31 Mart yerel seçimlerine sadece iki gün kaldı. Ankara’da Cumhur İttifakı’nın adayı Mehmet Özhaseki'yle Millet İttifakı adayı Mansur Yavaş arasındaki mücadelenin çok çekişmeli geçtiği görülüyor.
VOA Türkçe Yayın Bölümü ekibi olarak Ankara’nın farklı seçmen kimliklerine sahip ilçelerini dolaştık, seçim maratonunun artık son virajına girilirken Ankaralı seçmenin nabzını tuttuk.
Duraklarımız özellikle AK Parti ve MHP’nin güçlü olduğu Keçiören, CHP’nin güçlü olduğu Yenimahalle ilçesine bağlı Batıkent semti ve genel anlamda Ankaralı seçmenin nabzını tutmak için en iyi noktalardan, başkentin ‘kalbi’ diyebileceğimiz Kızılay oldu.
Mikrofon uzattığımız her yaş ve meslek grubundan Ankaralılar’ın hemen hepsi seçimde kime oy vereceklerinin kararını vermiş. Onlara oy tercihlerinde hangi tarafa meyilli olduklarını, öncelikle hangi etkenlerin kendilerini bu tercihe ittiğini, ülkenin en önemli sorununu ne olarak gördüklerini ve geleceğe dair umutlu olup olmadıklarını sorduk.
Çoğu Ankaralı, ülkenin en önemli sorununu ekonomi ve işsizlik olarak görürken, bu soruya terör, kutuplaşma, eğitim ya da yargı sistemindeki sorunlar gibi yanıtlar verenler de oldu.
Ekonomik durum Ankaralı seçmenlerin oy tercihlerini belirlemede önemli bir etken olarak öne çıksa da, sorunlara rağmen iktidar partisinden vazgeçmeyeceklerini vurgulayanlar da oldu, kimisi de iktidarın terörle mücadelesini övdü. Ekonomik sorunlardan “dış güçleri ve manipülasyonları” sorumlu tutanlardan, “artık değişim zamanı” diyenlere, işsizlik yüzünden AKP’ye desteğini çektiğini belirtenlerden, “AKP halkla iç içe CHP ise halktan kopuk” diyenlere, “başörtüsü yüzünden çok sıkıntı çektik şu anda özgürüz” diyenlerden “Türkiyemiz karış karış satıldı” diyenlere, “devletin bekası çok önemli zam değil” diyenlerden “seçimlerden sonra çok aşırı zamlar gelecek” diyenlere kadar çok farklı yanıtlar aldık Ankaralılar’dan. Cumhur İttifakı’nın “bu bir beka seçimidir” söylemleri ve muhalefete yönelik “terör örgütleriyle işbirliği” suçlamalarının da görüştüğümüz bazı seçmenler üzerinde etkili olduğunu gördük.
Kameraya konuşmak istemeyenlerin sayısı da bir hayli fazlaydı. Bu kişilerden bazılarının “başıma dert açarım” kaygısıyla görüşlerini paylaşmayı tercih etmediklerini söylemeleri dikkat çekti.
İşte başkentin farklı noktalarından Ankaralı seçmenlerin VOA Türkçe mikrofonlarına söyledikleri:
KEÇİÖREN
Mert, 18 yaşında, öğrenci
“İlk oyumu kullanacağım. Üniversiteye hazırlanıyorum hukuk fakültesini istiyorum. Adaletli bir ülkede yaşadığımız için adalet üzerine bir meslek istiyorum. Hukuk istiyorum, savcı olmak istiyorum.”
“Kararımı verdim. Cumhur İttifakı'na vermek istiyorum. Ankara'da Sayın Özhaseki'ye vermek istiyorum. Keçiören'de ikamet ediyorum. Biz aile olarak yıllardır Keçiören'de oturuyoruz ve adını efsaneleştirmiş Turgut Altınok'u da yakinen tanıyoruz. Çalışmalarını, başarılarını da yakinen izledik gördük. Bunun için Keçiören'de Turgut Altınok'a vereceğim.”
“Ben yerel seçimlerde partiye bakmam, kişisel olarak bakarım. Ben Mansur Yavaş'ın da hayatını okudum, Özhaseki'nin de hayatını okudum ve kendisini çok net bir şekilde araştırdım. Özhaseki üç dönem boyunca Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanlığı yapmış, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yapmış biri. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na oturduğunda Ankara'yla ilgili ilk projesi 500 milyon liralık Gölbaşı'nda Mogan Gölü'nü temizleme projesi oldu ve gerçekten de çok başarılı bir şekilde temizledikten sonra yanlarına mesire alanları, aile alanları yaptı. Yani ben onun Ankara'da başarılı bir Büyükşehir Belediye Başkanı olacağını düşünüyorum.”
“Dış faktörler Türk ekonomisi üzerinde kesinlikle etkili oluyor. Bakın 24 Haziran genel seçimlerinde Recep Tayyip Erdoğan kazandı ve Ağustos ayında Amerika'nın, Almanya'nın Borsa İstanbul'a, dövize bayağı bir etkisi oldu, sırf Recep Tayyip Erdoğan'ın kazanması üzerine. Euro yaklaşık 8'e fırladı, bu da ekonomimizin çökmesine neden olabilir bir şey. Şunu da korku içerisinde bekliyorum; seçime üç gün kaldı, seçimden sonra da AK Parti yine galip gelirse eğer dış faktörlerin borsamıza el atmasından korkuyorum.”
Nihat, 35 yaşında, güvenlik sektöründe yönetici
“(Kararımı verdim), zaten bizim geçmişten bugüne dayanan bir görüşümüz var, şu anda o şekilde inşallah devam edecek, AK Parti olarak düşünüyorum ben.”
“Kararsızdım önce, daha sonra AK Parti'ye üye olan bir arkadaşım vardı, geçtiğimiz günlerde bir şey paylaştı ve ciddi anlamda kafama takıldı ve değer verdim ona. Çünkü 15 Temmuz gibi bir darbe girişimi geçirdik biz. Kendi düşüncemi söylüyorum; o gün başka partilerde olmuş olsaydı büyükşehirler belki belediyenin kamyonları veya araçları o tankların, askeriyenin diğer araçlarının önüne geçmeyecekti diye düşünüyorum.”
“Bu genel seçim değil, bu yerel seçim. Yerel seçimde de bizim şu anda en önde bakmamız gereken şey, hükümet düşmeyecek çünkü, bizim burada hizmete bakmamız lazım en çok aslında. Ama dediğim gibi, beka çok önemli Cumhurbaşkanımızın da söylediği gibi. Önce hizmete bakmamız lazım mantıken ama şu anda bu hizmetten çıkmış durumda. Artık yani hizmeti geçti herkes, farklı düşünceler içindeler. Hizmeti dediğim gibi aştık. Şu an şeye çok yöneldiler mesela, Kürt'tür Türk'tür bu ayrıma geçmeye başladılar, artık Kürt'ü Türk'ü yok ki herkes aynı, aynı memlekette yaşıyoruz. Çok ayrımlaştırdılar, çok büyüttüler, niye bu kadar büyüdü bilmiyorum.”
“(Ülkenin en büyük sorunu) Herkesin dilinde dolaşıyor ekonomi demeyeceğim kesinlikle. Şu anda en büyük sorunu, bilemiyorum yok gibi görüyorum, şu anda mesela benim en büyük takdir ettiğim hükümetin takdir ettiğim konusu teröristlerden doğu bölgesinin arınmasıyla çok yakından ilgileniyorum ve takip ediyorum Süleyman Soylu Beyi. Benim için şu anda en önemlisi o.”
Ümit Aktaş, 27 yaşında, işsiz
“Ben AK Parti'ye veriyordum bu zamana kadar, 2-3 seçimdir AK Parti'ye verdim. Ama durumlar gerçekten çok kötü. Bilmiyorum yani sandığın başındaki kararıma bağlı her şey. Değişebilir. Tercihimi en çok iş durumu belirleyecek. Ben kararımı değiştirdim açıkçası öyle söyleyeyim yani. Benim kararım değişti. Boş bile atabilirim. Kararım neden değişti? İşsizim ben beyefendi. İki aydır işsizim. 27 yaşındayım belirli bir işim yok ve diplomam olmadığı için mağdurum. Ciddi bir derecede işsizlik var. Kendi köylülerimin burada mesela derneğimiz var, benim yaşıtlarım bir sürü evlenmemiş işsiz insanlarla dolu.”
“İnsanlar gerçekten ben bu partiye oy vereceğim diye oy vermiyorlar. Bir şeyler yapan insanlara veriyorlar. Benim fikrim böyle değiştiyse inanıyorum ki herkesin fikri değişmiştir.”
Arif Baştuğ, akademisyen
“Şu anda Cumhur İttifakı'nı destekliyorum. Millet İttifakı'nı desteklemiyorum. Belki Millet İttifakı'nın içinde iyi niyetli birkaç kişi olsa da bütün bu olan bitenleri kümülatif düzeyde baktığınızda bunların içinde terör faaliyetlerine karışan birçok insanın olduğuna inanmaktayım. Dolayısıyla bizim bunları desteklememiz mümkün değil.”
“Cumhur İttifakı'nın içinde en çok halkla iç içe olması, yapmış olduğu 17 yıllık tecrübeler, icraatlar var. Yani bunlar için de tamamen sütten çıkmış ak kaşık diyemiyorum. yaptıkları hatalar da olabilir ama sonuçta halktan biri, bizim ülkemiz için çalışan insanların olduğuna inanıyorum.”
“Ülkenin en büyük sorunu ekonomi ve işsizlik. Bunları aştık mıydı 2023'e Amerika'ya beş sıfır çekeriz.”
Tuncay Gezer, 60 yaşında, emekli
“(Oy tercihi) Bir şeye karar verdik, inşallah oy zamanı kullanacağız. Vatanımıza milletimize hayırlı olsun inşallah. Gelecek kardeşimizden de inşallah Türkiye için en hayırlı olan şeyler yapmasını bekliyoruz, Özellikle Türkiyemiz’de ekonomi ve işsizlik çok ön safhada ve bunlara inşallah yardımcı olacak bir şeyler yaparlar diye umut ediyorum.”
“Belediye başkanlığında şu anda Mansur Yavaş'ı ben düşünüyorum, inşallah onun da hayırlı olacağını düşünüyorum.”
“İşsizlik en büyük sorun. Çocuklarımız işsiz olduğu için en büyük sorun işsizlik ve ekonomik sıkıntı içindeyiz hepimiz. Vatandaş olarak hepimiz ekonomik sıkıntı içindeyiz. Bunların düzelmesini istiyoruz. Bize yardımcı olacak birilerini bekliyoruz inşallah.”
“Ekonomiyi düzeltecek insanlar başımızda olan cumhurbaşkanımız ve onun yardımcıları ama belediye başkanlığı çalışmalarından dolayı özlediğimiz kişi olarak görüyorum ben Mansur Yavaş'ı. Diliyorum o inşallah gelir Ankaramız'a.”
Aynur Gezer, 57 yaşında, Ev hanımı
“Kararımı verdim. Ben de İyi Parti'ye vermek istiyorum çünkü bu bir hani AK Parti veya herhangi bir parti diye değil, Türkiyemiz karış karış satıldı hep farkındaysanız. Bak bekliyor belediye (Tanzim satış mağazasını gösteriyor), ben de bekledim üç liraya domates almak için ama bu seçimlerden sonra çok aşırı zam gelecek. Hepimiz biliyoruz. Artık ülkemiz hani düzelsin değişsin istiyoruz, hani hep aynı kişi kalsın istemiyoruz, değişsin. Bir de bakalım onlar gelsin onlar ne yapacaklar? Önceden ihracat yapıyorduk biz Avrupa'ya ama şimdi bizi Avrupa'ya bağımlı ettiler. Bizim topraklarımız verimliyken neden şimdi tarıma destek yok, herhangi birşey yok da işsizlik safhası fazla. Yani bilmiyorum artık yani ülke gidiyor elden bu kadar diyeyim.”
“İnşallah halkımız artık yavaş yavaş bilinçleniyor. Artık yani onlar da farkında. İşsizlik hat safhada. Herkes kendi cebini doldurdu, işçiye emekliye şu kadar veriyor kendileri bu kadar alıyor. Artık yeter.”
Ömer Coşkun, 55 yaşında, emekli
“Kararımı verdim. Kararım Türkiye'nin bekası yönünde olacak inşallah. Devletin bekası bence çok önemli. Bu zammış şuymuş buymuş bunlar çok önemli değil, devletin bekasını ben önemli görüyorum onun için devletin bekası için oy kullanacağım.”
“İşsizlik sorunu da var ama en büyük sorun terör meselesi. İnşallah o da çözüldü çözülüyor.”
KIZILAY
Kadir, 63 yaşında, emekli
“Tercihimizi tabii son gün yapacak değiliz. Sene boyunca veya bir seçimden sonraki dönemlerde belediye başkanlarının yaptıklarına bakıyoruz ona göre değerlendiriyoruz. (Kararımızı) verdik.’’
“Türkiye'nin sorunları var tabii ki yani işsizlik var, ekonomi var. Ondan sonra eğitimde ciddi sorunlar var. Adalette sorunlar var. Yönetim şekillerinde biraz sorunlar var.”
“Bu iktidar döneminde eğitimdeki yapılan değişiklikler hakikaten çok tutarsız oldu. Mesela yargıyla ilgili çok sorunlar yaşanıyor. Ben bireysel olarak yaşamadım ama ülkede hakikaten çok sorunlar var.”
Büşra Nurarslan, 24 yaşında, öğretmen
“(Oy tercihinizi belirleyecek etkenler) Tabii ki ülkemin refahı, insanların refahı. Öncelikle geçim sıkıntısı. İstihdam alanı tabii ki önceliğim. Ben üniversite mezunu biri olarak önceliğim tabii iş. Bunları göz önünde bulundurarak sandığa gideceğim inşallah.”
“(Ülkenin en önemli sorunu) Ben terör olarak görüyorum açıkçası. Evet Sayın İçişleri Bakanımız bu konuda bayağı bir atılım yaptı, Neredeyse geçmiş yıllara göre evet azaldı ama ben yine de ayda yılda dahi olsa bir eve ateş düşsün istemiyorum açıkçası. Tamamıyla kökten bu sorunun halledilmesini istiyorum yürekten.”
Ali Demirtaş, 65 yaşında, emekli
“Cumhur İttifakı'na kullanacağım. Çünkü geleceği bunlarda görüyorum. Solun şu ana kadar Türkiye'ye yaptığı bir hizmete şahit olmadık. Her şeye muhalefet. Onun için devam.”
“En büyük sorun bence kutuplaşmanın bir an önce çözülmesi lazım. Ötekileştirme olmaması lazım. Bu da iktidara düşüyor. Gidişat iyi değil o anlamda. Birlik beraberlik olmazsa ekonomi de olmaz.”
“Tabii ki gelecekten umudum var. Ümit olmazsa yaşam olmaz. Ben belli bir yaşa geldim kendim için bir şey beklemiyorum. Önemli olan memleketin ve insanların huzur ve refah içinde yaşaması. Ekonomik sıkıntılar giderilir ama yeter ki insanlar birbirlerini sevsin ve birlik beraberlik bozulmasın. Yoksa bugün AK Parti gider yarın inanırsa insanlar CHP'ye oy verir. O da bizim ülkemizin insanı ama benim şu ana kadar bu yaşıma kadar gördüğüm halktan kopuklar. Adı her ne kadar Halk Parti ise de halktan kopuk, tepeden bakan zihniyet kırıldı ama bu iktidarın da en büyük hatası kutuplaşmaya zemin hazırladı. Devlet cemaatlere teslim olmamalı, hangisi olursa olsun. Hele kamu kurumlarındaki çalışanların cemaatle tüm irtibatları kesilmesi lazım. Biz bunu yaşadık.”
BATIKENT
Metin Çevik, 70 yaşında, emekli
“Karar verildi. Ben sosyal demokrat bir insanım. Sosyal demokratların yaşadığı yerlerde en azından bir özgürlük var ama ekonomik yönünü soracak olursanız maalesef bugün çok kötü durumda. Ekonomi bugün, yani artık tanzim satış mağazalarıyla her şey ortada.”
“En önemli sorun ekonomidir. Ekonomi dışında da birtakım şeyler var yanlış uygulamalar sonucu Ortadoğu'daki durumlar.”
“Gelecekten benim umudum yok.”
Kadir Sarıkaya, 63 yaşında, emekli
“Kararımı verdim. Mansur Yavaş. (Neden) Bir, bu adamlar yıllardan beri Ankara'yı yönetiyorlar, başarılı olduklarını düşünmüyorum. Bir değişim şart. İkincisi, daha önce de Mansur Yavaş seçimlere girmişti çok az farkla alamamıştı. Bu seçimlerde alabileceğini düşünüyorum, onun için Mansur Yavaş diyorum.”
“En büyük sorun ekonomi. Benim gibi düşünenler çoğunluktaysa (gelecekten) umutluyum. Ama onun dışında umudum yok. Artık evdeki ekonomi ve Türkiye'deki ekonomi dayanılmaz boyutlarda. Onun için de bir değişiklik olması, yönetimin değişmesi gerekiyor.”
Murat Aloğlu, 51 yaşında, emekli
“Kararımı verdim gibi. (Oy tercihimi belirlemede ana etken) Ekonomik sebepler. Ekonomi, eğitim; hükümetin yaptığı şeyler var şu anda yani gerçekten yaptı yani özellikle sağlık açısından, yollarda, ama bunun daha da gelişmesi lazım diye düşünüyorum. Eğitim sisteminde biraz daha hamleler olması lazım. Ama onun yanında dediğim gibi hükümetin yapmış olduğu epey şeyler var. Ama eğitimde biraz daha aktif olmaları gerekiyor.”
Müşerref, 60 yaşında, emekli
“Kararımı verdim, AK Parti. Tayyip Erdoğan'ın icraatlarını seviyorum. Fikirlerine güveniyorum, kendisine güveniyorum. Yani o bana güven veriyor. Biz yaşım itibariyle çok şeyler yaşadık. Kızları hep başörtüsü mağduruydu. Üç kızım üniversiteyi okuyamadı. Bir kızım hiç okuyamadı, ikisi sonradan bitirdi. Ben çok genç yaşta emekli olmak zorunda kaldım, başörtülü olduğum için çalışamadım. Çok sıkıntılar çektik. Şu anda çok özgürüz, çok mutluyuz. Benim yaşımda olanlar bilir çok yokluklar çok sıkıntılar çektik. Gerçekten bu hükümet geldikten sonra hayat standardımız değişti, her şey çok güzel.”
“(Ekonominin durumu) Hiç kaygılanmıyorum. Halledeceklerine inanıyorum. Bütün bunların manipülasyon olduğunu biliyorum. Ülkem üzerinde oynanan oyunlar olduğunu biliyorum. Hallolacak. Biz çok güçlü bir ülkeyiz, çok güçlü bir devletiz. Bizi hiç kimse yenemeyecek yıkamayacak.”
“En büyük sorunumuz ne...Terör bitmek üzere. İçeride ve dışarıda bize olan saldırılar diyeyim. Gerçekten çok düşmanımız var. Maalesef içeride de var. Özellikle dış ülkeler bizim büyümemizi kalkınmamızı istemiyorlar. Sanırım en büyük sorun bu. Ama dediğim gibi biz çok güçlü bir ülkeyiz. çok güçlü bir milletiz. Allah'ın izniyle hepsini halledeceğiz.”
Samet Bayık, 25 yaşında, öğrenci
“Kararım var. Bana Atatürk'ün tarafı daha yakın. Öncelikle Atatürk'ün kurduğu partiyi destekliyorum. Başındaki ismi desteklemiyorum ama sırf Atatürk olduğu için. Atatürk'e olan sevgim saygımdan dolayı Cumhuriyet Halk Partisi'ne atacağım.”
“(Ülkenin en büyük sorunu) Bence iç karışıklık. Birbirine düşme sağ sol. Düşman gibi görüyoruz birbirimizi. Böyle olmaması lazım, herkesin herkese saygısı olması lazım.”
Murat Taş, 35 yaşında, ticari araç şoförü
“Kararımızı verdik, AK Parti. Başka adam yok ki. Başka yapacak bir adam yok. Bugün Kılıçdaroğlu'na baksan sadece konuşuyor ama bir kafa tutma yok.
(Olası alternatif) Meral Akşener olabilir. Zıtlar birbirine ama o da Anadolu kadını.”
