WASHINGTON - ABD Başkanı Joe Biden’ın Gazze’ye yardım için dün akşam açıkladığı Akdeniz’de geçici liman misyonunun 30-60 gün içinde hayata geçirilmesi planlanıyor. Limanın bölgedeki diğer ülkelerle işbirliği içinde inşa edilmesi bekleniyor.
Birleşmiş Milletler (BM), 570 binden fazla Gazzeli’nin felaket düzeyinde açlık ve kıtlıkla karşı karşıya olduğu uyarısında bulunmuş ve özellikle Gazze’nin kuzeyindeki duruma dikkat çekmişti.
Başkan Biden Perşembe akşamı Kongre’de ortak oturuma hitaben yaptığı ve İsrail’i sivillerin korunmasının öncelik olması gerektiği konusunda uyardığı Birliğin Durumu konuşmasında, Gazze’ye yardım için somut bir plan açıkladı.
ABD’nin bölgeye yardımın iletilmesinde daha doğrudan rol üstlenmesini öngören kapsamlı askeri plan Beyaz Saray tarafından “acil durum misyonu” olarak adlandırılıyor.
Bu misyon kapsamında Akdeniz’de Gazze kıyısında kurulacak geçici bir liman üzerinden bölgeye yardım iletilecek.
Çarşamba günü planla ilgili basın mensuplarına bilgi veren Biden yönetiminden üst düzey yetkililere göre, ilk sevkiyatın Güney Kıbrıs üzerinden yapılması planlanıyor.
Gazze için Güney Kıbrıs üzerinden deniz koridoru
Beyaz Saray’dan Cuma günü yapılan yazılı açıklamada, Avrupa Komisyonu, Almanya, Yunanistan, İtalya, Hollanda, Güney Kıbrıs, Birleşik Arap Emirlikleri, İngiltere ve ABD’nin Gazze’ye yardım için bir deniz koridoru açılması niyetinde oldukları belirtildi.
Bu mekanizma üzerine inşa edilecek bir sistemle deniz üzerinden Gazze’ye önemli düzeyde insani yardımın sağlanacağı belirtildi. Bu kapsamda Güney Kıbrıs’ın yakın zamanda bu deniz koridoruna ilişkin çalışmaların nasıl hızlandırılacağını görüşmek üzere üst düzey yetkililele bir toplantı yapacağı belirtildi.
Geçici liman üzerinden Gazze’ye yardım çalışmalarının İsrail hükümetiyle yakın eşgüdüm içinde yürütüleceği belirtildi.
Açıklamada, “Gazze’ye insani yardımın deniz üzerinden doğrudan iletilmesi karmaşık bir süreç olacak ve ülkeler yardımın mümkün olduğu kadar etkili bir şekilde iletilmesinin sağlanması için çabaları değerlendirmeye devam edecek. Bu deniz koridoru Gazze’ye olası tüm rotalar üzerinden insani yardım ve ticari malların akışını arttırmak için devam eden çabaların parçası olabilir ve olmalı” denildi.
Beyaz Saray açıklamasında, “Sivillerin korunmasının uluslararası insani hukukun saygı gösterilmesi gereken önemli bir parçası olduğunu vurguluyoruz” ifadeleri kullanıldı.
Güney Kıbrıs'ın Larnaka limanını ziyaret ettikten sonra açıklama yapan Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Güney Kıbrıs ve Gazze arasındaki deniz koridorunun bu hafta sonundan itibaren faal hale gelebileceğini söyledi.
Şimdiye kadar yardımlar nasıl iletiliyordu?
Gazze’ye yardım şimdiye kadar Mısır sınırındaki Refah sınır kapısı üzerinden ve Aralık ayından bu yana İsrail sınırındaki Kerem Şalom sınır kapısı üzerinden iletiliyor.
Ancak bu kapılardan yardım akışı İsrail’in güvenlik önlemleri ve teftiş çalışmaları sebebiyle yavaş ilerliyor.
ABD, Ürdün ve Fransa dahil bazı ülkeler havadan Gazze’ye yardım iletmiş; ancak bu yöntemin ne kadar verimli olduğu konusunda bazı soru işaretleri gündeme getirilmişti.
Geçici liman planı ne zaman hayata geçecek?
Biden yönetimi yetkilileri planın hayata geçirilmesinin 30-60 gün alabileceğini belirtiyor.
Plan kapsamında Gazze açıklarında kıyıda bulunan ABD gemilerindeki askeri personelin görev yapması bekleniyor; ancak ABD Başkanı Biden Gazze içinde sahada Amerikan askerinin doğrudan görevde olmayacağını vurguladı.
Geçici limanın tam olarak hangi noktada inşa edileceği belirsiz ancak bölge ülkeleriyle işbirliği içinde limanın kurulması planlanıyor.
İlk aşamada Birleşik Arap Emirlikleri’nin bağışladığı yardımın Güney Kıbrıs’a gönderilmesi, yardım malzemelerinin burada teftişten geçmesi ve daha sonra da Gazze kıyısına gemilerle aktarılması öngörülüyor.
ABD askeri Gazze içinde sahada olmayacak
ABD Savunma Bakanlığı kaynaklarına göre geçici limanın kurulması sürecine Joint Logistics Over the Shore (JLOTS) biriminin katılması olası.
Savunma Bakanlığı sözcüsü Pat Ryder bugün Pentagon'da düzenlenen basın toplantısında, geçici limanın kurulmasında kullanılacak kaynak ve imkanların belirlenmesi aşamasında olduklarını söyledi.
Pentagon sözcüsü, geçici limanın kurulması sürecinde 1000 Amerikan askerine ihtiyaç duyulacağını belirtti.
Günde 2 milyon yemek
ABD’nin süreci ortaklarıyla koordinasyon içinde yürüteceğini belirten Pentagon sözcüsü, planın uygulanmasının haftalar alabileceğini belirtti.
Pentagon sözcüsü, plan hayata geçtiğinde nihai olarak Gazze halkına günde 2 milyon yemek sağlamayı umduklarını söyledi.
Güvenliği İsrail sağlayacak
ABD Başkanı Joe Biden Cuma günü yaptığı açıklamada, Gazze kıyısına inşa edilecek geçici limanın güvenliğini İsrail'in sağlayacağını belirtti.
Geçici liman planının maliyeti konusunda ise henüz bir bilgi yok.
Taraflar ne diyor?
İsrail geçici limanın kurulmasına tam destek verdiğini söyleyerek taraflar arasında tam işbirliği sözü verdi.
Hamas ise henüz konuya ilişkin bir açıklama yapmadı.
Gazze’de faaliyet gösteren en büyük Birleşmiş Milletler kuruluşu olan Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Dairesi (UNRWA) sözcüsü Juliette Touma, bölgede insani yardım akışını hızlandıracak ve arttıracak her çabayı memnuniyetle karşılayacaklarını belirtti.
Reuters’ın haberinin bir bölümünden yararlanılmıştır.
Forum