Latin Amerika ülkeleri, 2019’un Aralık ayında Çin’de başlayarak bütün dünyayı etkisine alan Corona virüsünün en son ulaştığı bölgelerden biri. Bölgedeki ilk Corona virüsü vakası 26 Şubat’ta Brezilya’da görülürken, ilk ölüm 7 Mart’ta Arjantin’de yaşandı. 20 Mart’ta Haiti’de ilk vakanın teşhis edilmesiyle birlikte virüsün bütün Latin Amerika ülkelerine yayıldığı tescil edilmiş oldu.
Yaklaşık 630 milyon kişinin yaşadığı Latin Amerika, bölgede yaşanan sosyoekonomik problemlerden ötürü virüs salgınına karşı yüksek risk taşıyan yerler arasında değerlendiriliyor. Birleşmiş Milletler verilerine göre nüfusun %53’ünün sosyal güvencelerden mahrum olduğu bölgede yaklaşık 190 milyon kişi yoksulluk koşullarında yaşıyor ve 45 milyon kişi de yeterli beslenemiyor. Sağlık sistemlerinin zayıf olduğu bu ülkelerde birçok yerleşim bölgesine su ve temizlik hizmetleri götürülemiyor. Ayrıca halkın alım gücünün düşük olması ve virüsle mücadele edebilecek bir tasarrufa ya da ek bir bütçeye sahip olmaması, özellikle yoksul kesimin uzun vadede karantina koşullarını uygulayabilmesini imkansız kılıyor.
Bugün Latin Amerika ve Karayipler’de tespit edilen toplam vaka sayısı 163 bini ve ölü sayısı da 2800’ü aştı. Bölgede pandemiden en fazla etkilenen ülkeler 5 bine yakın vaka ve 168 ölü sayısı ile Brezilya, ardından da Şili ve Ekvador geliyor.
GÜNEY AMERİKA
Brezilya: Yaklaşık 210 milyon kişinin yaşadığı Brezilya, 4715 vaka ve 168 ölü sayısı ile virüsten en fazla etkilenen Latin Amerika ülkesi. Brezilya Cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro virüsü hafife alan açıklamalarından ve salgına karşı gerekli sosyal tedbirleri almadığı gerekçesiyle ağır eleştirilere ve protestolara maruz kalıyor. Bazı eyaletler devlet başkanına rağmen karantina kararları aldı, muhalif partiler cumhurbaşkanının istifasını istiyorlar.
Dün de Sağlık Bakanı Luiz Henrique Mandetta, eyaletlerin cumhurbaşkanına rağmen aldıkları önleyici tedbirlere uymaları için halka çağrıda bulundu.
Salgının favelalar denilen yoksul gecekondulara sıçramış olması, ülkedeki ölümlerin kısa sürede katlanarak artacağı yorumlarına neden oluyor.
Şili: İlk vaka 3 Mart'ta tespit edildi. 12 Mart’ta kısmi karantina uygulamaları başladı, 16 Mart’ta okullar ve toplu etkinlikler ertelendi, 18 Mart'ta sınırlar kapatıldı. Ülkeye giriş yapan Şili vatandaşları da 14 gün boyunca karantinada tutuluyor. 22 Mart'tan itibaren 22:00 ile 05:00 arasında sokağa çıkma yasağı uygulanıyor. Ülkede 2738 vaka tespit edildi ve 12 kişi yaşamını kaybetti. Son 24 saatte 289 yeni vakanın görülmesi üzerine karantina süresi artırıldı. Şili 35 bin 142 test sayısı ile bölgede en fazla test uygulayan ülke konumunda.
Ekvador: 2250 vakanın ve 75 ölümün yaşandığı ülkede, virüs 29 Şubat'ta tespit edildi. 17 Mart'tan itibaren de sosyal teması önleyici tedbirler alınmaya başlandı. 21 Mart’ta saat 19:00 ile 05:00 arası uygulanmaya başlanan sokağa çıkma yasağı iki gün önce uzatılarak 14:00 ile 05:00 olarak değiştirildi. Virüs bugün itibariyle ülkenin bütün eyaletlerine yayılmış durumda.
ORTA AMERİKA
8 Orta Amerika ülkesinde kayıt altına alınan toplam 2730 vaka ve 89 ölü bulunuyor. Bu ülkeler arasında Dominik Cumhuriyeti ve Panama 1000 vaka sayısını geçen iki ülke olarak dikkat çekiyor.
Dominik Cumhuriyeti: 1 Mart'a ilk vaka tespit edildi ve virüsten kaynaklı ilk ölüm 17 Mart’ta gerçekleşti. Bugün itibariyle 1109 vakanın görüldüğü ve 51 kişinin yaşamını kaybettiği ada ülkesinde 19 Mart’tan itibaren gündelik hayatı kısıtlayıcı tedbirler uygulanıyor. Saat 17:00 ile 06:00 arası sokağa çıkma yasağı uygulanan ülkede sağlık, ulaşım ve gıda sektörleri dışındaki tüm işyerleri ve kamu kurumları kapalı. Sağlık Bakanı Rafael Sánchez Cárdenas son 24 saatte 208 yeni vakanın ve 9 ölümün yaşandığını ve ülkede maskara, tıbbi malzeme ve ilaç kıtlığı yaşandığını duyurdu.
Panama: Kişi başı Corona virüsüne yakalanma oranının en yüksek olduğu ülke olmasıyla dikkat çekiyor. 4,1 milyon nüfusa sahip olan Orta Amerika ülkesinde 1075 vaka görüldü ve bunlardan 27’si ölümle sonuçlandı. Son 24 saatte 86 yeni vaka açıklayan Panama’da sokaktaki kişi sayısını azaltmak için bugünden itibaren sıra dışı bir yöntem kullanılmaya başlandı. Kadınlar pazartesi, çarşamba ve cuma günleri, erkeklerse salı, perşembe ve cumartesi günleri sokağa çıkabilecek, pazar günleri ise kimse sokağa çıkamayacak. Altmış yaşın üzerindekilerin, cinsiyetine göre saat 11 ile 13 arası sokağa çıkabildiği ülke salgına karşı alınan tedbirler çerçevesinde alkol satışını yasaklayan tek kıta ülkesi.
Meksika: Meksika bugün itibariyle vaka sayısı bini geçen ülkeler arasına katıldı. 8 Şubat'tan bu yana 28 kişinin hayatını kaybettiği ülkede Cumhurbaşkanı Lopez Obrador, salgına karşı tedbirleri almakta gecikmekle eleştiriliyor. Son 24 saatte 8 kişinin hayatını kaybettiği Meksika’da bugünden itibaren sağlıkta acil durum ilan edildi. Tedbirler çerçevesinde kamu ve özel sektördeki zorunlu olmayan tüm faaliyetler ertelenecek.
Latin Amerika’da ülkelerinin sağlık sistemlerinin kapasitesi de sınırlı. Birçok ülkenin elinde yeterli sayıda Corona virüsü test kiti bulunmuyor, ayrıca bölge halkının %30’unun sağlık hizmetlerine erişimi bulunmuyor, Ayrıca Latin Amerika’da Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre her 10 bin hastaya sadece 21,7 doktor düşüyor. Örneğin bu sayı salgın karşısında sağlık personeli yetersizliği yaşayan Ispanya’da 39. Ayrıca Küba, Arjantin ve Uruguay dışındaki ülkelerin yetersiz tıbbi malzeme, solunum cihazları, ilaç ve yatak sayısı sorunları da eklendiğinde Latin Amerika sağlık sisteminin salgınla imtihanı kolay geçmeyecek gibi görünüyor.
