Tüm dünyanın, Facebook’un kullanıcı verilerini paylaşmasıyla ilgili gelişmeleri öğrenmesinden bu yana, dev sosyal medya şirketi bir dizi yeni değişiklik kararı açıkladı. Ancak Facebook’un bu kendi kendisiyle hesaplaşarak aldığı tedbirler siyasi çevreler açısından yeterli olacak mı bilinmiyor.
Elektronik Gizlilik Bilgi Merkezi adlı kurumun Başkanı Marc Rotenberg, “Facebook’la birlikte gizlilik konusunda bardağın taştığı noktaya ulaştık. Ve burada asıl ilginç olan, siyasi, ekonomik ve sosyal olarak farklı güç odaklarının bu noktada birleşmesi. Sanırım pratikte ciddi anlamda büyük değişiklikler olacak” dedi.
2 milyardan fazla kullanıcısı olan Facebook, araştırma şirketi Cambridge Analytica adlı şirketle 50 milyon kullanıcının verilerini paylaşması yüzünden son haftalarda gündemin üst sıralarında yer alıyor.Cambridge Analytica’nın söz konusu verileri ne amaçla kullandığı açıkça bilinmiyor. Firma, verileri sildiğini açıkladı. Ancak bu durum Facebook’ta ne oranda kişisel bilgi var ve bunlarla nasıl başa çıkılabilir konusunu tartışmaya açtı.
Reklamlar çekiliyor
Elektronik ürünler satan Sonos, oto parçaları ve servis şirketi Pep Boys ve internet tarayıcı yazılımı Mozilla şirketleri söz konusu tartışmaların ardından Facebook’a reklam vermeyi durdurdu.
Mozilla şirketinin üst düzey yöneticisi Denelle Dixon, “Kullanıcılar için biraz daha fazla şeffaflık ve biraz daha fazla seçenek sunulduğunu görmek istiyoruz” dedi. Facebook’a yönelik mesajında da Dixon, “Bir daha ciddiye almaya başladığınızda ve değişiklikler yapmaya odaklanıp değiştiğinizde, biz de reklamlarımızla geri döneceğiz” diye konuştu.”
CNN televizyonuna açıklaması ve Facebook’tan yayınladığı mesajında Facebook üst yöneticisi (CEO) Mark Zuckerberg, yaşananlardan dolayı özür diledi ve kullanıcıların veri güvenliğini sağlamak için daha fazlasını yapma sözü verdi. Zuckerberg, “Bu güven açısından ciddi bir sorun oldu. Bunlar yaşandığı için çok üzgünüm” dedi. Şirket ayrıca İngiltere ve Amerika’da güven kaybından dolayı özür dileyen reklamlar yayınladı.
Kendiliğinden yapılan değişiklikler
Yerel ve federal düzeyde kanun koyucu ve uygulayıcı kurumların soruşturmalar başlattığı, senatörlerin de Facebook’un kurucusu Zuckerberg’in Senato’da soruları cevaplamasını istediği bir ortamda, Facebook şimdiden değişiklikler yapmaya başladı.
Şirket getirdiği yeni düzenlemelerle kullanıcıların, gizlilik seçeneklerini değiştirmesi işlemlerini kolaylaştırdı ve Facebook’ta bulunan bilgilerini daha kısa yoldan kendi bilgisayarlarına alabilecekleri bir yöntem sundu. Ayrıca veri pazarlaması yapan büyük şirketlerle de ilişkisini kesti.
Düzenleme mi yoksa kendi kendine yönetme mi?
Silikon vadisindeki şirketler uzunca bir süredir hükümetin koyduğu kurallar yerine kendi düzenlemelerini çıkarıyorlar. Ancak şu an Facebook’a karşı adım atması mümkün çok sayıda yerel, federal ve uluslararası kuruluş var.
Facebook’un en büyük kaygısı, federal ticaret komisyonunun şirketin faaliyetleriyle ilgili olarak geçen ay bir soruşturma açması oldu.
Temel mesele, Facebook şirketinin 2011 yılında tüketici koruma ajansıyla varılan mutabakata aykırı davranıp davranmadığı şeklinde. Buna göre şirket kullanıcı verilerinin kullanımıyla ilgili her türlü durumda izin almak durumunda ve her bir aykırı davranışı 40 bin dolar para cezasıyla cezalandırılacak. Bazı uzmanlar bu durumun Facebook şirketine milyarlarca dolara mal olabileceğini söylüyorlar.
Ayrıca buna ek olarak bazı eyaletlerde de savcılar Facebook’a karşı soruşturmalar başlattı.
Düzenlemelerin ötesinde Washington’da senatörler ve Temsilciler Meclisi üyeleri sosyal medya kullanıcılarının haklarının daha iyi korunabilmesi için neler yapılabileceğini tartışıyor. Zuckerberg’in Senato Adalet Komisyonu önünde gelecek hafta ifade vermesi bekleniyor.
Dış denetim
Dijital sivil özgürlükler konusunda çalışan kuruluşlardan biri olan Elektronik Sınırlar Vakfı’nın araştırmacılarından Gennie Gebhart, “Bu sadece Facebook’un daha sıkı denetime ihtyaç duyması meselesi değil, tüm reklam alan web sayfalarının konusu” dedi.
Gebhart, “Şu an iyi bir nedenden dolayı tüm dikkatler Facebook’a yönelmiş durumda ama bu sadece Facebook’un sorunu değil. Gücünün çoğunu internetten alan ve gözlem yapmaya dayalı bir iş modeliyle gizlilik haklarının aynı anda birarada olmayacağı bir durum var” dedi.
Gebhart aynı zamanda Facebook’un değil tüketicilerin güveneceği bir kurumla bağımsız bir soruşturma başlatılması çağrısında bulundu.
Rotenberg de dünyadaki diğer devletlerin de bu işi sadece Amerika’ya bırakmaması, Avrupa Birliği düzenleyici kurumları ve milletvekillerinin de sosyal medyayı düzenlemek ve kullanıcı gizliliği konularinda birşeyler yapmaları gerektiğini söyledi.
Rotenberg, “Teknolojinin faydaları açısından yeni çözümler getirirken gerçek riskleri de gözardı etmemek gerekiyor. Sanırım Asya’da, Güney Amerika’da ve Afrika kıtasında Facebook ve diğer sosyal medya şirketleriyle ilgili daha çok tartışmaya tanık olacağız.”
