ABD Dışişleri Bakanlığı bugün açıkladığı raporda, İsrail’in Amerika’nın sağladığı silahları uluslararası insani hukukla tutarlı olmayan şekilde kullanmış olabileceğini belirtti. Ancak raporda İsrail’in uluslararası hukuku ihlal ettiği yönünde net ve resmi bir tespit yapılmadı.
Raporda olası ihlallere ilişkin soruşturmaların devam ettiği belirtildi; ABD silahlarının uluslararası hukukun ihlal edildiği durumlarda özellikle kullanıldığını doğrulamak için eksiksiz bilgiye sahip olmadığı not edildi.
Raporda, savaş koşullarının bu durumun belirli hava saldırılarında kesin olarak tespit edilmesini engellediği ifade edildi.
İsrail ve Hamas arasındaki savaşın başladığı 7 Ekim ve Nisan sonu arasındaki dönemi kapsayan rapor, İsrail’in ABD ile silah alımına ilişkin anlaşmaları ihlal ettiğini tespit etmese de, savaşın yürütülüş biçimine ilişkin eleştirel bir dil kullanıyor.
ABD Başkanı Joe Biden’ın Şubat ayında yayınladığı ve kısa adıyla NSM-20 olarak bilinen Ulusal Güvenlik Genelgesi, Dışişleri Bakanlığı’nın 8 Mayıs’a kadar, İsrail’in Amerikan silahlarını kullanımının ABD yasaları ya da uluslararası hukuku ihlal etmediğine ilişkin verdiği güvenceleri güvenilir bulup bulmadığına ilişkin Kongre’ye bildirimde bulunmasını öngörüyordu.
Dışişleri Bakanlığı’nın hazırlayacağı bu raporun gecikeceği belirtilmiş ancak yakın zamanda raporun kamuoyuyla paylaşılacağı ifade edilmişti.
Demokrat Partili Kongre üyeleri ve Bağımsız Vermont Senatörü Bernie Sanders’ın Biden yönetiminden böyle bir raporun hazırlanması ve çıkacak bulgulara göre İsrail’e silah sevkiyatına kısıtlama getirilmeye başlanması çağrıları gelmişti.
İsrail, ABD yasaları ve uluslararası yasalara uyduğunu ve güvenlik güçlerinin işlediği iddia edilen ihlalleri soruşturduğunu savunuyor.
Beyaz Saray: “Rehine anlaşmasının olmaması üzücü, görüş ayrılıklarının aşılabileceğine inanıyoruz”
Mısır’ın başkenti Kahire’de Gazze’de ateşkes karşılığında geri kalan rehinelerin serbest bırakılmasına ilişkin anlaşmaya varılması çabalarından sonuç çıkmadı.
John Kirby, “Bir anlaşmaya varılmadı. Harcanan enerji ve çaba düşünüldüğünde son derece üzücü. Yüz yüze yapılan görüşmeler sona erdi. Anlaşma çıkmaması üzücü. Her iki tarafın sanal olarak da olsa diyalogda kalması için çalışıyoruz. Anlaşma metni üzerine de çalışmalar sürüyor. Hala görüş ayrılıklarının aşılabileceğine inanıyoruz” dedi.
İsrail’e silah sevkiyatını tarihte en son askıya alan başkan Reagan
Raporun açıklanması, ABD Başkanı Joe Biden’ın, Refah kentinde nüfusun olduğu yerleşim yerlerine girmesi halinde, İsrail’e bazı silah ve mühimmat transferinin durdurulacağını söylemesinin ardına rastladı.
Biden yönetiminden üst düzey bir yetkili VOA’ya yaptığı açıklamada, İsrail’e gönderilmesi planlanan bin 800 adet 900 kilogramlık; bin 700 adet 225 kilogramlık bomba transferinin bekletildiğini ancak transferler konusunda henüz nihai bir kararın alınmadığını belirtmişti.
Eski Başkan Ronald Reagan 1980’lerde, Filistinliler’e karşı davranışını değiştirmeye zorlamak amacıyla, İsrail’e silah sevkiyatını askıya almıştı.
George H.W. Bush da 1991’de Batı Şeria’daki yerleşimlerle ilgili anlaşmazlık sebebiyle 10 milyar dolarlık kredi garantisini ertelemişti.
ABD İsrail’e ne kadar silah gönderdi?
Amerika İsrail’in en büyük silah tedarikçisi konumunda. Biden yönetimi, Hamas’ın 7 Ekim’deki saldırısından bu yana, İsrail’e daha önce onaylanan silah transferlerini hızlandırdı.
ABD Savunma Bakanlığı, İsrail’e acil silah satışına ilişkin Aralık ayında iki resmi bilgilendirme yaptı. Buna göre, 7 Ekim-29 Aralık arasında İsrail’e, 155 milimetre top mermisi, 120 milimetre tank mermisi ve M4 Obüs sistemleri gönderildi.
Yeni silah siparişleri belirli bir miktarın altında kaldığında, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın bunu Kongre ve kamuoyuna bildirme zorunluluğu bulunmuyor.
Washington Post’un 6 Mart tarihli haberine göre, ABD İsrail’e 7 Ekim’den bu yana 100’den fazla silah satışına onay verdi.
Bunlar arasında güdümsüz bombaları akıllı mühimmata çeviren kitler; hava savunma sistemleri, tam isabet kapasiteli mühimmat, top ve tank mermisi, Hellfire füzeleri, gece görüş cihazları yer alıyor.
İsrail’e askeri yardım nasıl fonlanıyor?
2016’da iki ülke arasında imzalanan mutabakat, ABD’nin İsrail’e 10 yıl boyunca 38 milyar dolarlık silah sağlamasını öngörüyor.
ABD Başkanı Biden geçen ay buna ek olarak İsrail’e 15 milyar dolarlık yardım öngören paketi imzalamıştı.
Washington’daki düşünce kuruluşu Council on Foreign Relations’a göre, ABD’nin İsrail’e 1948’de kuruluşundan bu yana sağladığı askeri yardım miktarı 216 milyar dolar.
Forum