WASHINGTON – ABD Başkanı Joe Biden Kongre’nin her iki kanadına yazdığı mektupta, İsveç’in NATO’ya katılımına onay süreci tamamlanır tamamlanmaz, Türkiye’ye F-16 satışı konusunda Kongre’ye resmi bildirimde bulunmak niyetinde olduklarını belirtti.
VOA Türkçe’nin ulaştığı Senato Dış İlişkiler Komisyonu, ilk olarak Reuters haber ajansının aktardığı mektubun kendilerine ulaştığını doğrulamış ancak mektupla ilgili ayrıntı paylaşmamıştı.
VOA Türkçe’ye bilgi veren Amerikalı bir yetkili, Başkan Joe Biden’ın hem Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu’nun başkanı ve kıdemli üyelerine hem de Senato Dış İlişkiler Komisyonu’nun başkanları ve kıdemli üyelerine mektup gönderdiğini söyledi.
Mektubun içeriğine değinen Amerikalı yetkiliye göre Başkan Biden, TBMM’nin İsveç’in NATO’ya katılım protokollerini onaylanmasından memnuniyet duyduğunu belirtti.
Yetkiliye göre Başkan Biden mektupta, “bu süreç tamamlanır tamamlanmaz Türkiye’ye F-16 satışına ilişkin Kongre’ye resmi bildirimde bulunmak niyetinde oldukları'' konusunda ilgili komisyonların başkanları ve kıdemli üyelerini bilgilendirdi.
Yetkili VOA Türkçe’ye yaptığı açıklamada, Başkan Biden’ın mektubunda Kongre’ye F-16 satışı konusunda gecikme olmadan ilerlemesi çağrısında bulunduğunu da söyledi.
Süreç nasıl işliyor?
ABD’nin başka ülkelere silah ve savunma malzemeleri satışı için Kongre’nin onayı gerekiyor.
Temsilciler Meclisi ve Senato’nun ilgili komisyonları ve başkanları bu onay sürecinde önemli role sahip.
Silah satışları ve transferi konusunda Kongre’ye resmi bilgilendirmeyi ABD Dışişleri Bakanlığı yapıyor.
Kongre’nin silah veya askeri teçhizat satışı yapılacak ülkelere göre ya 15 ya da 30 gün içinde, “teklif edilen satışı engelleme” yönünde ortak bir tasarıyı onaylamaması halinde hükümet, satış için Teklif ve Kabul Mektubu’nu yayınlayabiliyor.
Senato Dış İlişkiler Komisyonu'nun eski Başkanı Demokrat Senatör Bob Menendez hakkında rüşvet iddiaları sebebiyle soruşturma başlatılmasının ardından komisyon başkanlığı görevinden ayrılmış ve Demokrat Senatör Ben Cardin bu görevi devralmıştı.
İsveç’in NATO üyeliği Biden yönetiminin dış politika önceliklerinden
ABD Başkanı Biden’ın Kongre’nin her iki kanadına gönderdiği mektup, İsveç’in NATO’ya katılım protokolünün TBMM’de onaylanmasının ardından geldi.
İsveç’in NATO üyeliği sürecinin tamamlanması, Rusya’nın Ukrayna işgalinde neredeyse iki yılın geride kaldığı bir dönemde, Biden yönetiminin en önemli dış politika önceliklerinden biri.
Washington İsveç'in NATO'ya katılımının Rusya karşısında Baltık Denizi'nde ittifakın savunmasını güçlendireceğini belirtiyor.
TBMM’nin İsveç’in NATO’ya katılım protokolünü onaylamasının ardından, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzası bekleniyor.
Bu aşamanın ardından Türkiye’nin NATO kuralları gereği yeni üyenin katılımına ilişkin protokolü kabul ettiği konusunda Washington’a bildirimde bulunuyor.
Son aşamada da NATO Genel Sekreteri süreci tamamlanan ülkeyi resmi olarak ittifaka davet ediyor.
NATO'ya katılmak isteyen ülkelerin ittifaka tam üye olabilmesi için tüm üye ülkelerin başvuruyu onaylaması gerekiyor. İsveç'in NATO'ya katılım protokolünü henüz onaylamayan tek NATO üyesi Macaristan.
Beyaz Saray “destek veriyoruz” demişti
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, geçen hafta VOA Türkçe’nin sorusu üzerine basın toplantısında yaptığı açıklamada, Biden yönetiminin Türkiye’ye F-16 satışına uzun süredir destek verdiğini ve bu politikada bir değişiklik olmadığını söylemişti.
John Kirby bu sürece ilişkin takvim konusunda ise yeni bir bilgi paylaşmamıştı.
Bazı Kongre üyeleri, Türkiye’ye F-16 satışı ve İsveç’in NATO’ya katılım protokolünün onaylanması arasında doğrudan bağlantı kurarak İsveç’in NATO’ya üyeliğine onay süreci tamamlanmadan F-16 konusunda yeşil ışık gelmeyeceği mesajını verdi.
Ankara 40 adet F-16 ve yaklaşık 80 adet de mevcut filosu için modernizasyon kiti talebini ABD’ye 2021 yılı Ekim ayında iletti.
Ancak hem NATO’nun genişlemesi konusunda Ankara ile yaşanan pürüzler hem de insan hakları konularındaki eleştiriler sebebiyle Kongre’de itirazlar dile getirilmişti.
Forum