Çin’de geçen hafta boyunca “şiddet içeren saldırıların artmasından” endişe edilirken, devlet medyası bu kez de bir SUV tipi aracın Salı günü ülkenin güneyindeki bir ilkokulun önünde öğrencilere ve yayalara çarptığını, olayda birçok kişinin yaralandığını bildirdi.
CCTV ve diğer medya kuruluşları, aracın Hunan eyaletindeki Changde şehrinde bir ilkokulun çıkışında öğrenciler derse girerken insanlara çarptığını belirtti.
CCTV'nin haberine göre, olayda çok sayıda kişi yaralandı. Polis, yaralıların “mümkün olan en kısa sürede” hastaneye sevk edildiğini, hiçbirinin hayati tehlikesi bulunmadığını açıkladı. Yaralı sayısı hakkında ayrıntılı bilgi verilmedi.
Polis, ayrıca olayla ilgili olarak 39 yaşında bir erkeğin gözaltına alındığını duyurdu. Polisten yapılan kısa açıklamada olayın nasıl meydana geldiği belirtilmedi, sadece soruşturmaların devam ettiği aktarıldı.
Olay, Çin'in güneyindeki Zhuhai'de bir spor kompleksinde bir sürücünün aracını kalabalığın üzerine sürerek 35 kişinin ölümüne ve 43 kişinin ağır yaralanmasına yol açmasının ardından meydana geldi. Geçen hafta yaşanan olay Çin'de son on yılın en fazla ölüme yol açan kitlesel saldırısıydı.
Salı günü Çin sosyal medyasında dolaşan kısa videolarda, küçük çocukların “yardım edin” diye bağırarak Changde okul binasına doğru koştukları görüldü.
Videolardan birinde kompakt, beyaz bir SUV aracın okul girişinin ilerisinde durduğu görülüyordu. Görüntülere göre, aralarında sırt çantalı bir öğrencinin de bulunduğu en az beş kişi okulun önündeki dar sokakta yerde yatıyordu. Kalabalık tarafından etrafı sarılan ve sopa ve çubuklarla dövüldüğü anlaşılan bir adamın “Polis çağırın” diye bağırdığı duyuluyordu.
Ayrı bir video bir kişinin kelepçelendiği ve üniformalı biri tarafından ıslak beton üzerinde tutulduğu görülüyor, bir kadın ise bu kişinin okula tek başına aracıyla geldiğini ve orada insanlara çarptığını söylüyordu.
Bu tür olayların artmasına tepki var
Çin sosyal medya platformu Weibo’da bir yorumcu “Neden bu tür olaylar, çarpıp kaçmalar, öğrencilerin karıştığı olaylar son zamanlarda giderek daha sık meydana geliyor? Topluma ne oldu böyle?” ifadesiyle tepki gösterdi.
Çin Halk Yüksek Savcılığı'nın resmi Weibo sosyal medya hesabından yapılan açıklamaya göre, Çin'in üst düzey savcıları Salı günü bir araya gelerek “büyük ve aşırı suçların” yanı sıra kamu güvenliğini tehlikeye atan suçların cezalandırılmasını görüştü.
Başsavcı Ying Yong, sosyal medya platformunda en çok ilgi gören ilk beş konu arasında yer alan paylaşımında, “Katı tutum asla gevşetilemez. Kararlı ve azimli olmalı, güçlü bir caydırıcılık sağlamak için suçları yasalara uygun olarak ağır ve hızlı bir şekilde cezalandırmalıyız” ifadesini kullandı.
“Toplumdan intikam alma”
Polis, geçen hafta Zhuhai'de meydana gelen ölümlerden boşanma anlaşmasına kızan bir erkek sürücüyü sorumlu tutmuştu. Birkaç gün sonra, eski bir öğrenci Çin'in doğusundaki Wuxi'de bir meslek yüksekokulunda bıçaklı saldırıda sekiz kişiyi öldürmüştü.
Hem Zhuhai hem de Wuxi’deki olaylarda polis tarafından çok az bilgi açıklandı ancak kamuoyuna yapılan kısa açıklamalardan, bu iki kişinin de ekonomik bir kayba uğradıktan sonra kendileriyle ilgisi olmayan kişilere saldırdıkları anlaşılıyor.
Yetkililer tarafından detaylı açıklamaların yapılmaması, Çin sosyal medyasında, çoğu hızlı bir şekilde sansürlenen, ülkedeki ekonomik ve toplumsal baskıda görülen artış ve bununla başa çıkmak için mevcut ruh sağlığı kaynakları hakkında tartışmalara yol açtı.
Wuxi saldırısı da dahil olmak üzere, bu yıl Çin genelinde en az yedi ciddi bıçaklı saldırı meydana geldi. Çin'in resmi suç istatistikleri ise şiddet içeren suç oranlarını küresel ortalamanın çok altında gösteriyor.
Ancak Fudan Üniversitesi profesörlerinden Qu Weiguo, Çin'de son zamanlarda yaşanan “topluma karşı gelişigüzel intikam” vakalarının bazı ortak özellikleri olduğunu söyledi. Qu, bunları “haksız muamele gördüklerine inanan ve seslerini duyurmak için başka yolları olmadığını düşünen, çoğu ruhsal sorunları olan dezavantajlı kişiler” olarak değerlendirdi.
Qu, Weibo’daki paylaşımında, “Bir sosyal güvenlik ağı ve psikolojik danışmanlık mekanizması kurmak önemli ancak bu tür vakaları en aza indirmek için en etkili yol, güç kullanımını izleyebilecek ve ifşa edebilecek kamu kanalları açmaktır” ifadesini kullandı.
Çinli profesörün kısa yazısı Pazar günü öğleden sonra sansürcüler tarafından Weibo’dan kaldırıldı.
Geçen yıl içinde internette öne çıkan tartışma başlıkları, Çin'de istihdam, gelir ve fırsatların artacağına dair iyimserliğin azalmasına odaklandı. Bunlardan biri olan “tarihin çöp zamanı” yaz aylarında ekonomik umutsuzluğun kısaltması olarak kullanılmaya başlandı. Çinli yetkililer, geçen haftalarda ekonomiyi canlandırmak için bir dizi teşvik önlemi aldı.
Zuhai’deki araçlı saldırının ardından bu hafta Pekin'deki ana cadde geçişlerinde güvenlik sıkılaştırıldı ve kilit noktalara ek bariyerler ile polis memurları konuşlandırıldı.
Forum