Bir dolara malolan kağıttan bir mikroskobun, gelişmekte olan ülkelerdeki hastalıkların teşhisinde kullanılması amaçlanıyor. Mikroskobu geliştiren uzmanlar, bir dolarlık mikroskopun dünyaya farklı bir açıdan bakmayı sağladığını belirtiyor.
Günlük hayatımızda birçok şeyi gözden kaçırmak mümkün. Manu Prakash, o nedenle daha yakından bakmamızı istiyor: “Bu bir çim parşası. Dikkat ederseniz köpekbalığı gibi dişleri var, işte çimi, bastırdığınızda elinizi kesmesinin nedeni bu.”
Prakash, insanların kağıttan yapılmış bir mikroskobu kullanarak etraflarındaki görünmeyen dünyayı keşfetmelerini istiyor: “Bu yuvarlak görünüşlü nesnelerin hepsi polen. Sizi hapşırtan bunlar.”
Kağıt mikroskobun hazır hale gelmesi on dakika alıyor ve üretim maliyeti de sadece bir dolar.
Standford Üniversitesinde Prakash ve biyomühendis arkadaşları mikroskopların halk tarafından kullanılmasını istiyor. Amaç, meraklı insanlarda ilham uyandırmak: “Çok zeki gençler ve insanlar var, yaşadıkları toplumlara fayda sağlamak istiyorlar ama bunun için ellerinde ne alet ne de imkanları var.”
Mikroskop oyuncak değil, nesneleri iki bin kat büyütebilme kapasitesine sahip faydalı bir alet.
Prakash ve meslektaşları binlerce kağıt mikroskobu dünyaya dağıtıyor. ‘On Bin Mikroskop’ projesi 130 ülkedeki gönüllülere 11 bin mikroskop gönderiyor: “Moğolistan’daki bir çiftçi deve sütüyle ilgileniyor. Çiftçi arkadaşlarına sütün hijyenik koşullarda tutulmadığı taktirde hastalığa sebep veren bakteri ve virüsler içerebileceğini göstermenin yollarını arıyor.”
Bakteri ve virüsler hastalıklara neden olabilir.
Prakash, kağıt mikroskobun laboratuvarların olmadığı yerlerde sıtma, Afrika uyku hastalığı gibi birçok bulaşıcı hastalığı teşhis etmede kullanılabileceğini belirtiyor: “İlk etapta teşhis etmede faydalı olabileceğini düşündüğümüz on kadar hastalık var ama daha işimiz çok.”
Londra Hijyen ve Tropik Tıp Bilimi biyotıp mühendisi Orahlee Zondron bunun doğru yönde bir gelişme olduğunu söylüyor: “Bir mühendis olarak güzel bir tasarım olduğunu düşünüyorum ancak mikroskobun tek başına bu alanda bir etkisi olması zor.”
Zondron sağlık alanında çalışanların neye baktıklarını bilmeleri için eğitim almaları gerektiğini, eğitim olmadan mikroskobun faydalı olmayacağını belirtiyor.
Ancak Prakash’a göre mikroskop, meraklı insanların yeni bir dünya keşfetmelerini sağlayacak: “Etrafımızda gördüklerimiz mikroskobik açıdan bakıldığında çok güzel görünüyor.”
