Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi, İsrail ile Hamas arasında varılan ateşkes anlaşmasının ardından Ortadoğu ve Filistin’deki son durumu değerlendirdi. Güvenlik Konseyi toplantısına bazı üye ülkelerin dışişleri bakanları da katıldı.
Toplantının açılış konuşmasını yapan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, taraflara taahhütlerini yerine getirmeleri ve anlaşmayı tam olarak uygulamaları çağrısında bulundu.
Guterres, Mısır, Katar ve ABD'yi bu anlaşmanın sağlanması için gösterdikleri kararlı çabalardan ötürü takdir ettiğini belirtti.
Gazze'de anlaşmanın sunduğu fırsatın değerlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Genel Sekreter, “Bu anlaşma bir umut ışığı oldu. Taraflar arasındaki bu uzlaşma, Gazze'de kalıcı bir ateşkese sağlamak için bir yol açabilir” dedi.
“630’dan fazla insani yardım taşıyan kamyon Gazze’ye girdi”
Genel Sekreter Guterres, BM’nin Gazze’ye insani yardım sevkiyatının hızla arttırılması için üzerlerine düşeni yaptıklarını belirterek, “Dün en az 300'ü kuzeyden olmak üzere 630'dan fazla insani yardım kamyonu Gazze'ye girdi. Biz, BM olarak bu çabaları daha da arttırmak için elimizden geleni yapacağız” dedi.
Guterres, Gazze’ye insani yardım ulaştırılmasında “bel kemiği” olarak nitelediği BM'nin Filistinli Mültecilere Yardım Dairesi (UNWRA) de dahil BM görevlilerinin herhangi bir engelle karşılaşmadan görevlerini yapmalarının öncelikleri olduğunu belirterek, “BM, yerel ve uluslararası kuruluşlar ile özel sektörün engelsiz ve güvenli geçiş imkanına sahip olması şart. Bu yardım kuruluşlarına yetkili makamlar tarafından sağlanan vizeler, izinler ve diğer koşullar yardımın daha da artmasını sağlamak amacıyla hızlandırılmalıdır’’ dedi.
BM Genel Sekreteri Guterres, sahada yapılması gereken bazı çalışmaların ateşkes anlaşmasıyla eşgüdüm halinde derhal uygulanması gerektiğini vurguladı; ateşkesin uygulanmaya başlamasıyla birlikte sahada derhal atılması gereken paralel adımları şöyle sıraladı:
-Gazze’de tedavi gören yaralı ve hastaların başka ülkelerdeki hastanelere naklinin sağlanması
-Halkın temel ihtiyaçların karşılanması için yetecek kadar ticari malzemenin Gazze'ye girişine izin verilmesi
-İnsani yardım malzemelerinin yağmalanmasını önlemek için kamu düzeni ve güvenliğinin yeniden tesis edilmesi
-Sivillerin korunması ve yaşadıkları yerlere geri dönmek isteyenlerin güvenli bir şekilde ulaşımlarının sağlanması
-İnsan kalıntıları ve cesetlerin onurlu ve saygılı bir şekilde kayıp yakınlarına ulaştırılması
-Yardım ve temel hizmetlerin dağıtımının arttırılması için güvenli koşulların sağlanması.
-Patlayıcı mühimmatın ortadan kaldırılması.
-Uluslararası medyanın Gazze'ye girişine izin verilmesi.
“İsrail’in Batı Şeria’yı ilhakı uluslararası hukukun ihlali olur”
BM Genel Sekreteri Guterres, Batı Şeria’daki son duruma da dikkat çekti. Guterres, üst düzey İsrailli yetkililerin önümüzdeki aylarda Batı Şeria'nın tamamını ya da bir kısmını resmen ilhak etmekten bahsettiğini belirterek, “Böyle bir ilhak uluslararası hukukun en ciddi ihlali anlamı taşır. Ne yazık ki Batı Şeria'daki çatışmalar, hava saldırıları ve hız kesmeyen yasadışı yerleşimler sürüyor” dedi.
Filistin Yönetimi: “Ateşkesi memnuniyetle karşılıyoruz”
Filistin Yönetimi’nde Dışişleri ve Yurtıdışı Ülkelerde Çalışanlardan Sorumlu Devlet Bakanı olan Varsen Ağabekyan, uzun süredir devam eden çatışmaların sona ermesini memnuniyetle karşıladıklarını söyledi. Ağabekyan, savaş süresince Filistinliler’in işgal altındaki bölge dışına göç etmelerinin önlenmesini destekleyen Mısır, Ürdün ve diğer ülkelerin tutumlarını takdirle karşıladıklarını ifade etti.
Ağabekyan, Ortadoğu'da barış için kapsamlı ve kalıcı bir çözüme ulaşılması gerektiğini vurguladı, uluslararası topluma destek çağrısında bulundu.
Konuşmasında Güney Afrika Cumhuriyeti’ne de teşekkür eden Ağabekyan, “Halkımıza yönelik soykırımın sona erdirilmesi için çabalarını takdirle karşılıyoruz. Güney Afrika Cumhuriyeti’ne Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD) İsrail aleyhine açtığı dava açtıkları için halkım adına teşekkür ediyorum’’ dedi.
İsrail: “Savaşı Hamas başlattı’’
İsrail Dışişleri Bakanlığı Körfez Ülkeleri Dairesi Başkan Yardımcısı Adva Vilchinski de konseye hitabında, Hamas’ın Ekim 2023'te İsrail'e saldırarak savaşı başlattığını, İsrail’in de bu saldırılara karşı kendini savunduğunu kaydetti.
İsrailli diplomat, ülkesinin Suriye ile savaşmak gibi bir niyeti olmadığını ancak ulusal çıkarların ve güvenliğin her şartta korunacağını ifade etti.
İsrail’in, Lübnan ile uzlaştığı mevcut ateşkese bağlı kalmaya devam ettiği ancak İsrail’in güvenliğine yönelik her türlü tehdide karşı harekete geçme hakkını koruduğu belirten Vilchinski, “Şu anda İran destekli şebeke zayıflatıldı. Liderleri ortadan kaldırıldı. Terörist grupların cezasızca terör faaliyetlerini sürdürdüğü günler geride kaldı” dedi.
ABD: “Gazze’de ateşkes anlaşması çok gecikti’’
ABD’nin BM Daimi Temsilci Yardımcısı Dorothy Shea, konseye hitaben yaptığı konuşmada Gazze’de Pazar günü uygulanmaya başlayan ateşkes kararını, “çok gecikmiş bir karar’’ olarak değerlendirdi.
Dorothy Shea, taraflar arasındaki anlaşmaya atifta bulunarak, “Ateşkes anlaşması, Filistinli sivillere çok fazla ihtiyaç duydukları insani yardım ulaştıracak. 15 aydan fazla bir süredir esaret altında tutulan rehineleri ailelerine kavuşturacak’’ dedi.
Shea, ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması konusunda sağlanan uzlaşmanın sadece bölgede değişen denklemlerin sonucunda olmadığını, aynı zamanda uzun bir süredir yürütülen inatçı ve özenli diplomasinin de bir sonucu olduğunu ifade etti.
BM Daimi Temsilci Yardımcısı, şimdi tüm tarafların Gazze'deki ihtiyaç sahiplerine kritik yardımların ulaşmasını sağlama zamanı olduğunun altını çizerek, diğer ülkeleri yardım etmeye, finansman sağlamaya ve kaynaklarını bu çabayı desteklemeye ve insani yardımın arttırılmasına yardımcı olmaya davet etti.
İngiltere: “Milyonlarca insan bize güveniyor”
Konseye hitap eden İngiltere Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Hamish Falconer de, ateşkes anlaşmasını iki devletli çözüme yönelik “çok önemli bir ilk adım” olarak değerlendirdi. Anlaşmanın önemini vurgulayan Falconer, bu ateşkes anlaşmasının insanların hayatlarını yeniden inşa etmeye başlamaları için bir yol açtığını ifade etti
Falconer, atılan bu olumlu adımın yalnızca Gazze ve İsrail halkları için değil tüm dünya için bir umut olduğunu söyledi. Folconer, Hamas elindeki rehinelerin hayal bile edilemeyecek acılara katlandıklarını, Pazar günü ateşkes anlaşmasının uygulamaya girmesiyle birlikte üç rehinenin serbest bırakılmasını memnuniyetle karşıladıklarını, diğerlerinin de bir an önce serbest bırakılması gerektiğini kaydetti
Falconer, Gazze'deki insanların son derece vahim koşullar altında hayatlarını sürdürdüklerini, yaşanan acıların inanılır gibi olmadığını belirterek, kışın başlamasıyla Gazze’deki insani krizin daha da kötüleştiği görüşünü paylaştı.
Falconer, Güvenlik Konsey'nin hayati önem taşıyan yardımların ihtiyaç sahiplerine ulaşmasını sağlama sorumluluğuna işaret ederek, “Milyonlarca insan bize güveniyor. Onları hayal kırıklığına uğratmamalıyız” dedi
Fransa: “UNRWA’nın yeri doldurulamaz”
Fransa'nın BM Daimi Temsilcisi Nicolas de Riviere ise, Gazze'deki ateşkes anlaşmasını memnuniyetle karşıladıklarını belirterek, tüm tarafları anlaşmayı tamamıyla uygulamaya davet etti.
Riviere, Hamas’ın elinde bulunan Fransız vatandaşları Ofer Kalderon ve Ohad Yahalomi de dahil kalan tüm rehinelerin serbest bırakılması çağrısında bulundu.
Riviere, Gazze’ye yönelik insani yardımın uluslararası hukuka uygun olarak engelsiz bir şekilde ulaştırılması gerektiğini belirterek, Fransa'nın UNRWA'nın “yeri doldurulamaz” çalışmalarına tam desteğinin sürdüğünü belirtti.
Forum