Her ilde birden fazla baro kurulmasının yolunu açacak teklif TBMM’ye sunuldu. Baro yönetimleri, “Cumhuriyetten, hukuk devletinden ve birbirimizden başka kimsemiz yok” ortak açıklamasıyla yasa değişikliğine muhalefetini sürdürüyor. Birçok şehirde avukatların protestolarına neden olan değişiklikle ilgili merak edilenleri VOA Türkçe derledi
‘’Çoklu baro’’ nedir?
Mevcut şartlar altında 1969 tarihli Avukatlık Kanunu çerçevesinde her ilin bir barosu mevcut. Ancak yeni düzenlemeye göre avukat sayısı 5 binden fazla olan illerde en az 2 bin avukatın imzasıyla yeni bir baro kurulabilecek. Türkiye’de barolara kayıtlı avukat sayısına göre birden fazla baro, sadece Ankara, İstanbul ve İzmir'de kurulabilecek. Barolar, noterler gibi numaralandırılacak.
‘’Çoklu baro’’ nasıl gündeme geldi?
Geçen Nisan ayında Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş eşcinselleri hedef alan sözler sarf etti. Ankara Barosu, Diyanet’in nefret suçu işlediği açıklamasında bulundu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Ankara Barosu’nun sadece Erbaş değil İslam dinine de ‘‘fütursuzca saldırdığını’’ söyleyerek Meclis’in gündemine AKP’nin daha önce gündeme getirdiği meslek kuruluşlarıyla ilgili bir düzenlemeyi getireceklerini açıkladı.
Avukatlık Kanunu’nda değişiklik öngören düzenlemede neler var?
- Türkiye Barolar Birliği’nin seçim sisteminde değişiklik getiriliyor. Yürürlükteki kanunda her baro, doğal delege olan başkanları dışında TBB Genel Kurulu’na ikişer delege gönderiyor. Avukat sayısı yüzden fazla olan barolar, yüzden sonraki her 300 üye için ayrıca birer delege seçiyor.
- Yeni düzenlemeye göre ise TBB Genel Kurulu’na her baronun doğal delege olan başkanları üç delege seçecek. Ardından da her barodan 5 bin avukat için birer delege seçilecek.
- Büyükşehirlerdeki baroların temsil oranı kayda değer oranda düşerken, küçük şehirlerin TBB’deki temsil kabiliyeti artacak.
- Düzenlemeye göre ayrıca TBB Genel Kurulu'nun olağanüstü toplantısı 10 yerine 25 baronun yönetim kurulunun yazılı talebiyle düzenlenecek. Olağanüstü toplantıda seçim yapılamayacak.
- Teklifle, aynı ilde birden fazla baronun kurulması halinde avukatların katılımı ile verilen adli yardım, zorunlu müdafilik ile kurul, komisyon ve heyetlerde avukatla temsil edilme gibi hizmetlerin verilmesi, baroların eşit ve dönüşümlü temsili esas alınmak suretiyle yeniden belirlenecek.
- Daha özgürlükçü bir yaklaşımla ve herkesin kişisel tercihine saygı çerçevesinde, avukatlar için tek zorunlu resmi kıyafet cübbe olacak. Avukatların kılık kıyafetiyle ilgili başka bir zorunluluk olmayacak.
Barolar yeni düzenlemeye neden karşı?
Barolar, illerde birden fazla baro kurulmasıyla ülkede Cumhuriyet ile getirilen hukuk birliğinin bozulacağını savunuyor. Bu sistemin hem baroları hem de yargıyı siyasallaştıracağını söyleyenler, hükümetin bu değişikliği yapmak istemesinin sebebinin iktidara yakın olan avukatların baro yönetim kurullarına seçilmesini sağlamak olduğunu ve baroları doğrudan iktidarın güdümüne sokmayı amaçladığını savunuyor.
Barolar ayrıca 2010 Referandumu öncesinde bu tür bir değişikliğinin gündemde olduğuna dikkat çekerek ‘çoklu baro’ fikrinin patentinin bugün ‘’FETÖ’’ olarak tanımlanan Gülen cemaatine ait olduğunu öne sürüyor.
Hükümetin yeni düzenleme gerekçesi ne?
Değişiklik teklifinin gerekçe bölümünde, ''Avukat sayısı fazla olan barolarda, avukatlık hukukuna ilişkin iş ve işlemlerin yürütülmesinde gecikmeler meydana gelebilmektedir. Teklifle, avukat sayısı fazla olan barolarda baro hizmetlerinin daha sağlıklı yürütülebilmesi amacıyla, aynı ilde birden fazla baronun kurulabilmesi imkanı getirilmektedir'' deniyor.
AKP, baroların Anayasa'da ve yasada belirtilen bu görevleri dikkate alındığı zaman ihtiyaçları karşılayamadıkları görüşünde. AKP ayrıca kanunun yürürlüğe girdiği 1969 yılında 10 bin civarında olan avukat sayısının, bugün 130 binleri aştığına dikkat çekiyor; baroların mesleğe kabul edilen avukatları meslek içi eğitimle gelişen hukuki konulara hazırlayamadıklarını da savunuyor.
