HDP Cumhurbaşkanlığı adayı Selahattin Demirtaş, parlamenter sisteme dönüş başta olmak üzere, asgari ücreti 3 bin TL’ye yükseltme ve kamu emekçisine 1000 TL zam yapma gibi vaatlerde bulundu.
Türkiye Cumhuriyeti tarihinde Cumhurbaşkanı Seçimi sürecinde “tutuklu ilk aday” olan Demirtaş, halen Edirne Cezaevi’nde tutulduğu için seçim bildirgesini kamuoyuna şahsen anlatamadı. HDP’nin düzenlediği tanıtım toplantısında, Demirtaş adına HDP’li gençler Ceren Bayar ve Umut Doğan, yazılı bildirgeyi okudu. “Yurttaş, Yoldaş, Arkadaş” olarak adlandırılan Demirtaş’ın adaylık kampanyasındaki temel slogan “Seninle Değiştireceğiz” oldu.
AKP adayı Recep Tayyip Erdoğan karşısındaki diğer adaylar gibi Başkanlık Sistemi’nden parlamenter sisteme geri dönüşü gerçekleştireceğini söyleyen Demirtaş, Türkiye’nin yönetim yapısındaki değişiklikler için “Demokrasiye Acil Geçiş Programı” başlığı altında neler yapmak istediğini sıraladı. Demirtaş, “Seçildiğimde ilk olarak yetkilerimi kendimi yetkisizleştirmek ve kurumları demokratikleştirmek için kullanacağım. Yeni bir başlangıç için el ele vererek tekçi, baskıcı, soyguncu, kayırmacı, kayyumcu ve kavgacı tek adam rejimini seninle değiştireceğiz. Cumhurbaşkanlığı yetkilerini paylaştıkça sistem demokratikleşecek. Acil toplumsal yaraların sarılması ve yönetim sisteminin çoğulcu mekanizmalara kavuşturulması sağlanacak” dedi.
Türkiye’de olağanüstü hal (OHAL) uygulamasına derhal son vereceğini kaydeden Demirtaş, “OHAL’den kaynaklanan ve KHK’lerle doğan zararları telafi edeceğiz. Haksız yere işten atılanların işlerine dönmesini sağlayacağız. Cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlülerin maruz kaldığı zulme son vereceğiz. Mağduriyetleri acilen giderecek düzenlemeler yapacağız. Hiçbir ayrım yapmadan tüm hasta mahpusların derhal serbest kalmalarını sağlayacağız. Halkın seçme hakkı ve iradesinin gaspına dayanan kayyum uygulamasını sonlandırıp, görevden alınan belediye eş başkanlarını derhal görevlerine iade edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Demirtaş da, diğer adaylar gibi Erdoğan’ın Başbakanlık Binası olarak inşa edilmesi sonrasında Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na dönüştürdüğü ve tarihi Çankaya Köşkü’nün yerine kullandığı yapıyı kullanmayacağını vurguladı. Demirtaş, “Tek adamın hizmetine tahsis edilen Saray’ı boşaltacak, Saray’ın hangi amaçla kullanılacağını halka soracağız. Savurganlığa ve israfa dayanan yönetim ve bürokrasi anlayışına son vereceğiz. İtibarımızı şatafatla değil, şeffaf ve halka hizmete adanmış yönetimimizle sağlayacağız; itibarda israf yapmayacağız. Koruma ordusuyla dolaşan, halktan uzak, ulaşılmaz ve eleştirilmez bir Cumhurbaşkanlığı anlayışına son vereceğiz” vaadinde bulundu.
Gelecek iki yıl içerisinde demokratik anayasayı hayata geçirme sözü de veren Demirtaş, “Farklı kimliklere, kültürlere, dillere, inançlara hem eşit yurttaşlık hukukuna hem de kendi kimlik ve özgünlüklerine uygun yaşam alanları anayasal güvence altına alınacak. Özgürlükçü laikliğin, çoğulculuğun, kuvvetler ayrımının merkeze alındığı çok dilli, çok inançlı ve eşit yurttaşlık temelli Anayasa, merkeziyetçiliği değil, yerel demokrasi ve yerinden yönetimi temel alacak” görüşünü aktardı.
Ekonomi vaadi: “Hakça Dağıtım Programı uygulayacağız”
Demirtaş, seçim bildirgesinde ekonomiye ilişkin neleri planladığını ise “Hakça Dağıtım Programı” başlığı altında dile getirdi. Adil vergi sistemi kurarak ve israflara son vererek yoksul kesimlerde gelir artışı sağlayacaklarını kaydeden Demirtaş’ın programındaki vaatleri şöyle sıraladı:
- “Yoksullara; su, elektrik ve doğalgazı ihtiyaç sınırına kadar ücretsiz hale getireceğiz.
- Asgari ücreti ve en düşük emekli gelirini 3000 TL yapacağız.
- Tüm işsizlere şartsız, süresiz olarak en az 1000 TL maaş bağlayacağız.
- Kamu emekçilerine 1000 TL zam yapacağız.
- 50.000 TL’ye kadar banka borçlarındaki faizleri silerek borçları yeniden yapılandıracağız.
- Tarım ve hayvancılıkta destekleri iki katına çıkaracağız.
- Yolları, köprüleri ücretsiz yapacağız.”
Dış politika vaadi: “Barıştan yana olacağız, AB ile müzakereyi gözden geçireceğiz”
Demirtaş, Cumhurbaşkanı seçilmesi durumunda Türkiye’nin bölgesindeki sorunlarına barışçıl yaklaşacağını vurgulayarak, “Bölgemizdeki sorunların çözümünde küresel ve bölgesel güçlerin savaştan, işgalden ve şiddetten yana politikalarına karşı duracağız” sözünü verdi.
Demirtaş, dış politika başlığı altında Irak ve Suriye’de Kürtler’in bağımsızlık arayışlarına ilişkin açık ifadeler kullanmadı. Ancak Demirtaş, “Başta Ortadoğu olmak üzere, tüm dünya halklarının kendi siyasi geleceklerini özgürce belirlemeleri ve halkların kendi kendilerini yönetecekleri demokratik, eşitlikçi ve özgürlükçü bir yönetim anlayışını geliştirmeleri ve uygulamaları için mücadelemize devam edeceğiz” sözleriyle “self-determinizm” kavramını hatırlattı.
Demirtaş, ABD ile ilişkiler konusunda herhangi bir ifade kullanmadığı seçim bildirgesinde, Avrupa Birliği (AB) ile ilişkilere değindi. Demirtaş, “Avrupa Birliğinin insan haklarına riayet, yerel demokrasi, güçler ayrılığı, hukukun üstünlüğü gibi ön plana çıkardığı ilkeleri savunmaya devam edeceğiz. AB’yle müzakere ve tam üyelik çalışmalarını ilkelerimiz çerçevesinde yeniden değerlendireceğiz” görüşünü paylaştı.
Basın özgürlüğü, ekoloji ve “Biz yaparız” vurgusu
Demirtaş, seçim bildirgesinde, halkın haber alma hakkı önündeki engelleri kaldırarak, hem gazetecileri hem de sosyal medya kullanıcılarını özgürleştireceklerini vaat etti.
Ekoloji alanında “Doğa hakları insan çıkarından üstündür” anlayışına sahip olduklarını kaydeden Demirtaş, “Sermayenin çıkarı için yapılan baraj, HES, termik, nükleer vb. projelere, ekolojik yıkıma yol açan maden işletmeciliğine, endüstriyel atık ve kirlilik sonucunda yaşam alanlarının tahribine yol açan uygulamalara son vereceğiz. Yerel halkın kendi yaşam alanlarındaki her türlü proje hakkında karar vermesini, ÇED vb. süreçlerin demokratikleşmesini sağlayacağız. Kentleri yağmalayan, halkın barınma hakkını yok eden projeleri; tarihi, kültürel varlıkları ve ortak yaşam alanlarını gasp edenleri durduracağız. Kanal İstanbul gibi doğayı ve kaynakları katleden israf projelerinin tümünü başlatılmış olsa dahi durduracağız” dedi.
Demirtaş, ayrıca hayvan hakları konusunda “Hayvanlara yönelik işkence, kötü muamele, cinsel saldırı, öldürme gibi suçlarda cezaları caydırıcı olacak şekilde arttıracağız. Hayvanların, ticari amaçlı deneylerde kullanılmasını önleyeceğiz. Hayvanların sirk ve sokak tanıtımı vb. her türlü gösteri amaçlı etkinliklerde kullanılmasına son vereceğiz” vaatlerinde bulundu.
Demirtaş, “Ben yaparım demiyorum, biz yaparız diyorum. Biz halklarız. Kimliklerimizle, inançlarımızla, dillerimizle, kültürlerimizle, Bizler bu ülkeyiz. Bu ülkenin geleceğine inananlar; kaynakların, umutların, çabaların ve farklılıkların tek adamlığın hırslarına heba edilmesine karşı duranlarız” diyerek seçim bildirgesini tamamladı.
