ABD Başkanı Joe Biden, İsrail ve Lübnan’daki Hizbullah arasında varılan ateşkes anlaşmasına ilişkin yaptığı açıklamada, ateşkes anlaşmasının yerel saatle sabah 4’ten itibaren yürürlükte olacağını söyledi. Biden, “Anlaşmanın ihlal edilmesi halinde İsrail kendini savunma hakkını saklı tutuyor” dedi.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun konuşmasının ardından Beyaz Saray’da açıklama yapan Başkan Biden, ateşkes anlaşmasının karşılıklı saldırıları kalıcı şekilde sonlandırmak üzere tasarlandığını belirtti.
İsrail güvenlik kabinesinin ateşkes anlaşmasını 1'e karşı 10 oyla onaylamasının ardından konuşan Başkan Biden, hem İsrail Başbakanı Netanyahu hem de Lübnan Başbakanı Nacib Mikati ile görüştüğünü söyledi.
ABD Başkanı Biden, “Hizbullah ve diğer terör örgütlerinden geriye kalanların İsrail’in güvenliğini tehdit etmesine izin verilmeyecek” ifadelerini kullandı.
Başkan Biden, ateşkesin geçerli olacağı 60 günlük süre zarfında, İsrail’in askerlerini çekeceğini ve Hizbullah’ın İsrail sınırında altyapısını yeniden inşa etmemesini sağlamak amacıyla Lübnan ordusunun bu bölgenin kontrolünü devralacağını belirtti.
Biden, “Her iki tarafta da siviller yakın zamanda evlerine güvenli bir şekilde dönebilecek” ifadelerini kullandı. Başkan Biden, Lübnan'ın güneyinde Amerikan askerlerinin konuşlanmayacağını da sözlerine ekledi.
Biden: “Türkiye, Mısır, Katar ve İsrail ile birlikte Gazze'de ateşkes için bir kez daha çaba sarf edeceğiz”
ABD Başkanı, İsrail ve Hamas arasında bir yılı aşkın süredir savaşın devam ettiği Gazze’de, halkın savaşın sonlanmasını hak ettiğini belirtti; Hamas’ın aylarca iyi niyetli şekilde ateşkes ve rehine anlaşmasını müzakere etmeyi reddettiğini söyledi.
Biden, “Hamas’ın önünde bir tercih var. Tek çıkış yolu Amerikan vatandaşlarının olduğu rehinelerin serbest bırakılması. Önümüzdeki günlerde Türkiye, Mısır, Katar, İsrail ve diğerleriyle birlikte ateşkesi sağlamak için bir kez daha çaba sarf edeceğiz” dedi.
ABD Başkanı Biden, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a da süreçteki çabalarından dolayı teşekkür etti.
İsrail ve Lübnan'daki Hizbullah arasında ateşkesin sağlanmasına ilişkin sürece liderlik eden ABD ve Fransa’nın önümüzdeki dönemde ateşkesin uygulanmasına ilişkin denetimde rol alacağı belirtilmişti.
Ateşkes anlaşmasının içeriği ile ilgili neler biliniyor?
Sözkonusu ateşkes teklifi, İsrail güçlerinin Lübnan-İsrail sınırının güneyine; Hizbullah’ın da Litani Nehri kuzeyine çekilmesini öngörüyor.
Plan, İsrail ve Hizbullah arasındaki çatışmaya katılmayan Lübnan ordusunun savaşan iki taraf arasındaki bölgede devriye gezmesini kapsıyor.
Üst düzey Amerikalı bir yetkili, Başkan Biden’ın açıklamasının ardından, İsrail askerlerinin Lübnan’dan çekilmesinin aşamalı olacağını ve 60 günün sonunda çekilmiş olacağını söyledi.
Ateşkes anlaşması sonucunun ciddi yoğunlukta bir müzakere sürecinin eseri olduğunu belirten Amerikalı yetkili, ateşkesin seyri değiştiren bir anlaşma olduğunu belirtti.
Yetkili bu durumun Gazze ve Lübnan’daki çatışmaların birbiriyle bağlantısının koptuğunu gösterdiğini de kaydetti.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Hizbullah’ın ateşkesi ihlal etmesi halinde askeri adım atma özgürlüğüne sahip olduklarını belirterek buna güçlü şekilde karşılık verecekleri uyarısında bulundu.
İsrail’de kabine ateşkes teklifini görüşmeden önce konuşan Netanyahu, “Hizbullah anlaşmayı ihlal eder, silahlanmaya çalışırsa, saldırırız. Sınır yakınlarında terörist altyapıyı yeniden inşa etmeye çalışırsa, saldırırız. Roket ateşler, tünel kazar, roket taşıyan kamyon getirirse, saldırırız” ifadelerini kullandı.
Ateşkes İran-İsrail gerilimini nasıl etkiler?
İsrail ve Lübnan’daki Hizbullah arasındaki ateşkes anlaşması, Gazze’de bir yılı aşkın süredir devam eden savaşı etkilemiyor.
Ancak anlaşma sonucu Lübnan’da çatışmaların durmasının İsrail ve hem Hamas hem de Hizbullah’ı destekleyen İran arasında son dönemde tırmanan gerilimin savaşa dönüşmesi ihtimalini azaltabileceği yorumu yapılıyor.
ABD’de başkan seçilen Donald Trump’ın ulusal güvenlik danışmanlığı için aday gösterdiği Mike Waltz, sosyal medya platformu X’ten yaptığı paylaşımda, “Herkes masaya Başkan Trump sebebiyle geliyor. Onun zaferi dünyaya kaosun tolere edilemeyeceği yönünde net bir mesaj gönderdi. Ortadoğu’da gerilimin düşürülmesine yönelik somut adımları gördüğüme memnun oldum” ifadelerini kullandı.
Trump döneminde göreve başlamak için Senato onayı alması gereken Mike Waltz, “Ancak şunu da açıkça söyleyelim. Bölgedeki kaos ve terörün asıl sebebi İran rejimi. Teröre verdikleri desteğin devam etmesini tolere etmeyeceğiz” dedi.
Üst düzey Amerikalı yetkili, Biden yönetiminin, seçimden sonra anlaşmayla ilgili olarak yeni başkan seçilen Donald Trump’ın ulusal güvenlik ekibini bilgilendirdiklerini söyledi.
Yetkili, "Trump ekibinin Lübnan konusunda bu yaklaşıma destek verdiğine ilişkin her işareti aldım" ifadelerini kullandı.
Forum