2023 yılı depremler, yangınlar, savaşlar, ekonomik sarsıntılar ve hız kazanan uzay çalışmalarıyla geçti.
İsrail’le Hamas arasındaki kanlı çatışmalar sürerken, bazı Afrika ülkeleri için 2023 darbeler yılı oldu.
VOA Türkçe, 2023’e damga vuran olayları derledi:
8 Ocak: Brezilya’da seçimleri kaybeden aşırı sağcı Cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro’nun destekçileri başkentteki Başkanlık Sarayı, Kongre binası ve Anayasa Mahkemesi binasını bastı. 1500 kişi gözaltına alındı, ülke genelinde olağanüstü hal ilan edildi.
21 Ocak: Burkina Faso, Fransa’yla imzaladığı askeri anlaşmayı feshederek topraklarındaki Fransız askerlerinin ülkeden ayrılmasını istedi.
27 Ocak: İsrail birlikleri Batı Şeria’daki Cenin kentini basarak 9 Filistinli’yi öldürdü. Aynı gün Kudüs yakınlarındaki bir sinagog basıldı ve yedi İsrailli öldürüldü.
1 Şubat: Lübnan Merkez Bankası, IMF’in talebiyle ülkenin para birimini yüzde 90 oranında devalüe etti. Karar, sert protestolara neden oldu.
3 Şubat: ABD Savunma Bakanlığı, bir Çin casus balonunun Amerika ve Kanada hava sahalarında uçtuğunu açıkladı. Balon ertesi gün vurularak düşürüldü.
28 Şubat: Yunanistan’ın Teselya bölgesindeki tren kazasında 57 kişi öldü. Olayın ardından Ulaştırma Bakanı istifa etti; tüm ülkede gösteriler ve grevler düzenlendi.
10 Mart: ABD’nin en büyük 16’ncı bankası olan Silikon Vadisi Bankası iflas etti. Bu, 2008 krizinden sonraki en büyük banka iflası oldu.
17 Mart: Uluslararası Ceza Mahkemesi, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin hakkında Ukrayna'da işlendiği belirtilen suçlar sebebiyle yakalama kararı çıkardı.
26 Mart: İsrail’de Başbakan Benyamin Netanyahu, tartışmalı yargı reformunun askıya alınmasını isteyen Savunma Bakanı’nı görevden alınca ülke çapındaki protestolar daha da şiddetlendi.
14 Nisan: Avrupa Uzay Ajansı, Jüpiter ve uydularını incelemek üzere hazırladığı uzay aracını fırlattı. Uzay aracının 2031'de uydulara ulaşması planlanıyor.
15 Nisan: Darbe girişimi Sudan’ı karıştırdı. Hızlı Destek Gücü adlı paramiliter grup başkanlık sarayını ve Hartum Uluslararası Havalimanı’nı ele geçirdiğini duyurdu. Ülkede çatışmalar hala sürüyor.
1 Mayıs: ABD’de bankacılık krizi sürüyor. ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu, el koyduğu First Republic Bankası’nın 10,7 milyar dolara JPMorgan’a satıldığını açıkladı.
6 Mayıs: İngiltere Kralı III. Charles başkent Londra'da eşi Kraliçe Camilla ile birlikte taç giydi. Törene 200'den fazla ülkeden 2 binin üzerinde ziyaretçi katıldı.
23 Haziran: Yevgeniy Prigojin liderliğindeki Wagner Grubu, Moskova'ya karşı silahlı isyan başlattı. İsyan ertesi gün Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko'nun arabuluculuğuyla bitti.
25 Haziran: Yunanistan'da genel seçimi Başbakan Kiryakos Miçotakis'in Yeni Demokrasi Partisi kazandı. YDP, oyların yüzde 40,3'ünü alarak 157 milletvekiliyle parlamentoda çoğunluğu sağladı.
23 Temmuz: Yunanistan’ın Rodos adasında başlayan orman yangını hızla yayıldı. 4 yerleşim yeri boşaltıldı, binlerce turist adadan tahliye edildi.
26 Temmuz: Nijer’de cumhurbaşkanlığı muhafızları darbe yaptı. Ordu komutanlığı da darbeye destek verdi. Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum’un yerine General Abdurrahman Çiyani getirildi.
10 Ağustos: ABD Başkanı Biden, yangınlar nedeniyle Hawai’yi felaket bölgesi ilan etti. Özellikle Maui adasında etkili olan yangınlarda 100’den fazla kişi öldü.
19 Ağustos: Rusya’nın 11 Ağustos’ta fırlattığı uzay aracı Luna 25’in Ay'ın yüzeyine çarptığı açıklandı. Uzay aracının Ay’ın güney kısmına inen ilk araç olması planlanıyordu.
23 Ağustos: Hindistan’ın uzay aracı Chandrayaan-3, Ay’ın güney kutbuna başarıyla iniş yaptı. Böylece Rusya, ABD ve Çin’in ardından Ay’a inen dördüncü ülke Hindistan oldu.
23 Ağustos: Rus paralı asker grubu Wagner’in kurucusu Yevgeni Prigojin, uçağının düşmesi sonucu öldü. Prigojin ve Wagner, iki ay önce Rusya’ya karşı bir isyan başlatmıştı.
30 Ağustos: Gabon’da üçüncü kez cumhurbaşkanı seçilen Ali Bongo, ordu tarafından devrildi. Cunta yönetimi parlamento ve anayasa mahkemesini de feshetti.
8 Eylül: Fas’ta 6,9 büyüklüğünde deprem oldu. Merkez üssü Marakeş kentine yakın olan depremde yaklaşık 3 bin kişi öldü.
10 Eylül: Libya’da Daniel Fırtınası’nın vurduğu Derne’de barajlar patladı. Kentin dörtte biri sular altında kaldı. En az 5 bin kişi öldü, binlerce kişi kayıp.
19 Eylül: Azerbaycan, Ermeniler’in denetimindeki Dağlık Karabağ’a askeri operasyon başlattı. Bakü, bölgede denetimi tamamen ele geçirdi; Ermeniler de Ermenistan’a göç etmeye başladı.
7 Ekim: Hamas, Gazze’den İsrail’e saldırı düzenledi. 1400’den fazla İsrailli öldü. İsrail’in misilleme saldırılarında yaklaşık 20 bin Filistinli öldürüldü; 2 milyon kişi yerinden edildi.
19 Kasım: Arjantin’de cumhurbaşkanlığı seçimini aşırı sağcı Javier Milei kazandı. Milei, para birimini dolara çevirmeyi, organ satışını serbest bırakıp kürtajı yasaklamayı savunuyordu.
12 Aralık: Birleşmiş Milletler İklim Konferansı’nda ilk kez fosil yakıtlardan kademeli uzaklaşma konusunda uzlaşıldı. Ancak çevreciler karar metninin muğlak olduğu eleştirisini getirdi.
18 Aralık: Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettal el Sisi’nin seçimlerde oyların yüzde 89,6’sını alarak üçüncü kez cumhurbaşkanı seçildiği açıklandı.
Forum