Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, eğit-donat programından yararlanacak Suriyeli direnişçilerin saf değiştirip IŞİD’a katılabileceği yönünde ortaya atılan kaygıları reddetti.
Önceki gün Amerika’nın Sesi’nin, "Eğittiğiniz kişilerin IŞİD'e katılıp katılmayacağı konusunda nasıl bir denetim yapacaksınız?" sorusunu yanıtlayan İsmet Yılmaz, “Eğiteceğimiz kişileri Amerika’yla ortak işbirliğinde seçeceğiz. Dolayısıyla ‘onların güvendiği, bizim güvendiğimiz, oraya katılmaz’ diye düşünüyoruz” şeklinde konuştu.
Amerika, Türkiye, Suudi Arabistan Katar ve Ürdün’le işbirliği yaparak bu ülkelerde açacağı kamplarda, Esat rejimine karşı savaşan “ılımlı” muhalefet direnişçileri arasından seçeceği kişilere ortak silahlı eğitim vermeye hazırlanıyor. Ürdün’de kısıtlı da olsa muhalefet savaşçılarına eğitim veriliyor. Ancak eğit-donat programı çerçevesinde ilk faaliyete geçirilecek kamp (ya da kamplar) Türkiye’de olacak. Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz da Amerika’yla “çalışmaların devam ettiğini” ve ilk eğitimin Mayıs ayında başlayacağını söylemişti.
Kamp ya da kampların yeri açısından ilk olarak Kırşehir ilinin adı geçse de şu anda Hatay’dan da söz ediliyor. Yer konusundaki sorulara yanıt vermeyen Milli Savunma Bakanı Yılmaz, şu anda birinci kamp üzerinde durulduğunu belirtti.
Türkiye ve Amerika eğit-donat programıyla ilgili anlaşmayı aylar süren görüşmelerin ardından Şubat ayında Ankara’da imzaladı.
Amerika program çerçevesinde dört ülkede önümüzdeki bir yıl boyunca 5 bin Suriyeli direnişçiyi ağır muharebe koşullarına hazırlamayı planlıyor. Kongre ılımlı muhalefete silahlı eğitimi verilmesi için 500 milyon dolarlık ödeneği onaylamıştı. Associated Press haber ajansına göre, Washington şu ana kadar bin 200 savaşçı adayını taradı.
Şu ana kadar çıkan haberlerde Türkiye’de Özgür Suriye Ordusu’na mensup 2 bin savaşçının eğitim alacağı bildirilmişti. Bununla birlikte Amerika’nın Sesi’ne konuşan İsmet Yılmaz, sayı konusunda “Üzerinde çalışıyorlar, ama herhalde yıllık 3 bini geçmez diye düşünüyorum” diye konuştu. Türk yetkililer, Suriye’de mücadelenin IŞİD ve aynı zamanda Esat rejimiyle yürütüleceği öngörüsünde bulunarak, koşulların gelişmesi durumunda eğitim verilecek Suriyeli direnişçi sayısının çok daha artabileceği tahmini yürütüyor.
Amerika Suriyeli ılımlı muhaliflere ‘IŞİD’le savaşmak üzere’ eğitim vermeyi amaçlıyor. Bu konuda bir süredir Başkan Barack Obama’nın IŞİD’le mücadele koalisyonundan sorumlu özel temsilcisi emekli Orgeneral John Allen, eğit-donat programının uygulamaya geçirileceği ülkelerde temaslar yürütüyor. Ancak Türkiye bu Suriyeli savaşçıların, aynı zamanda Esat rejimine karşı da mücadele vermesinde ısrar ediyor. Yakın bir zaman önce iki müttefik, “ortak hedef” konusunda uzlaştıkları yönünde işaretler verse de, Türkiye ‘Esat rejimiyle devam edilmemesi’ konusundaki resmi tavrından geri adım atmadı.
Ayrıca silahlı eğitim alan “ılımlı” muhalefet üyelerinin IŞİD ya da diğer radikal örgütlerle aynı safta çarpışmaya katılacağı yönünde kaygılar da mevcut. Örneğin geçen ay Amerika’nın Sesi’ne konuşan CHP Hatay Milletvekili Refik Eryılmaz, IŞİD’in Türkiye’yi bir lojistik üs olarak kullandığını öne sürmüş, Amerika’yı da ‘eğit-donat programı ile Suriye’deki iç savaşı desteklemek ve yıllarca bu ülkedeki oluşumlara göz yummakla’ suçlamıştı. Refik Eryılmaz geçen Aralık’ta Meclis’te hükümete yönelttiği soru önergesinde de eğit-donat programı çerçevesinde eğitim görecek “ılımlı” Suriye muhalefeti “terörist gruplar” diye tanımlamıştı.
CHP İstanbul milletvekili Osman Korutürk de eğit-donat programından yararlanacak Suriyeli muhalefet üyelerinin “ne zaman ve nerede kullanılacağına Amerika’nın karar vereceğini” söyleyerek, Amerika’nın Irak’ta on yıldır benzer program yürütmesine rağmen “sonucun ortada olduğunu” belirtmişti.
Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz ise eğit-donat programının sonuçları konusunda daha iyimser olduğunu söyledi ve Amerika’nın Sesi’ne yaptığı açıklamada, “Umutluyuz. Uzun sürecek ama sonuçta hiçbir ihtilaf ömür boyu devam etmez” diye konuştu.
‘İncirlik’ten bombardımana izin verilmiyor’
Yılmaz ayrıca İncirlik üssünün kullanımı konusunda görüşmelerin devam ettiğini söyledi, ancak üssün “lojistik destek amacıyla” kullanıldığını, “bombardımana izin verilmediğini” söyledi. İsmet Yılmaz konuyla ilgili olarak “Görüşmeler devam ediyor, istihbarat konusunda paylaşım var” diye konuştu.
Ancak son iki haftadır İncirlik’in “sessiz sedasız Amerikan bombardıman uçaklarına açıldığı” ve IŞİD hedeflerini vurmak amacıyla üsse “bomba taşıyan insansız hava araçlarının” sevk edileceği haberleri, Savunma Bakanı Yılmaz’ın açıklamalarını doğrulamıyor.