Fransa’nın başkenti Paris’te 2019'daki trajik yangının ardından restore edilen Notre Dame Katedrali, Cumartesi günü düzenlenecek gösterişli bir törenle yeniden açılacak.
Açılış, ABD Başkanı seçilen Donald Trump ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’nin de aralarında olduğu 50’ye yakın lideri biraraya getirecek.
Trump’ın açılışa katılacak olmasıyla yeniden seçilmesinden bu yana ilk kez yapacağı yurtdışı ziyareti, sembolik ve tarihi törene, jeopolitik bir boyut da kazandırdı.
Yollarının Paris’te kesişecek olması, Zelenski ile “Ukrayna-Rusya savaşında 24 saatte ateşkes sağlayacağını” söyleyen Trump’ın biraraya gelip gelmeyeceği sorusunu gündeme taşıdı.
Ukraynalı üst düzey bir yetkilinin, AFP’ye yaptığı açıklamada, “Trump ve Zelenski’nin Cumartesi günü Paris'te muhtemelen biraraya geleceklerini” söylemesi üzerine kulisler hareketlendi. Bu gerçekleşirse, Trump'ın seçilmesinden bu yana, ikili arasındaki ilk görüşme olacak.
Fransa Cumhurbaşkanlığı’nın açıklamasına göre, Macron birer saat arayla önce Donald Trump ardından da Zelenski ile ayrı ayrı görüşecek.
Ukraynalı kaynak da “Macron’un yanısıra başka görüşmeler de mümkün, özellikle de etkinliğe katılacak olan Donald Trump ile” dedi.
Kutlamalara evsahipliği yapan Fransa, İngiltere ile birlikte, Ukrayna’ya olası bir ateşkesi korumak için karadan asker gönderme olasılığını da tartışıyor.
Macron’un, Trump ve Zelenski’yi Paris’te görüştürerek, uluslararası sahnede arabulucu rolünü güçlendirmek ve Avrupa adına Fransa’yı müzakerelerin merkezine koymayı hedeflediği konuşuluyor.
Diplomatlar, Zelenski ile Trump arasındaki bu olası toplantının, ABD’nin Kiev'e verdiği desteğin sınırlarını da yeniden çizebileceğini, bu nedenle de büyük önem taşıdığını dile getiriyor.
Kimler davetli?
Elysee Sarayı tarafından gazetecilerle paylaşılan listeye göre, Katolikler’in ruhani lideri Papa Francis törene katılmayacak ancak Katedral’in açılışı sırasında Papa’nın özel mesajı okunacak. Törende, ABD Başkanı Joe Biden'ı eşi Jill Biden temsil edecek.
Fransa’nın tüm itirazlarına rağmen, Latin Amerika ile Mercosur serbest ticaret anlaşmasını imzalayan AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de, törene katılım kararını iptal ettiğini bildirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da davete katılmamayı seçen liderler arasında.
Elysee Sarayı, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin hakkında yakalama emri çıkarttığı iki lider İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ve Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’e ise davetiye göndermedi.
Avrupa Parlamentosu Başkanı Roberta Metsola, Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, İtalya Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella, Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda, Hırvatistan Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic, Bulgaristan Cumhurbaşkanı Roumen Radev, Estonya Cumhurbaşkanı Alar Karis gibi birçok Avrupalı lider, katılımlarını teyit etti.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Gürcistan Cumhurbaşkanı Salome Zourabichvili, Irak Bölgesel Kürt Yönetimi lideri Neçirvan Barzani’nin yanısıra Sırbistan Başbakanı Milos Vuceviç, Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani ve Hollanda Başbakanı Dick Schoof da törende hazır bulunacak.
Afrika’dan da Kongo Cumhurbaşkanı Denis Sassou Nguesso, Demokratik Kongo Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi'nin yanısıra Gabonlu Brice Oligui Nguema ve Togolu Faure Gnassingbe de dahil birçok Afrikalı lider de bu tören için Paris’e seyahat edecek.
Galler Prensi William bir süredir kanserle mücadele eden eşi Kate olmadan törene katılacağını bildirdi. Belçika Kralı Philippe ve eşi Mathilde ile, Monako Prensi Albert de törene katılacak isimler arasında.
Tören programı
Notre Dame’ın açılış töreni Cumartesi günü saat 19.00’da bir film gösterimi ve müzik eşliğinde Louis Aragon'un bir şiirinin okunması ile başlayacak.
Cumhurbaşkanı Macron, laiklik ilkesi gereği, Katedral’in içinde değil, bahçesinde, “Fransız olma sanatı” temalı bir konuşma yapacak.
Ardından Macron, liderler ve dini temsilcilerle Katedral’in kapısını açacak. Bu sırada Papa Francis’in mesajı okunacak.
Yaklaşık 45 dakika da Katedral içinde devam edecek törenin dini bölümüne Paris Başpiskoposu Laurent Ulrich başkanlık edecek. Kısa dini şarkılarla tören saat 21.00 civarında sona erecek.
Daha sonra 40 bin kişilik bir alanda, Fransız şarkıcılar Clara Luciani ve Vianney’nin katıldığı dev konser başlayacak.
Victor Hugo’nun aynı adlı eserinden esinlenilen “Notre Dame de Paris” müzikalinin dünyaca ünlü “Belle” adlı şarkısını da yine müzikalde “Quasimodo” karakterini canlandıran Garou seslendirecek.
Büyük konsere, Güney Afrikalı soprano Pretty Yende, Çinli piyanist Lang Lang ve Beninli sanatçı Angelique Kidjo da katılacak.
Elysee Sarayı doğrulamadı; ancak Paul McCartney ve Pharrell Williams'ın da “sürpriz bir katılım yapabileceği” belirtiliyor.
Törende Notre Dame Korosu ve Venezuelalı şef Gustavo Dudamel yönetimindeki Radio France Filarmoni Orkestrası eşliğinde, lirik şarkılar ve klasik müzik konseri de olacak.
Dünyadan çok sayıda dini temsilcinin de davet edildiği törende, 8 Aralık Pazar sabahı, 10.30’da Cumhurbaşkanı Macron ve katılımcı liderlerin huzurunda ilk dini ayin yapılacak.
Katedral akşam saat 18.30’da halka açılacak. İnternet üzerinden ön kayıtla belirlenen halk ayinine de yaklaşık 2 bin 500 kişinin katılması bekleniyor. Etkinlikler, 8-14 Aralık tarihleri arasında bir hafta boyunca devam edecek.
Yoğun güvenlik önlemleri
Tören boyunca Paris Emniyet Müdürlüğü ve Fransa istihbaratı ile terörle mücadele birimleri, konukların güvenliğini sağlamak için seferber olacak.
Katedral binasına ve etrafındaki meydana yalnızca konuklar erişebilecek. Paris emniyetine göre, “çok yüksek düzeyde terör tehdidi” bağlamında, etkinliğin güvenliğini sağlamak için toplam 6 bin polis memuru ve jandarma seferber edilecek.
Forum