Geçtiğimiz yıl Brexit yani Avrupa Birliği’nden ayrılma kararı alan İngiltere’nin bu kararla mali bir uçuruma sürüklendiği kaygısı yaygınlaşıyor. Brüksel ve Londra arasında devam eden Brexit pazarlığında henüz bir uzlaşma sağlanamazken, Japonya yatırımlarını İngiltere’den çekebileceği uyarısında bulundu. Basına sızan bir hükümet raporu, İngiltere’deki ekonomik büyümenin Brexit sonrasında yüzde 8oranında gerilemesini öngörüyor.
Japonya, gümrüksüz erişim vaadiyle, İngiltere’ye milyarlarca dolar yatırım yaptı. İngiltere’deki araçların neredeyse yarısını, önde gelen Japon otomotiv firmaları üretiyor. İlaç firmaları, teknoloji firmaları ve bankalar binlerce kişi istihdam ediyor.
Bu firmalar, Brexit’in gümrük sorunlarına yol açmasından kaygılanıyor. Başbakan Theresa May, Japon yatırımcılara, İngiltere’nin ticari dostluğa bağlı kalacağı konusunda güvence verdi: “Brexit, dünya çapında serbest ticaret anlaşmalarına girme ve Japonya’yla zaten güçlü olan ilişkilerimizi daha da sağlamlaştırma fırsatı sunuyor.”
Ancak Japonya’nın İngiltere Büyükelçisi, beklenmedik bir uyarıda bulundu: “Eğer İngiltere’de ticaret yapmak karlı olmazsa, sadece Japon değil diğer özel firmalar da ülkeyi terk eder. Bu kadar basit. Riskler çok büyük ve bunu hepimizin bilmesi gerek.”
Bu durumu, başta Fransa olmak üzere, İngiltere’nin rakipleri de yakından izliyor. Fransa Dışişleri Bakanı geçenlerde Tokyo’yu ziyaret etti: “Japon firmalarına, ‘İngiltere’nin AB üyeliği sona eriyor ama biz buradayız ve size fırsatlar sunabiliriz’ diyoruz.”
Hükümette derin bölünmeler yaşayan İngiltere, istediği anlaşmayı henüz Brüksel’e sunmadı. AB adına müzakereleri yürüten Michel Barnier, bu konuda hayal kırıklığına uğradıklarını söyledi: “Bir kez daha, gerçeği söylemek önemli. İngiltere’nin ortak pazardan ve gümrük birliğinden ayrılmak istemesi, sınır kontrollarını kaçınılmaz hale getirecek.”
Bu, Kuzey İrlanda’yla İrlanda Cumhuriyeti arasına sınır çizilmesi anlamına geliyor. Uzmanlar böyle bir sınırın, mezhep savaşlarını yeniden kızıştırabileceğini söylüyor: “Kuzey İrlanda sınırı konusunda, Aralık sonunda üzerinde uzlaşma sağlanan siyasi söylemleri sert bir yasal dile dönüştürme yolları aramamız gerekecek. Ve şu anda bunun nasıl yapılacağını kimse bilmiyor.”
Jonathan Portes, İngiltere ve Avrupa’nın, geçiş dönemiyle ilgili bir uzlaşmaya henüz varamadığını da ekliyor: “Bu, İngiltere’nin Avrupa’nın bütün kurallarını kabul edeceği anlamına ve hayır deme şansımız olmayacağı anlamına geliyor ki bu durumu kabullenmek oldukça zor.”
Brexit’in resmileşmesi yönünde geri sayım sürerken, İngiltere’nin uluslararası ve Avrupalı ticaret ortakları, AB sonrasında ülkeyi nasıl bir gelecek beklediği konusunun netleşmesini bekliyor.
