BM Güvenlik Konseyi, Suriye’de Cumhurbaşkanı Beşar Esat'ı deviren isyancıların hızlı ilerleyişinin ardından Pazartesi günü Suriye'deki durumu kapalı kapılar ardında görüşecek.
Yaklaşık 14 yıldır süren Suriye iç savaşında Esat'a askeri destek veren Rusya, BM'nin Golan Tepeleri'ndeki barışı koruma misyonu üzerindeki potansiyel etkileri de dahil olmak üzere gelişmeleri görüşmek üzere Güvenlik Konseyi’nin toplanmasını talep etti.
İsrail birlikleri Pazar günü Golan Tepeleri'nde BM gözetimindeki tampon bölgeye konuşlanırken Başbakan Benyamin Netanyahu, Suriye güçlerinin mevzilerini terk etmesinin ardından İsraillileri korumak için bu hamlenin gerekli olduğunu söylemişti.
Esat’ın devrilmesinin ardından Suriye'ye kimin liderlik edeceği ve ülkenin yıllar süren savaşın ve Esat ailesinin yaklaşık 50 yıllık yönetiminin ardından nasıl toparlanacağı gibi birçok soru cevapsız kaldı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Pazar günü geç saatlerde yaptığı açıklamada, ülkesinin gelişmeleri yakından izleyeceğini ve bölgedeki ortaklarla temas halinde olacağını bildirdi.
Blinken, “ABD, kapsayıcı bir süreç yoluyla hesap verebilir bir Suriye hükümetine barışçıl bir iktidar geçişini güçlü bir şekilde desteklemektedir. Bu geçiş döneminde Suriye halkı devlet kurumlarının korunmasını, temel hizmetlerin yeniden başlatılmasını ve savunmasız toplulukların korunmasını talep etme hakkına sahiptir” ifadesini kullandı.
Antony Blinken, ABD'nin Esat ve diğerlerinin Suriye halkına karşı işledikleri ihlallerden ve Amerikalı gazeteci Austin Tice gibi sivillerin gözaltına alınmasından sorumlu tutulmasına yönelik uluslararası çabaları destekleyeceğini de kaydetti.
Esat, 2013 yılında Şam'ın dış mahallelerinde gerçekleştirilen kimyasal silah saldırısı da dâhil olmak üzere, ülkedeki iç savaş sırasında savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar işlemekle itham ediliyor.
Savaşta yarım milyondan fazla Suriyeli öldü ve çatışma, ülkenin savaş öncesi 22 milyonluk nüfusunun en az yarısını yerinden edildi.
Beşar Esat'ın düşüşü Şam'da ve başka yerlerde kalabalıkların toplanmasına ve kutlama yapmasına neden oldu.
İsyancılar, Esat hükümetinin 2011 yılında kendi yönetimine karşı başlayan ayaklanmayı bastırmak için binlerce kişiyi tuttuğu hapishaneleri açtı.
Suriyeli muhaliflerin yardım kuruluşu Beyaz Baretliler, Pazartesi günü Şam'ın dışındaki Sednaya hapishanesinde yeraltı hücrelerini aramak için ekipler görevlendirdiğini bildirdi.
Rus haber ajansları, Pazar günü Esat ve ailesinin Moskova'ya ulaştığını ve kendilerine Rusya'da sığınma hakkı verildiğini duyurdu.
Esat'ın düşüşü şaşırtıcı derecede hızlı oldu ve Suriye ordusu her türlü muhalefeti sona erdirirken isyancılar birkaç gün içinde Halep, Hama ve Humus şehirlerini ele geçirdi. İsyancılar, kökeni El Kaide'ye dayanan ve ABD ile Birleşmiş Milletler tarafından terör örgütü olarak kabul edilen Heyet Tahrir El Şam (HTŞ) tarafından yönetiliyor.
Ebu Muhammed el Colani HTŞ'ye liderlik ediyor ve ülkenin yakın gelecekteki yönünü çizmesi bekleniyor. El Kaide ile bağlarını yıllar önce koparmış eski bir El Kaide komutanı olan El Colani, çoğulculuğu ve dini hoşgörüyü benimsediğini söylüyor.
Ancak ülkede keskin bölünmeler var. Türkiye destekli muhalif savaşçılar kuzeyde ABD müttefiki Kürt güçleriyle savaşıyor ve IŞİD bazı uzak bölgelerde hala aktif.
Forum