Başkentte ATO Kongre Merkezi’nde düzenlenen 13. Ankara Kitap Fuarı’na çok sayıda yazar katılıyor. Ancak fuarda gündem edebiyat, felsefe gibi başlıklardan çok kitapların fiyatları gibi görünüyor.
Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın “onur konuğu” ve İtalyan yazar Donatella di Pietrantonio’nun “uluslararası onur konuğu” olduğu 13. Ankara Kitap Fuarı, 24 Şubat’a akşamına kadar kitapseverler için kapılarını açtı. Geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi Ankaralılar fuara oldukça fazla ilgi göstermekle birlikte fiyatlardan şikayetçi. Yine de yayınevlerince fuar günlerine özel yapılmış indirim kampanyalarından yararlanmak istediklerini belirten kitapseverler, internet siteleriyle kıyaslamalı olarak fiyatlara bakarak fuardan kitap alıp almamayı değerlendiriyorlar
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan kitapseverler, fiyatlardan şikayetçi olsalar da yine de raflardaki kitaplara bakmak için fuar alanında olmaktan memnun olduklarını vurguluyorlar.
Fuardaki okurlardan üniversite öğrencisi Mustafa Göktuğ Erata, kitaplarda seçici olsa da ve genellikle bir yazarı takip etse de “dönem dönem kitap okuma ve alma isteğimin çok olduğu zamanlar oluyor” diyerek meraklı bir okuyucu olduğunu anlattı. Erata, genelde fuar ve kitapçıları gezme amacının fiyat öğrenmek olduğunu belirterek “internet siteleri daha uygun oluyor, kitap alışverişini genelde internet üzerinden yapıyorum” dedi.
Bir başka öğrenci Canan Ayaşlı da, daha çok gençlik üzerine kitaplar aldığını ve bir-iki günde bitirebileceği kitapları tercih ettiğini kaydetti. Ayaşlı, “Son dönemde kitap fiyatları arttı o yüzden kitap fuarına geldim. 30 liradan düşük fiyata kitap yok. Ama 50-60 lirayı bir kitaba da vermek istemedim açıkçası” diyerek kitap tercihinde fiyatın nasıl belirleyici olduğunu anlattı.
İbrahim Temel ise, neden fuar alanında olduğunu, “Kitap almak için fuarları beklemiyorum, açıkçası fuara kitapların hepsini görmek için geliyorum” şeklinde açıkladı. Temel, daha çok siyasi ve tarihle ilgili düşünceyle ilgili kitapları okuduğunu belirterek, “Günümüz Türkiyesi’nde gerçekliği tartışılabilir çeşitli diziler vesilesiyle insanlarımızda tarihi kitaplara yönelik bir ilgi olduğunu düşünüyorum” dedi.
Fuardaki yayıncılar ne düşünüyor?
Fuarda okuyucular gibi yayıncılar da fiyattan şikayetçi olduklarını ifade ediyorlar. Türkiye’nin son aylardaki ekonomik koşullarına bağlı olarak döviz kuru artışı kaynaklı kağıt fiyatlarındaki artış, yayıncılar açısından en önemli problem olarak işaret ediliyor. Yayıncılar, özellikle kağıt fiyatlarıyla devletin daha fazla destek sağlaması gerektiğini söylüyorlar.
Fuardaki yayıncılardan Galeati Yayıncılık sahibi Murat Tulga, “Yayıncılık sektörüyle ilgili kriz var, döviz arttı sonrasında düştü ama kitap fiyatları arttığı gibi kaldı. KDV yüzde 0’a indirildi ama yeterli değil devlet geniş kapsamlı olarak yardımcı olması lazım, okuyucuya bunu ulaştırırken fiyatları yansıtmamak lazım” dedi.
Ayrıca okuyucuların en çok tarihi kitaplara ilgi gösterdiğini de açıklayan Tulga, sözlerini “Benim gördüğüm kadarıyla bu milli eğitim politikalarıyla ilgili. Bir idol olarak gördüklerini değerlendiriyorum. Tamamıyla müfredatla ilgili” diyerek tamamladı.
Sahaflar açısından durum yayınevlerinden biraz farklı görünüyor. Sahaflar, özellikle kendileri açısından “değerli” ürünler peşindeki özel okuyuculara hitap ediyorlar.
Sahaf Mehmet Çelik okuyuculara, kitapevleri ile sınırlı yayıncılık dünyasından daha geniş bir dünya sunduklarını düşünüyor. En büyük kitabevinde bile en fazla 5 bin civarında eser olduğunu kaydeden Çelik, “Bunlar daha sonra raftan iniyor ve kenara atılıyor. Bizim meslek öyle değil insanların hayatından çıkan kitaplar bizlere düşer ikinci el olarak o zaman fark edilmemiştir, değer olarak, sahaflık böyle birşey. Okumayı sadece kitaba hapsetmek de doğru değil insan gider ormanı gökyüzünü gözlemler o da bir okumadır. Okumak bilgi edinmenin tek yolu değil. Biz kültüre ve sanata dair her türlü objeyi satıyoruz. Hatta Amerikalıların sevdiğim, çok ünlü bir lafı var: Kültür ve sanat, teknolojiyi sabah kahvaltısında yermiş. Güzel düşünmüşler” diye konuştu.
Türkiye’de orta yaş kesiminin “efsanevi” ilk okuma kitabı olan Cin Ali’nin yayıncısı Dr. Nesrin Kaygusuz Kalaycıoğlu, kitabı görünce duygulananların hatta gözleri dolanların olduğunu söylüyor. Kalaycıoğlu, yakın zamanda Cin Ali Müzesi’ni açmayı düşündüklerini de belirtti.
Saldırıya hedef olan şair Ahmet Telli de fuardaydı
13. Ankara Kitap Fuarı’na katılan yazarlar arasında farklı görüşlerde çok sayıda isim olduğu da göze çarpıyor. Hem yazarlar hem de yayınevleri açısından birbirinden oldukça farklı ideolojik ve siyasi görüşlere sahip kişiler fuar günlerinde aynı çatı altında buluşuyor.
Fuardaki konuk isimlerden birisi de şair Ahmet Telli. Telli en son Aralık 2018’de muhalif kimliği gerekçesiyle Hacettepe Üniversitesi’nde bir söyleşi sırasında saldırıya uğramıştı.
Fuarda okuyucularından yoğun ilgi gördüğü gözlemlenen Ahmet Telli, VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada, öncelikle muhafazakar kesimlerce değil siyasi gruplarca hedef alındığı görüşünde. Telli, “İktidar ancak saldırılarla ayakta kalmayı başarabilir, iktidar sertleştikçe saldırılar artar. Bu tutucu kimselere ait değil aslında var olan halkın arasındaki ahengi bozarak yandaş, taraftar bulmak duygusuyla bu saldırılar zaman zaman bir ivme gösterir. Doğaldır ki bu saldırılar yazarlar, aydınlar üzerine olacaktır çünkü onlar halk arasındaki barışın daim olması için çaba gösterirler. Barış değil taraftar isteyenler bu saldırıları güncelleştirecekler ve daha çok yapacaklardır. Toplumu kendi haline bıraksalar gayet barışçı bir toplumdur. İnsanlar birbirlerinin gözlerine bakarak konuşmayı severler ve öyle de davranırlar. Bu halkın arasındaki ahengi bozmak için ancak taraftar bulunabilir. Barış onlar için taraftar bulunacak bir hadise değildir bu bakımdan oluyor her şey” dedi.
