ABD’de Demokratlar, Başkan Joe Biden’ın yemin ederek görevine resmen başlaması, Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in de yeni üç Demokrat senatöre yemin ettirmesiyle birlikte, 2010’dan bu yana ilk kez hem Beyaz Saray hem de Kongre’nin her iki kanadının kontrolunu eline almış oldu.
Yeni üç senatörle birlikte, 100 üyeli Senato’da Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasında 50-50 eşitlik oluştu ancak Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in gerektiğinde Senato’da eşitliği bozma hakkına sahip olmasından dolayı Demokratlar şu anda çoğunluk parti konumuna geçti.
Temsilciler Meclisi’nde de meclisin başkanı Nancy Pelosi liderliğinde Demokratlar’ın çoğunluğu sürüyor. Böylece Biden Beyaz Saray’daki mesaisine, önem verdiği yasama icraatlarını hayata geçirebilmek için Kongre’yle birlikte çalışma fırsatına sahip olarak başlıyor.
Kongre’deki değişen güç dengesinin sonucu olarak Senato’daki Demokratlar’ın lideri Chuck Schumer, Senato Çoğunluk Lideri görevini Cumhuriyetçi Mitch McConnell’dan devraldı. Kentucky eyaletini temsil eden Senatör McConnell, son 6 yıldır Senato Cumhuriyetçi Çoğunluk Lideri olarak görev yapıyordu. McConnell görevi süresince bir yandan Demokratlar’ın getirdiği yasal düzenlemelerin önünü tıkamada, diğer yandan da eski Başkan Donald Trump’ın da yargı ve yönetim atamalarını hızla onay sürecinden geçirmede önemli bir rol oynadı.
Şimdi Cumhuriyetçiler’ın artık Senato yönetiminde yer almaması ve kilit komisyonlara da başkanlık etmeyecek olmalarıyla birlikte, Biden Corona virüsü yardımı, iklim değişikliği, ırksal eşitsizlik ve uluslararası ilişkiler gibi alanlarda seçim kampanyası sırasında verdiği vaatleri Kongre’den geçirmek için daha güçlü bir konuma sahip.
Ancak Biden’in her bir konuda tüm Demokratlar’ın desteğini alması garanti değil. Bunun yanında bazı tasarıların Senato’dan geçmesi için salt çoğunluk yeterli değil, 60 oy gerekiyor ve Cumhuriyetçiler bu sayede bu tür tasarıları hala engelleme şansına sahip.
Schumer de Çarşamba günü çoğunluk lideri olarak ilk konuşmasında bu duruma dikkat çekti.
Demokrat lider, “Bu Senato, günümüzün tehlikeleriyle mücadele edecek: Nesilde bir görülen türden bir salgın ve ekonomik kriz. Nesiller boyu süren ırksal adalet, ekonomik adalet, fırsat eşitliği ve hukuk önünde eşitlik gibi meselelerde ilerleme sağlamak için uğraşacak” diye konuştu.
Pelosi ne yapacak?
Temsilciler Meclisi kanadındaysa Pelosi yeniden meclis başkanı olarak seçildi ancak Demokratlar 2020 seçimlerinde çoğunluklarını korumayı başarsa da koltuk kaybetti ve Cumhuriyetçiler’le aralarındaki fark biraz daha azaldı. Bu nedenle Pelosi yasaları geçirmede partisinden sadece birkaç fire verme lüksüne sahip. Partisinin sol kanadından ilerici politikaları hayata geçirmesi yönünde çağrılara da bir yandan maruz kalan Pelosi, Temsilciler Meclisi’nin Cumhuriyetçi üyeleriyle birlikte çalışmak için merkeze yaklaşmayı gerektirecek vesilelerin de ortaya çıkabileceğine işaret etti.
Pelosi Perşembe günü gazetecilere yaptığı açıklamada, “Yapabildiğimiz durumlarda ortak zemin bulma, partiler üstü davranma sorumluluğumuz var” dedi.
“Kongre’nin iki kanadını da kontrol etmek Biden için büyük bir avantaj”
George Washington Üniversitesi Siyaset Yönetimi Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü Başkanı Casey Burgat’a göre, Kongre’nin iki kanadını da kontrol etmek Biden’a yasama gündemini hayata geçirmek için büyük bir avantaj sağlıyor.
Burgat, “Başkanın aynı partiden olmasıyla, Kongre’den geçecek her tasarının muhtemelen başkan tarafından imzalanacağını, bir veto durumunun olmayacağını biliyorlar. Dolayısıyla, bu da birliği sağlamayı ve gündemi kontrol etmeyi beraberinde getiriyor” dedi.
Biden Perşembe günü yaptığı açıklamada, Corona virüsü yardımı konusunda Kongre’ye yeni bir teklifi hızla göndereceğini söyledi. Teklif, milyonlarca Amerikalı’yla yeni tur yardım çeklerinin gönderilmesi ve kapsamlı bir aşı dağıtım planına ödenek sağlanmasını içeriyor. Bir önceki yasama döneminde Demokratlar’ın benzer planları aylarca askıda kalmış, Temsilciler Meclisi’nden geçmiş ancak Cumhuriyetçiler’in çoğunlukta olduğu Senato’da takılmıştı.
Biden’ın kabinesine aday gösterdiği isimlerin onay süreci de Ocak ayı başında yavaş ilerledi. Ancak şimdi Demokratlar’ın kilit komisyonların başına geçmesiyle birlikte, bu onay süreçlerinin hızlanması bekleniyor.
Kongre’nin her iki kanadının kontrolunun da aynı partide olması, yönetimi denetleme mekanizmasının da daha güçlü hale gelmesini sağlayabiliyor. ABD tarihinde ilk kez eski bir başkan hakkında ikinci kez azil duruşması düzenlenmesi söz konusu. Temsilciler Meclisi, eski Başkan Donald Trump’la ilgili azil maddesini onaylamıştı ve maddenin şimdi Pazartesi günü Senato’ya gönderilmesi planlanıyor. Bu işlemin ardından Senato’da yargılama olacak.
Burgat, “Kongre’nin başkanlık azil duruşması düzenlemesi, hesap sorma mekanizmasının en iyi örneği. tabii ki, başkan görevi bıraktıktan sonra bunun bir örneğine rastlamadık. Dolayısıyla bu durum, Kongre’nin başkana kendisini yasaların üstünde görmemesini sağlamasının bir örneği” diye konuştu.
Bununla birlikte, Senato’daki çoğunluklarına rağmen, Trump’ı suçlu bulmak için Demokratlar en 17 Cumhuriyetçi senatörün oyuna ihtiyacı var. Azil ve Trump’ın seçimlerde tekrar girmesini engellemek için Senato’da üçte iki çoğunluk gerekiyor.
Bununla birlikte, bazı uzmanlar Demokratlar’ın Senato’da açık arayla bir çoğunluğa sahip olmamasının nihayetinde Biden’ın avantajına olabileceği ihtimaline de dikkat çekiyor. Amerikan Üniversitesi Kongre ve Başkanlık Araştırmaları Merkezi Direktörü David Barker, “Biden yönetimi 50 koltuk sahip olmakla gerçekten şanslı bir konumda” dedi.
Barker, böylesine az bir farkla çoğunluğa sahip olmanın, Biden’a, partisi içindeki liberal kanadın itirazlarını aşarak, merkezci politikalarda Cumhuriyetçiler’le anlaşma sağlamak için bir gerekçe sunduğu savundu. “Şimdi Biden için, partinin sol kanadına dönüp, ‘Kusura bakmayın’ demek daha kolay hale geldi, bu da yönetimi daha iyi bir konuma sokacak” dedi.
