WASHINGTON - ABD Adalet Bakanı Merrick Garland Başkan Biden’ın eski ofisinde ve evinde bulunan gizli belgelerle ilgili soruşturmayı yürütmek üzere özel savcı atadığını açıkladı. Sürecin Biden'ın yeniden başkan adayı olmayı değerlendirdiği 2024'te yapılacak başkanlık seçimleri sürecinde etkili olabileceği yorumu yapılıyor.
Adalet Bakanı Garland, eski Maryland savcısı Robert Hur'ün soruşturmayı özel savcı olarak yürüteceğini açıkladı.
Başkan Biden tarafından bakanlığa atanmış olan Garland üst düzey Adalet Bakanlığı yetkilisinin belgelerle ilgili yaptığı ilk incelemenin ardından özel savcı atanmasının gerekli görüldüğünü belirtti.
Adalet Bakanı Garland'ın açıklamasının öncesinde Beyaz Saray Başkan Biden'ın Delaware'deki evinde başkan yardımcısı olduğu döneme ait bir grup belgenin daha bulunduğunu açıklamıştı.
Hafta başında da Biden'ın başkan yardımcılığı görevinden ayrıldıktan sonra Washington'daki bir düşünce kuruluşunda kullandığı eski ofiste Kasım ayında bazı gizli belgelerin bulunduğu kamuoyuyla paylaşılmıştı.
Beyaz Saray avukatı: "Bir kasıt olmadığı görülecektir"
Beyaz Saray avukatı Richard Sauber konuyla ilgili yaptığı yazılı açıklamada, kapsamlı incelemenin gizli belgelerin herhangi bir kasıt olmadan bulundukları yerde olduklarını göstereceğinden emin olduklarını belirtti.
Sauber Adalet Bakanı'nın soruşturmaya atadığı özel savcıyla yakın işbirliğini sürdüreceklerinin ve hatanın anlaşılması üzerine de avukatların derhal harekete geçtiğinin altını çizdi.
Başkan Biden: "İşbirliği yapıyoruz"
ABD Başkanı Biden’ın başkan yardımcılığı görevinden ayrıldıktan sonraki yıllarda kullandığı ofiste ve bir gün sonra da Delaware’de yaşadığı evin garajında bulunan gizli belgeler, bu sabah Biden'ın enflasyon verilerini değerlendirdiği açıklamasının sonunda gazetecilerin soruları üzerine gündeme geldi.
Fox News muhabiri Peter Doocy, Başkan Biden’a ikinci kısım belgelerin Delaware'deki evin garajında bulunmasına dikkat çekerek, “Corvette’inizin yanında gizli materyaller. Aklınız neredeydi?” diye sordu.
Başkan Biden, “Corvette’im kilitli garajda. Belgeler sokakta durmuyordu” diyerek söze girdi ve avukatlarının Delaware’deki evinin kilitli garajında ve kütüphanesindeki dolaplarda az sayıda gizli belge bulduğunu ve belgelerin incelenmesinin Çarşamba gecesi tamamlandığını belirtti.
Biden, “Gizli materyaller konusunu çok ciddiye aldığımı herkes bilir. Belgeler avukatlarım tarafından bulunur bulunmaz Adalet Bakanlığı’na durumu bildirdik” diye konuştu. ABD Başkanı, Adalet Bakanlığı’nın incelemesinde işbirliği yaptıklarının altını bir kez daha çizdi.
80 yaşındaki Başkan Biden'ın önümüzdeki aylarda 2024 başkanlık seçiminde aday olacağını açıklaması yönünde bir beklenti vardı. Gizli belgelerle ilgili soruşturmanın bu süreci etkilemesi olası.
Özel savcılar siyasi olarak hassas soruşturmalarda görev alıyor
Siyasi olarak hassas soruşturmalara atanan özel savcılar sorumluluklarını, Adalet Bakanlığı yönetiminden belirli bir düzeyde bağımsız hareket ederek yerine getiriyor.
Adalet Bakanı Garland Kasım ayında eski Cumhuriyetçi Başkan Donald Trump'ın Florida'daki konutunda bulunan çok sayıdaki gizli belgelerle ilgili yürütülen soruşturmaya da özel savcı Jack Smith'i atamıştı.
2020'deki seçimleri Demokrat Joe Biden karşısında kaybeden Trump 2024 başkanlık seçimleri için adaylığını açıklamıştı.
Trump döneminin Adalet Bakanlığı da Trump’ın 2016 seçim kampanyası ve Rusya arasında bir ilişki olup olmadığı konusundaki soruşturmayı yürütmesi için Robert Mueller'ı özel savcı atamıştı.
Senatörlerden brifing ve hasar değerlendirmesi talebi
Senato İstihbarat Komisyonu’nun Demokrat Partili başkanı Mark Warner, konuyla ilgili bilgilendirme toplantısı talep ettiğini belirtmişti.
Senato İstihbarat Komisyonu’nun Cumhuriyetçi başkan yardımcısı Senatör Marco Rubio’nun sözcüsü de, Rubio ve Warner’ın Ulusal İstihbarat Direktörü Avril Haines’e mektup yazarak gizli belgelere erişim talep ettiklerini söyledi.
İki senatör istihbarat camiasının konuyla ilgili bir hasar değerlendirmesi yapması ve hem eski Cumhuriyetçi Başkan Donald Trump hem de Demokrat Başkan Joe Biden’da bulunan gizli belgelerle ilgili bilgilendirme toplantısı düzenlenmesi talebinde bulundu.
İki soruşturma süreci arasındaki fark
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın Florida’daki konutu Mar-a-Lago’da çok sayıda gizli belge olduğu ortaya çıkmış, Trump’ın ekibi konutta bulunan gizli belgelerin devlete teslim edilmesi taleplerine aylarca meydan okumuştu.
Florida’daki konutta çok sayıda gizli belge bulunmasına ve konuyla ilgili Ulusal Arşiv ilk olarak Trump’ın avukatlarıyla irtibata geçmiş olmasına rağmen Trump ve ekibi durumu Ulusal Arşiv’e bildirmemiş ve belgelerin teslim edilmesi konusundaki çağrılara uymamıştı.
Adalet Bakanlığı yetkilileri ve Trump’ın hukuk ekibi arasında görüşmeler yapılmış; ancak buna rağmen belgeler teslim edilmemişti. Hatta süreç içinde konutta Trump’ın ekibinden bildirdiğinden de başka belgelerin olduğu da ortaya çıkmıştı.
Bunun üzerine Federal Soruşturma Bürosu (FBI) yetkilileri Ağustos ayında Trump’ın Florida’daki konutunu arayarak 15 kutu içindeki 13 bin belgeye el koymuştu. Bulunan belgelerin 100 tanesi “gizli”, en az 60'ı da "çok gizli" belgelerdi.
Eski Başkan Donald Trump hakkında bu nedenle adaletin engellenmesi girişimi konusunda soruşturma yürütülüyor.
ABD Başkanı Biden Trump'ın gizli belgeler konusundaki tutumunu "tamamen sorumsuzca" ifadeleriyle eleştirmişti. Kongre'deki Cumhuriyetçilerse Biden'ın eski ofisinde ve evindeki kilitli garajın yanındaki kütüphanesinde belgelerin bulunmasını "iki yüzlülük" olarak nitelendirdi.
Demokratlarsa iki durum arasındaki farkların altını çiziyor. Demokrat Temsilciler Meclisi üyesi Joaquin Castro, "Donald Trump gizli belgeleri kasıtlı olarak gizledi ve talep edildiğinde de teslim etmeyi reddetti" ifadelerini kullandı.
