Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail topraklarına saldırmasıyla patlak veren savaşta son olarak örgütün lideri Yahya Sinvar’ın öldürülmesinin yankıları sürerken ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, yeniden Ortadoğu turuna çıktı.
İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a yönelik saldırılarını arttırdığı bir döneme de rastlayan gezi, Blinken’ın bölgeye bir yılda 11. ziyareti.
Blinken'ın Salı günkü programında İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant ile görüşmeler var
Başkan Joe Biden, Blinken’ı bölgeye göndereceğini geçen hafta İsrail'in Yahya Sinvar'ı öldürmesinin ardından açıklamıştı. Bu anlamda Blinken’ın ziyaretinin, aylardır sürüncemede olan ateşkes görüşmelerini yeniden canlandırmayı amaçladığı yorumları yapılıyor.
İran ve müttefikleri Hizbullah ve Hamas ise Sinvar'ın geçen hafta Gazze'nin güneyinde İsrail askerleriyle girdiği çatışmada ölmesinin kararlılıklarını zayıflatmayacağı mesajı veriyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, Blinken’ın İsrail dışında hangi ülkeleri ziyaret edeceği açıklanmadı.
Bakanlık Sözcü Yardımcısı Vedant Patel de günlük basın brifinginde, "Programla ilgili durakların duyurulmasını seyahat ekibine bırakacağım. İsrail'e gideceğini kesinlikle paylaşabilirim, ancak ek duraklar açıklanacak" dedi.
ABD Dışişleri Bakanı’nın İsrail dışında Mısır ve Ürdün’ü de ziyaret etmesi bekleniyor; ancak Ortadoğu ülkeleri dışında Türkiye ya da arabulucu konumundaki Körfez ülkesi Katar’ı ziyaret edip etmeyeceği bilinmiyor.
Bakanlık açıklamasında, Blinken’ın Gazze'deki savaşın sona erdirilmesi, tüm rehinelerin serbest bırakılması, Filistin halkının çektiği acıların hafifletilmesini, Gazze'deki sivillere ilave gıda, ilaç ve diğer insani yardımların ulaştırılmasını ele alacağı kaydedildi.
Blinken ve Savunma Bakanı Lloyd Austin’ın geçen hafta İsrailli yetkililere bir mektup gönderdiği ortaya çıkmıştı. Mektupta İsrail'e, Gazze’ye insani yardımın ulaştırılmasının engellenmeyi sürdürmesi halinde Biden yönetiminin ABD yasaları uyarınca bazı askeri yardımları kısıtlamak zorunda kalabileceği hatırlatılmıştı.
Bakanlık açıklamasına göre Blinken, “çatışma sonrası dönem planlamasına ilişkin görüşmelere devam edecek ve Filistinliler’in hayatlarını yeniden inşa etmelerine ve Hamas'ın zulmünden kurtulup özlemlerini gerçekleştirmelerine imkan tanıyacak yeni bir yol çizilmesi gerektiğini vurgulayacak.”
Lübnan’daki gerilime yer verilen açıklamada, “Bakan ayrıca İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmaya Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1701 sayılı kararını tam olarak uygulayan ve Mavi Hat’ın her iki tarafındaki sivillerin evlerine dönmelerine imkan tanıyan diplomatik bir çözüm bulunması gereğini de ele alacak” denildi.
Güvenlik Konseyi'nin 1701 sayılı kararıyla Lübnan ordusunun İsrail'le olan güney sınır bölgesini Lübnan devleti dışında silah ve silahlı personelden arındırmasına yardımcı olmak üzere bir BM barış gücü misyonu görevlendirilmişti. Ancak İsrail, Hizbullah'ın bölgede hakimiyet kurmaya devam etmesi nedeniyle bu karara hiçbir zaman uyulmadığını söylüyor.
Washington'daki düşünce kuruluşlarından Ortadoğu Enstitüsü'nde İsrail işlerinden sorumlu kıdemli araştırmacı Nimrod Goren VOA'ya yaptığı açıklamada İsrail ve Hamas'ın olası ateşkes koşulları konusundaki tutumları arasındaki farkların “hala çok büyük” olduğunu ve Blinken'ın ziyareti sırasında diplomatik bir gelişme olacağından kuşku duyduğunu söyledi.
Goren, “Aradaki farklar çok büyük, temelde İsrail Hamas'ın artık Gazze'yi yönetmemesini ve Gazze'de bir güvenlik tehdidi olarak var olmamasını istiyor, Hamas ise bunun tam tersini istiyor. Dolayısıyla, rehineler meselesinin ötesinde, her iki tarafın da derin çıkarları ve ihtiyaçları birbiriyle çelişiyor” dedi.
Forum