NEW YORK —
Amerikan ekonomisinde tamgünlük işler giderek yerini yarı zamanlı işlere bırakıyor. Bu eğilim özellikle 2008’deki ekonomik krizden bu yana hızlandı. Kar amacı gütmeyen Serbest Meslek Sahipleri Sendikası, Amerika’da her 3 çalışandan birinin artık serbest, proje bazlı ya da sürekli olarak geçici işlerle hayatını kazandığını bildiriyor. Bu kişilerin çoğunlukla sosyal güvenliği ya da iş güvenliği yok. Amerika’nın Sesi, yalnızca kısa dönemli iş bulabilen, biri kariyerinin başında, diğeri önceden emekli olmayı planlayan iki New York’luyla bu konuyu konuştu.
Harry Zupnik bilişim teknolojisi uzmanı ve 2007 yılında büyük bir iletişim şirketindeki işinden çıkarılmış. Zupnik, “6 yılı aşkın süredir toplam sadece 24 ay çalışabildim. Ve yaptığım bütün işler proje temelli geçici işlerdi. Bir işe girip bir projeyi bitiriyor ve ayrılıyorum,” diyor.
Zupnik 60 yaşında yarı emekli olmayı hayal ediyormuş. Ancak şu anda teklif edilen hiçbir işi reddetme lüksü yok. Zupnik, masraflı olduğu ve iş fırsatını kaçırmaktan korktuğu için çalışmadığında tatil yapmaktan kaçındığını belirtiyor.
Corinne Pulicay, Zupnik’in yarı yaşında ancak benzer bir durumla karşı karşıya. Tekstil tasarım ve pazarlama eğitimini sürdürürken aynı zamanda geçici işlerde çalışıyor. Geçen yıl yükselme imkanı olmadığı için tamgünlük bir işi bırakmış. O günden bu yana sürekli iş aradığını ve bu nedenle birçok farklı geçici iş yaptığını söylüyor.
İyi maaşlı, güvenli iş bulmak giderek zorlaşıyor.
Pulicay’a göre bu korkutucu bir durum. Kendinizi sürekli kollamanız gereken yeni bir ekonomik sistemin doğduğuna inanıyor.
Uzmanlar Amerikalılar’ın 3’te 1’inin geçici işçi olarak ya da birkaç saatlik birkaç işte çalıştığını söylüyor. Bunların neredeyse tamamının sosyal güvenliği ya da emekliliği yok, üstelik ücretlerini ne zaman alacakları da belli değil.
Skype aracılığıyla konuştuğumuz Pennsylvania Üniversitesi Wharton İşletme Fakültesi Profesörü Peter Capelli, bunun nedenini üretimin yurtdışına kaymasına ve finans sistemindeki değişime bağlıyor: “Şirketler bugünlerde talepte nasıl bir değişiklik olacağını, ya da projelerin ne kadar süreceğini bilemiyor. Eskiden çalışanlarını yaşam boyu çalışmaya göre işe alırlardı. Ekonomi kötü olduğunda onları kadroda tutarlardı. Artık bunu yapamıyorlar.”
Profesör Capelli, çoğu işçinin serbest çalışmak istemediğini söylüyor: “Birçok kişinin bunu bir seçeneğe dönüştürecek birikimi yok. İşverenler bunu tercih ediyor çünkü rekabet güçlerini arttırdığını düşünüyorlar. Bu bir kazananlar ve kaybedenler döngüsü.”
Harry Zupnik için iyi bir iş bulma mücadelesi yaşamını her açıdan etkiliyor: “Bu durum, aile yaşamımı, dostluklarımı, ilişkilerimi, kendime güvenimi ve sokakta yürürken kendime bakışımı değiştirdi.”
Zupnik geçenlerde New York’tan 6 saat uzaklıktaki Buffalo kentinde geçici bir iş kabul etmiş.
Corinne Pulicay ise tekstil alanında alacağı diplomanın iş bulma olasılığını arttırmasını umut ediyor.
Harry Zupnik bilişim teknolojisi uzmanı ve 2007 yılında büyük bir iletişim şirketindeki işinden çıkarılmış. Zupnik, “6 yılı aşkın süredir toplam sadece 24 ay çalışabildim. Ve yaptığım bütün işler proje temelli geçici işlerdi. Bir işe girip bir projeyi bitiriyor ve ayrılıyorum,” diyor.
Zupnik 60 yaşında yarı emekli olmayı hayal ediyormuş. Ancak şu anda teklif edilen hiçbir işi reddetme lüksü yok. Zupnik, masraflı olduğu ve iş fırsatını kaçırmaktan korktuğu için çalışmadığında tatil yapmaktan kaçındığını belirtiyor.
Corinne Pulicay, Zupnik’in yarı yaşında ancak benzer bir durumla karşı karşıya. Tekstil tasarım ve pazarlama eğitimini sürdürürken aynı zamanda geçici işlerde çalışıyor. Geçen yıl yükselme imkanı olmadığı için tamgünlük bir işi bırakmış. O günden bu yana sürekli iş aradığını ve bu nedenle birçok farklı geçici iş yaptığını söylüyor.
İyi maaşlı, güvenli iş bulmak giderek zorlaşıyor.
Pulicay’a göre bu korkutucu bir durum. Kendinizi sürekli kollamanız gereken yeni bir ekonomik sistemin doğduğuna inanıyor.
Uzmanlar Amerikalılar’ın 3’te 1’inin geçici işçi olarak ya da birkaç saatlik birkaç işte çalıştığını söylüyor. Bunların neredeyse tamamının sosyal güvenliği ya da emekliliği yok, üstelik ücretlerini ne zaman alacakları da belli değil.
Skype aracılığıyla konuştuğumuz Pennsylvania Üniversitesi Wharton İşletme Fakültesi Profesörü Peter Capelli, bunun nedenini üretimin yurtdışına kaymasına ve finans sistemindeki değişime bağlıyor: “Şirketler bugünlerde talepte nasıl bir değişiklik olacağını, ya da projelerin ne kadar süreceğini bilemiyor. Eskiden çalışanlarını yaşam boyu çalışmaya göre işe alırlardı. Ekonomi kötü olduğunda onları kadroda tutarlardı. Artık bunu yapamıyorlar.”
Profesör Capelli, çoğu işçinin serbest çalışmak istemediğini söylüyor: “Birçok kişinin bunu bir seçeneğe dönüştürecek birikimi yok. İşverenler bunu tercih ediyor çünkü rekabet güçlerini arttırdığını düşünüyorlar. Bu bir kazananlar ve kaybedenler döngüsü.”
Harry Zupnik için iyi bir iş bulma mücadelesi yaşamını her açıdan etkiliyor: “Bu durum, aile yaşamımı, dostluklarımı, ilişkilerimi, kendime güvenimi ve sokakta yürürken kendime bakışımı değiştirdi.”
Zupnik geçenlerde New York’tan 6 saat uzaklıktaki Buffalo kentinde geçici bir iş kabul etmiş.
Corinne Pulicay ise tekstil alanında alacağı diplomanın iş bulma olasılığını arttırmasını umut ediyor.
