Çin Komünist Partisi'nin Merkezi Ekonomik Çalışma Konferansı önümüzdeki ay yıllık oturumu için toplanacak. Çin'in en üst düzey ekonomik toplantısındaki görüşmelere ABD'nin getirmesi öngörülen yeni gümrük vergilerinin olası ağır etkilerinin damga vurması bekleniyor.
Toplantının kilit işlevlerinden biri, Çin'in 2025 yılı büyüme hedefini belirlemek olacak. Gümrük vergilerinin kritik öneme sahip ihracat sektörünü sekteye uğratma olasılığı, büyüme hedefini saptamayı zorlaştırabilir.
ABD Başkanı seçilen Donald Trump, seçim kampanyası sırasında defalarca Çin malı ürünlere yüzde 60 oranında gümrük vergisi uygulamakla tehdit etmişti. Pazartesi günü geç saatlerde Trump, Truth Social sosyal medya hesabında “ABD'ye gelen Çin'in birçok ürününe, herhangi bir ek gümrük vergisinin üzerinde, yüzde 10 ek gümrük vergisi” uygulayacağını yazdı.
Reuters'in bu ay yayınladığı bir haber için görüş alınan Çinli hükümet danışmanlarının çoğu, Pekin'in gelecek yıl için 2024 yılı ile aynı hedef olan yüzde 5'lik ekonomik büyüme hedefini koruması tavsiyesinde bulundu.
Bazıları, Trump'ın Ocak ayında göreve başlamasının ardından ABD'nin yeni gümrük vergilerinin etkisini dengelemek için ülkenin daha güçlü mali teşvik önlemleri alması gerekeceğini söyledi.
ABD’de bulunan bağımsız ekonomi yorumcusu Cai Shenkun, VOA Mandarin'e, Pekin'in “yüzde 5 büyüme hedefinin” piyasa perspektifinden çok siyasi gerekliliklere dayandığını söyledi.
Cai, geçen yıl üçüncü dönem cumhurbaşkanlığını garantileyen Xi Jinping'in “Çin Komünist Partisi'ne bir açıklama ve vizyon vermek zorunda kalacağını” söyledi. Cai, “İyi bir jest yapmalı. Eğer yüzde 5'lik hedefi korumazsa iktidardaki konumu büyük bir tehdit altına girer” dedi.
Avustralya'dan finans uzmanı Si Ling, VOA Mandarin ile yaptığı telefon görüşmesinde, Çin'in 2020'den 2035'e kadar ekonomisinin büyüklüğünü iki katına çıkarma hedefine ulaşmak için yıllık ekonomik büyüme oranının yüzde 4'e ulaşması gerektiğini söyledi.
Si, “Çin, Trump'ın yüksek gümrük vergileri uygulama sözü vermesi gibi dış şokların yarattığı belirsizlik faktörlerini hesaba kattı. Çin, gayrisafi yurtiçi hasıla büyümesindeki ani düşüşle yüzleşmeli” dedi.
Reuters geçen ay Çin ekonomisinin 2024'te yüzde 4,8 büyüyerek hükümetin yüzde 5'lik büyüme hedefini ıskalayacağını ve 2025'te yüzde 4,5'e gerileyebileceğini bildirmişti.
Si, Çin'in mevcut GSYİH'sinin büyümesinin ihracat ve yatırımlara bağlı olduğunu söyledi. Si, Trump'ın Çin mallarına yüksek gümrük vergisi uygulama sözünü yerine getirmesi halinde, bunun Çin ekonomisi üzerindeki etkisinin derin olacağını da belirtti.
“Çin'in yüksek devlet sübvansiyonlarının getirdiği sanayi ürünleri ihracatındaki avantajları, yüksek gümrük vergileri nedeniyle tamamen ortadan kalkacak” diyen Si, “İç piyasa ihracata yönelik sanayi ürünlerini sindirebilecek mi? Bu sanayi kuruluşlarının birçoğu üretim ölçeklerini küçültmeye başladı bile. Bu da daha fazla insanın işini kaybedeceği anlamına geliyor” şeklinde konuştu.
Yerel borçlar ve emlak meseleleri
Bağımsız yorumcu Cai, teşvik tedbirlerine aşırı güvenmenin yerel yönetimlerin borç sorunlarını daha da kötüleştirebileceği uyarısında bulundu.
Cai, “Özel sermaye artık yatırım yapmaya cesaret edemiyor. Kamu iktisadi teşebbüsleri artık yatırım öncüsü rolünü oynayamıyor” dedi.
“'Yüzde 5 hedefini korumak' çok fazla nakit para basmak, piyasaya sürmek, çok fazla hazine bonosu ihraç etmek ve mali açığı arttırmak anlamına geliyor. Tek yol bu” diyen Cai, “Ancak bunun Çin para birimi değerinin istikrarı üzerinde büyük bir olumsuz etkisi olacak” şeklinde konuştu.
Cai, önümüzdeki 10 yıl içinde emlak piyasasında yeni bir zorluk dalgasının yaşanmasının muhtemel olduğunu da sözlerine ekledi.
Cai, “Geçmişte insanlar gayrimenkulü bir varlık değer kazanma ya da değer koruma aracı olarak görüyordu. Şimdi ise konut piyasasının geleceği herkes için karanlık görünüyor. Ev inşa etmeye devam edersek kim satın alacak? Sonunda, bu sadece çığ benzeri bir balona yol açabilir ve bu da tamamen patlayacak” dedi.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada, Çin ekonomisinin ihracat ve yatırım odaklı bir modelden tüketici talebi odaklı bir modele geçmemesi halinde ekonomik büyümenin “yüzde 4'ün oldukça altına” düşebileceğini söylemişti.
Forum