Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde, Ukrayna’daki savaşla ilgili son gelişmeler yapılan üst düzey toplantıda değerlendirildi. Güvenlik Konseyi’nin Ukrayna özel oturumuna, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in yanısıra BM Genel Kurulu nedeniyle New York’ta bulunan Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba, ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, İsviçre Dışişleri Bakanı Ignazio Cassis’ın da aralarında bulunduğu üst düzey katılımla gerçekleşti.
Dört saate yakın süren üst düzey özel oturumun açılış konuşmasını yapan BM Genel Sekreteri Guterres, iki gün önce, üzerinde yeni mutabakata varılan Gelecek Paktı'nda dünya liderleri uluslararası hukuka ve Birleşmiş Milletler Şartı'na bağlılıklarını bir kez daha teyit ettiğini hatırlattı.
Genel Sekreter, BM’nin varlığının, üye devletlerinin uluslararası sınırlarına ve egemenliğini koruma ilkesine dayandığını, BM Şartı’nın başka herhangi bir devletin toprak bütünlüğüne veya siyasi bağımsızlığına karşı güç kullanma tehdidinden veya kullanımından kaçınması gerektiğini ve uluslararası anlaşmazlıkların barışçıl yollarla çözülmesi gerektiğini açık bir şekilde ortaya koyduğunu ifade etti.
Guterres: “Rusya BM Şartı’nı ihlal etti”
Guterres, Rusya'nın on yıl önce Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Sivastopol’u yasadışı ilhak etmesinin ardından, Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgalinin bu ilkelerin açık bir ihlali olduğunu belirterek, “Sivil halk bunun bedelini ödemeye devam ediyor. Ölü sayısı artmaya devam ediyor. Yaklaşık 10 milyon insan evlerini terketti. Hastanelere, okullara, süpermarketlere yönelik sistematik saldırılar sadece acı ve sefaleti arttırıyor. Elektrik kesintileri ve altyapı hasarları milyonları karanlıkta bıraktı. Nerede olursa olsun ve sorumlusu kim olursa olsun sivillere ve sivil tesislere yönelik tüm saldırıları şiddetle kınıyorum. Hepsi derhal durdurulmalıdır” dedi.
“Ukrayna'da adil, bütüncül ve kalıcı bir barış için çabalarımızı yoğunlaştıralım”
BM Genel Sekreteri Guterres, Ukrayna’da işgal altındaki bölgelerde yaşayan insanların güvenliği, insani ihtiyaçları ve temel insan hakları konusunda derin endişelerin devam etmekte olduğunu belirterek “Ukrayna'da 15 milyon kişi insani yardıma ihtiyaç duyuyor. Bunların yarısından fazlası kadın ve kız çocuklarından oluşuyor. Bu trajik savaş devam ediyor, tırmanma ve sınır dışına taşma riski büyük. Bu durum sadece bölgeyi etkilemekle kalmıyor, aynı zamanda dünyadaki gerilimleri ve bölünmeleri de arttırıyor. Acılara son vermeli ve şiddet döngüsünü kırmalıyız. Bu hem Ukrayna hem Rusya ve tüm dünya halklarının menfaatinedir. Her ne kadar barış bugün artık gündemden düşmüş olsa da çok sayıda diyalog çağrısı bir umut ışığıdır. Ukrayna'da adil, bütüncül ve kalıcı bir barış için çabalarımızı yoğunlaştıralım” dedi.
Zelenski: “Gönüllü olarak uzlaşmaya niyeti olmayan Rusya sadece barış yapmaya zorlanabilir”
Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski, askeri üniformasıyla katıldığı Güvenlik Konseyi üst düzey oturumunda yaptığı konuşmada, Rusya’nın gönüllü bir şekilde uzlaşmayacağını, Rusya'nın sadece barışa zorlanabileceğini ifade etti. Zelenski, Rusya’nın diyalog çağrılarını da “samimiyetsiz” olarak nitelendirdi.
Cumhurbaşkanı Zelenski ayrıca Rusya'ya silah sağladığı iddia edilen İran ve Kuzey Kore'yi de eleştirdi. Zelenski, “İran'ın yakın zamanda kısa menzilli füzeler gönderdiği söyleniyor. Rusya'nın İran ve Kuzey Kore'yi, silahlarıyla bizi öldüren, Ukraynalıları öldüren Avrupa'daki suç savaşının fiili suç ortakları haline getirmesi için hiçbir meşru nedeni yok, hem de hiç yok” dedi.
Rusya'nın İran ve Kuzey Kore’yi suç ortağı yapmak için hiçbir meşru nedeni olmadığını ifade eden Zelenski, “Biz halkımızın meşru olan savunma hakkını kullanıyoruz. Rusya, BM Sözleşmesi kapsamında haklı gösterilmesi mümkün olmayan şeyler yapıyor. Rusya uluslararası bir suç işliyor. İşte bu yüzden bu savaş görüşmelerle yatıştırılamaz.” Ukrayna Cumhurbaşkanı, Rusya'nın şu anda kış öncesinde nükleer santralleri hedef aldığını vurguladı. Ukrayna'ya yardım eden ülkelere teşekkür etti. “Şu anda ihtiyaç duyulan şey kararlılıktır” sözleriyle konuşmasını tamamladı.
Blinken: “Rusya’ya destek veren Kuzey Kore ve İran’a yeni yaptırımlar uygulanmalı”
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Rusya'nın Birleşmiş Milletler Şartı'nın temel ilkeleri olan egemenlik, toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı ilkelerini ihlal ederek, Ukrayna'ya yönelik geniş çaplı bir işgal başlatmasının üzerinden iki buçuk yıldan fazla bir süre geçtikten sonra üst düzey bir toplantıda yeniden bir araya gelindiğini ifade etti.
Blinken, Putin'in Ukrayna'yı işgali sırasında Rusya'ya verdikleri destek nedeniyle İran ve Kuzey Kore'ye karşı uluslararası yaptırım çağrısında bulundu. Blinken, "Tahran ve Pyongyang'ın desteği Putin'in masum Ukraynalı erkeklere, kadınlara ve çocuklara katliam, acı ve yıkım yaşatmasına yardımcı oluyor" dedi.
“İran Rus askerlerini eğitiyor; Kuzey Kore balistik füzeler yolluyor”
ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Rusya'nın Kuzey Kore ve İran’la artan işbirliğine dikkat çekti. İran’ın 2022'den bu yana Kremlin'e silahlı insansız hava araçları sağladığını belirterek, “İran, Rusya'da bir drone fabrikası kurdu. Daha birkaç hafta önce Rusya'ya yüzlerce kısa menzilli balistik füze transfer etti. Tahran, İran'daki Rus askeri personeline bu silahları nasıl kullanacaklarını öğretti. Bu arada Kuzey Kore de Rusya'ya balistik füzeler, rampalar ve milyonlarca top mermisi de dahil olmak üzere tren dolusu silah ve mühimmat gönderdi. Tahran ve Pyongyang'ın desteği Putin'in masum Ukraynalı erkek, kadın ve çocuklara katliam, acı ve yıkım yaşatmasına neden oluyor” diye konuştu.
Blinken, İran, Kuzey Kore ve Rusya'nın bu eylemlerinin, daimi üyesi olarak oy kullandığı birçok Güvenlik Konseyi kararını ihlal ettiğini belirterek, ’Mart ayında Rusya, 14 yıldır rejimin nükleer ve balistik füze programlarını izleyen BM Kuzey Kore Uzmanlar Paneli’nin çalışmalarını sona erdirmek için konseyde vetosunu kullandı. Rusya'nın bankaları Kuzey Kore'nin yaptırımlardan kaçmasına yardım ederek yasadışı silah programları için daha fazla fonun ülkeye aktarılmasını sağlıyor” diye konuştu.
Rusya: “Ukrayna’daki kanserli tümörler temizlenmezse özel askeri operasyonumuz devam eder”
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, ülkesinin her zaman Ukrayna ile barış içinde ve iyi komşular olarak yaşamaya hazır olduğunu ancak ülkenin ‘NATO'nun militarist saldırgan, Rus düşmanı, Neo-Nazilerin bir yuvasına dönüştüğünü, Ukrayna’da bu şekilde kanserli tümörler oluştuğunu öne sürdü.
Rus Temsilci, ABD Başkan Biden'ın Ukrayna'nın kurtarılması gerektiğinden bahsettiğini belirterek, “Ukrayna ulusu herhangi bir tehlike altında değil. Biz onlarla savaşmıyoruz. Kiev'de iktidarı ele geçiren ve halkını felakete sürükleyen suçlu bir rejimle savaşıyoruz” dedi.
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Nebenzia, Ukrayna’da krizin adil ve sürdürülebilir bir çözüme kavuşturulması için öncelikle krizin temel nedenleri çözülmesi gerektiğini, Ukrayna’da Rusça konuşan nüfusa yönelik ihlaller durdurulmadan ve diğer ayrımcı yasalar iptal edilmeden uzlaşmanın mümkün olmadığını ifade etti.
Ukrayna’da kanserli tümörlerin barışçıl yollarla ortadan kaldırılması gerektiğini vurgulayan Nebenzia “ Aksi takdirde Moskova hedeflerine ulaşana kadar özel askeri operasyonun sürdürmek zorunda kalacağız” dedi.
Çin Dışişleri Bakanı Yi: “Savaş alanına ne kadar çok silah gönderilse ateşkes hedefine ulaşmanın o kadar zorlaşır”
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Ukrayna Cumhurbaşkanı'nın sözlerini not ettiğini ancak barış ihtimalinin hala çok uzak olduğunu söyledi.
Krizin uzadığı her gün insanlara daha fazla acı, dünyaya da daha fazla istikrarsızlık getirdiğini belirten Çin Dışişleri Bakanı Yi, “Çin'in önerisi krizin boyutlarının farkına varılması ve durumun sakinleştirilmesidir. Ortada üç ilke olmalıdır. Savaş alanının genişletilmemesi, çatışmaların tırmandırılmaması ve taraflardan herhangi birinin daha fazla provokasyon yapmaması. Savaş alanına ne kadar çok silah gönderilse ateşkes hedefine ulaşmanın o kadar zorlaşır. Savaş daha da uzar” dedi.
Forum