini izlemek üzere görevlendirilen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü (AGİT) heyeti temaslarını sürdürürken, Amerika’nın Sesi’nin görüşünü aldığı AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu sözcüsü Thomas Rymer, oy sandıklarında artacak boş oy pusulalarının yetkililerin gözetiminde imha edilmesi gerektiğine dikkati çekti.
Türkiye’de temaslarını bir hafta sürdürecek olan Thomas Rymer, “artan oy pusulalarının sandıklara girmemesi” konusunda yetkililerin ellerinden geleni yapması çağrısında bulundu.
AGİT bir süre önce Türkiye’deki seçimlerle ilgili hazırladığı ara raporda, Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) neden fazladan 17 milyon boş oy pusulası bastığı yönünde YSK’ya yapılan girişimlerden sonuç alınamadığını yazmıştı.
Amerika’nın Sesi’nden Alparslan Esmer ve Yıldız Yazıcıoğlu’nun sorularını yanıtlayan Kanadalı AGİT görevlisi, sorunun yalnızca önceden basılan fazladan 17 milyon oy pusulası olmadığını, normalde her sandık başında mevcut kayıtlı seçmen sayısı kadar oy pusulası bulundurulacağı için, bu seçmenlerin oy kullanmaya gelmemesi durumunda, artacak boş pusula sayısının 17 milyondan daha fazla olacağına dikkati çekti. AGİT sözcüsüne göre bu fazladan oyların güvenli bir şekilde imha edildiğinden emin olunması çok önemli.
Sandık başında kendisine verilen oy pusulasına yanlışlıkla da olsa zarar veren, yırtan, işaretleyen ya da hatalı mühür basan seçmenlere yeni bir oy pusulası verilmiyor. YSK yasal zorunluluk icabı normalde her biri 400 oy pusulası içeren paketlere beşer yedek oy pusulası koyulduğuna dikkati çekse de, 56,6 milyon kayıtlı seçmen için neden 17 milyon fazladan oy pusulası basıldığına net bir açıklama getirmiyor.
Türkiye’de ve yurtdışında kayıtlı toplam 56,6 milyon seçmen bulunuyor. Ek 17 milyon pusula, bu sayıyı 74 milyona yaklaştırıyor. Genel seçime katılım oranı 2011’de yüzde 83,3 idi. Bugünkü seçimlere katılım oranının daha yüksek olması bekleniyor.
Seçimlerin hemen ardından AGİT, yarın Ankara’da bir ön açıklama daha yapacak.
Bununla birlikte AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu sözcüsü Thomas Rymer, olası sahte oy kullanımı ya da seçim hileleri gibi kaygılara yönelik, şimdilik endişelenecek bir durum olmadığını söyledi. Rymer ayrıca Türkiye’deki temasları sırasında, yetkililerin yanı sıra devlet dışı kişi ve kurumlarla da görüşmeler yapıldığını belirtti ve gördükleri işbirliği düzeyinden memnun olduklarını dile getirdi.
Görevlerinin Türkiye’deki seçim sürecine polislik etmek değil, yalnızca gözlemcilik yapmak ve yetkililerin görevlerini nasıl yerine getirdiklerini izlemek olduğunu vurgulayan AGİT sözcüsü yetkililerin seçimin düzgün ve adil geçmesini sağlamak için ellerinden geleni yapmakla yükümlü olduğunun altını çizdi.
AGİT’in ara raporu Cumhurbaşkanı’nın seçim kampanyasındaki rolüne de dikkati çekmişti. Rymer, bu açıklamaların “bir ara raporda” yer aldığının altını çizerek, seçim sonrası bulguların değerlendirileceği ilk açıklamanın seçimden bir gün sonra, yani yarın yapılacağını hatırlattı. Rymer, ara raporda Cumhurbaşkanı’nın anayasal yetkilerine ve seçim kampanyasındaki rolüne dikkat çekildiğini doğruladı. AGİT sözcüsü ayrıca Cumhurbaşkanı’nın seçim kampanyası sırasındaki yetkilerini aştığı yönünde muhataplarından çok sayıda şikayet aldıklarını da belirtti.
Yüzde 10’luk seçim barajının yüksek olup olmadığını sorduğumuz AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu sözcüsü Thomas Rymer, bu barajın yüksek olduğu yönündeki görüşlerini geçmişte de dile getirdiklerini söyledi.
