İsrail ve Hamas, 15 aydan fazla süren savaşın ardından Gazze'de ateşkes sağlanması ve onlarca rehinenin serbest bırakılması konusunda anlaşmaya vardı.
Anlaşmanın çatışmaları durdurması, Ortadoğu'yu istikrarsızlaştıran ve dünya çapında protestolara yol açan İsrail ve Hamas arasındaki en kanlı ve yıkıcı savaşı sona erdirme umutlarını arttırması bekleniyor.
ABD Başkanı Joe Biden, rehine anlaşmasının duyurulmasını sevinçle karşıladı ve 15 aydır devam eden savaşta bir dönüm noktası olan anlaşmanın sağlanmasında “azimli ve titiz Amerikan diplomasisini” takdir etti.
Biden, yaptığı açıklamada, “Bu planın kesin hatlarını 31 Mayıs 2024 tarihinde ortaya koydum ve ardından Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından oybirliğiyle onaylandı. Yürüttüğüm diplomasi, bunu gerçekleştirme çabalarında hiç duraksamadı” dedi.
Başkan Yardımcısı Kamala Harris ve Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile birlikte Beyaz Saray'da açıklamalarda bulunan Biden, rehinelerin evlerine dönecek olmasıyla ilgili olarak, “Başkan Yardımcısı ve ben onları evlerinde karşılamak için sabırsızlanıyoruz” dedi.
Altı haftalık ateşkesin savaşa kalıcı bir son vermek için müzakerelere olanak sağlayacağını söyleyen Biden, müzakerelerin altı haftadan uzun sürmesi halinde ateşkesin görüşmeler devam ettiği sürece yürürlükte kalacağını da sözlerine ekledi.
Anlaşmayı kendi yönetiminin müzakere ettiğini ancak Başkan seçilen Donald Trump'ın ekibinin yakında anlaşmanın uygulanmasını sağlamakla görevlendirileceğini kaydeden Biden, Gazze anlaşması müzakerelerinde ABD adına “son birkaç gündür tek bir ekip olarak konuştuklarını” belirtti.
Katar Başbakanı: "Anlaşma Pazar günü yürürlüğe girecek"
Katar Başbakanı Şeyh Muhammed bin Abdülrahman El Sani de Başkan Biden'dan önce yaptığı açıklamada, Gazze'de 15 aydır devam eden yıkıcı savaşı durduracak ve onlarca İsrailli rehinenin evlerine dönmesinin önünü açacak anlaşmayı doğruladı.
El Sani, haftalar süren titiz müzakereler sonucunda varıldığını söylediği anlaşmayı Katar'ın başkenti Doha'da duyurdu ve anlaşmanın Pazar günü yürürlüğe gireceğini belirtti.
Trump anlaşmayı 5 Kasım'daki seçim zaferinin bir sonucu olarak niteledi
Biden'ın açıklaması, 20 Ocak'ta başkanlık görevine yemin ederek başlayacak olan Donald Trump'ın sosyal medya paylaşımında, 5 Kasım'da elde ettiği seçim zaferinin anlaşmayı getirdiğini iddia etmesinden kısa bir süre sonra geldi.
Trump sosyal medya platformu Truth Social'da “Bu TARİHİ ateşkes anlaşması ancak Kasım ayındaki Tarihi Zaferimizin bir sonucu olarak gerçekleşebilirdi, çünkü tüm Dünyaya Yönetimimin Barış arayacağı ve tüm Amerikalıların ve Müttefiklerimizin güvenliğini sağlamak için anlaşmalar müzakere edeceği sinyalini verdi. Amerikalı ve İsrailli rehinelerin ailelerine ve sevdiklerine kavuşmak üzere evlerine dönecek olmalarından büyük heyecan duyuyorum” şeklindeki mesajı paylaştı.
Trump ayrıca Truth Social'da, ayrıntıları yakında açıklanacak olan anlaşmayı kutladı ve “ORTADOĞU'DAKİ REHİNELER İÇİN ANLAŞMAYA VARDIK. KISA SÜRE İÇİNDE SERBEST BIRAKILACAKLAR. TEŞEKKÜRLER!” ifadesini kullandı.
BM Genel Sekreteri Guterres: "Şimdi öncelik, çatışmanın yol açtığı muazzam acıları dindirmeye verilmeli"
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres de ateşkes anlaşmasını memnuniyetle karşıladı. Guterres, “şimdi önceliğin, bu çatışmanın yol açtığı muazzam acıları dindirmeye verilmesi gerektiğini” vurguladı.
Guterres, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Birleşmiş Milletler'in bu anlaşmanın uygulanmasını desteklemeye ve acı çekmeye devam eden sayısız Filistinli'ye insani yardım nakliyatını arttırmaya hazır olduğunu” kaydetti.
Erdoğan Gazze ateşkes anlaşmasını memnuniyetle karşıladı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Gazze'de ateşkes anlaşmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Erdoğan X'te paylaştığı mesajda, "Anlaşmanın, Filistinli kardeşlerimiz başta olmak üzere bölgemiz ve tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını, kalıcı barış ve istikrara kapı aralamasını temenni ediyoruz" ifadesini kullandı.
Erdoğan, Türkiye'nin Gazze halkının yanında olmaya ve her türlü desteği vermeye devam edeceğini kaydetti.
Öte yandan Dışişleri Bakanlığı kaynakları tarafından verilen bilgiye göre Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Hamas Şura Meclisi Başkanı Muhammed Derviş İsmail ve Hamas Siyasi Bürosu’nun üyeleri ile telefonda görüştü.
Bakan Fidan'ın görüşmede Gazze’de sağlanan ateşkesin Filistin halkı için hayırlı olmasını dilediği aktarıldı. Fidan'ın ayrıca, Gazze’ye acilen insani yardım ulaştırılması başta olmak üzere, Türkiye’nin Filistin’e her alandaki desteğinin süreceğini belirttiği kaydedildi.
İsrail Cumhurbaşkanı, Netanyahu hükümetine Gazze ateşkesini onaylaması çağrısında bulundu
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, ulusal televizyonda yayınlanan konuşmasında Başbakan Benyamin Netanyahu hükümetinden Gazze ateşkes anlaşmasını onaylaması çağrısında bulundu.
Herzog, “Başbakan ve müzakere ekibinin bir anlaşma sağlama çabalarında ellerini güçlendiriyor. İsrail hükümetini, önlerine getirildiğinde bunu onaylamaya çağırıyorum” dedi.
Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için Netanyahu'nun kabinesinin anlaşmayı onaylaması gerekiyor. Netanyahu'nun makamından yapılan açıklamada ateşkes anlaşmasına henüz varılmadığı, nihai ayrıntılar üzerinde halen çalışıldığı bildirilmişti. Netanyahu henüz anlaşmaya varıldığına ilişkin doğrulama yapmadı.
“Pürüzler giderildi”
Görüşmelerde yer alan üst düzey bir ABD'li yetkiliye göre, anlaşmanın uygulanmasına ilk rehine grubunun serbest bırakılabileceği Pazar günü başlanacak.
Kamuoyu önünde yorum yapma yetkisi olmayan ve isminin açıklanmaması koşuluyla konuşan yetkiliye göre müzakereler son dört gün içinde iyice yoğunlaştı.
Pazartesi günü başkanlık koltuğuna oturacak olan Donald Trump'ın Ortadoğu temsilcisi Steve Witkoff, Başkan Biden'ın Ortadoğu danışmanı Brett McGurk ile birlikte son günlerde görüşmeler için Doha'ya gitmişti. Yetkili, McGurk ve Witkoff'un eşgüdüm içinde gerçekleştirdikleri çalışmayı verimli bir ortaklık olarak tanımladı.
Üst düzey yetkili, ABD'li, Katarlı ve Mısırlı müzakerecilerle İsrail ekibinin Çarşamba sabahı erken saatlere kadar, Hamas müzakerecilerinin de bir alt katta yoğun olarak çalıştıklarını söyledi.
ABD'li yetkili, Çarşamba günü ilerleyen saatlerde Hamas'ın son anda birkaç talepte bulunduğunu ancak “çok sağlam durduklarını” ve Hamas'ın sonunda anlaşma şartlarını kabul ettiğini söyledi.
İsrail de Çarşamba günü, Hamas'ın Gazze'nin Mısır sınırı boyunca güvenlik düzenlemeleri için üzerinde anlaşmaya varılan mutabakatları değiştirmeye çalıştığını duyurdu ve bu girişimleri şiddetle reddetti.
Perde arkasındaki müzakereler konusunda isminin açıklanmaması koşuluyla konuşan Katarlı bir yetkili, görüşmelerde arabuluculuk yapan Katar Başbakanı'nın Hamas ve İsrail heyetleriyle ayrı ayrı görüştüğünü ve kısa bir süre sonra anlaşmazlığın çözüldüğünü söyledi.
Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan Hamas yetkilisi de konunun çözüme kavuşturulduğunu doğruladı.
Gazze Şeridi'nin merkezinde yerlerinden edilmiş onlarca Filistinli Çarşamba günü bir hayır kurumunun mutfağında sıraya girerek ateşkes haberini bekledi.
Beyt Hanun'daki evini terk etmek zorunda kalan Filistinli kadın Aman Ebu Jarad, “Bombalanmış olsa da en azından topraklarımıza geri dönüyoruz. Ateşkes sağlandığı anda psikolojik bir rahatlama oluyor ve eskiden yaşadığınız topraklara dönmek aşağılanmaktan daha iyi” dedi.
Beyt Lahiya'dan bir başka Filistinli kadın, Kifaye el-Attar da “Evimize sağ salim dönerken sevinç çığlıkları atardık ama evlerimiz bombalandı ve her şeyimiz gitti. Nereye gideceğiz?” şeklinde konuştu.
Gazze'nin güneyindeki Han Yunus kentinde, tezahürat yapan büyük kalabalıklar sokaklara döküldü. Arabalardan korna sesleri yükseldi.
Forum