Fransa tarihinde ilk kez aşırı sağın iktidarı ele geçirme olasılığı ile sandığa giden seçmen, erken genel seçimlerin ilk turunda Jordan Bardella liderliğindeki aşırı sağ Ulusal Bütünleşme (RN) Partisini zirveye taşıdı. RN, 7 Temmuz Pazar günü yapılacak ikinci turda 289 salt çoğunluğu almak için yarışacak.
Fransa’da dün yapılan ve rekor katılımın sağlandığı seçimlerde İçişleri Bakanlığı'nın açıkladığı kesinleşen sonuçlara göre, Ulusal Bütünleşme ve ona destek veren merkez sağ Cumhuriyetçiler’den (LR) Eric Ciotti ve ekibi, kullanılan oyların yüzde 33,15'ini aldı.
10 milyondan fazla (10,7 milyon) oya denk gelen bu oran, 2022 başkanlık seçiminin ikinci turunda Marine Le Pen lehine alınan 13,3 milyon oyun ardından, parti tarihindeki ikinci en yüksek oy oldu.
Son 40 yılın en fazla katılım oranı
Fransa İçişleri Bakanlığı’na göre, seçimlerde yüzde 66,71 katılım oranı ile son 40 yılın en fazla katılım rekoru kırıldı. Buna göre, yaklaşık 33 milyon seçmen oy kullanırken, 16 milyon seçmen de sandığa gitmemeyi tercih etti.
İlk turda 76 aday, yüzde 50’nin üzerinde oy alarak milletvekili olmayı başardı, bunlardan 39’unu aşırı sağcı vekiller oluşturdu. RN lideri Marine Le Pen, sağ kolu, Genel Başkan Yardımcısı Sebastien Chenu, Bordeaux bölgesinden Edwige Diaz ve Le Pen’in yeğeni Marion Marechal'e yakın Eddy Casterman ilk turda seçildi.
İktidar partileri, ilk turda yalnızca iki milletvekili seçebildi
Soldaki dört partinin birleşmesiyle kurulan Yeni Halk Cephesi (NFP) oyların yüzde 27,99'unu, diğer bir deyişle 9 milyon seçmenin oyunu aldı. Sol bloktan da ilk turda 32 milletvekili yüzde 50’nin üzerinde oy alarak seçildi.
Sosyalist Parti Genel Sekreteri Olivier Faure, Paris Belediyesi Başkan Yardımcısı Emmanuel Gregoire, radikal sol Boyun Eğmeyen Fransa’dan medyatik isimler Aymeric Caron, Daniele Obono ve Sophia Chikirou da ipi ilk turda göğüsleyen adaylar oldu.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un partisi ve ittifaka gittiği Horizons, UDI ve MODEM’den oluşan “Ensemble/Birlikte” hareketi de oyların yüzde 20,04'ünü aldı. İktidar partisine seçmenin yaklaşık 7 milyonu destek verdi.
İktidar partileri, ilk turda yalnızca iki milletvekili seçebildi; Hauts-de-Seine'den Pierre Cazeneuve ve deniz aşırı topraklarından Wallis-et-Futuna'dan Mikaele Seo.
Sol bloktan aday olan eski Cumhurbaşkanı François Hollande, birinci sırada gelse de yüzde 50 barajını aşamadı. Hollande ikinci turda LR ve RN adaylarıyla yarışacak.
İlk turda seçilemeyenler için üçlü yarışlar belirleyici olacak
İlk tur seçimlerinden yola çıkarak yapılan tahminlere göre, RN Meclis’te 240 ila 270; Yeni Halk Cephesi 180 ila 200, iktidar partisi ve müttefikleri Ensemble 60 ila 90; merkez sağ Cumhuriyetçiler de 30 ila 50 arasında milletvekili çıkarabiliyor.
İlk turda seçilen ya da yeniden seçilen milletvekilleri, bugünden itibaren Parlamento’nun alt kanadı Ulusal Meclis’e giderek, mazbatalarını alabilecek. Seçilemeyen adaylardan, yüzde 12,5’un üzerinde oy alanlar önümüzdeki hafta seçim bölgelerinde ikili, üçlü ve dörtlü yarışa katılacak.
İlk kez rekor sayıda üçlü yarışın ortaya çıktığı sonuçlara göre, özellikle 306 seçim bölgesinde tekrarlanacak üçlü yarışta, aşırı sağın birinci ve ikinci geldiği bölgelerde, üçüncü adayın kimi destekleyeceği belirleyici olacak. İki tur arası sürdürülecek müzakerelerin etkili olacağı ikinci ve son turda, adayların Salı günü saat 18.00'den önce, bir aday lehine çekilip çekilmeyeceğine karar vermesi gerekiyor.
Sağın devam eden seçim planında solu hedef almak var
Sonuçlar açıklanır açıklanmaz farklı partilerin yöneticileri ikinci tur için kimi destekleyeceklerinin kararını hızlı verdi. Yalnızca bir hafta sürecek kampanyada, radikal sol lider Jean-Luc Melenchon, “üçüncü sırada gelen adaylarının, aşırı sağ karşısındaki aday lehinde çekileceğini” duyurdu ve üçüncü sırada yer alan tüm NFP adaylarının geri çekilmesi çağrısında bulundu.
Merkez sağ Cumhuriyetçiler ikinci tur için kime oy verileceği yönünde bir açıklama yapmadı. Eski Cumhuriyetçiler’den eski Başbakan Edouard Philippe, Meclis Başkanı Yael Braun-Pivet ve Ekonomi Bakanı Bruno Le Maire, “RN ve sol parti LFI adaylarına oy verilmemesi çağrısında” bulundu. Ancak Cumhurbaşkanı Macron ve yakın ekibi, ilk görüşmeleri sol parti ile yapmaya başladı.
Başbakan Gabriel Attal, seçim gecesi işsizlik yasasını uygulamaya koymayacaklarını açıklarken, sabah kurmaylarıyla Elysee Sarayı’nda toplanan Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, solun büyük tepki gösterdiği Emeklilik Reformu’nda değişiklik konusunu ele aldı.
Sol partiler ise, şartlar ne olursa olsun, üçüncü sırada yarışa katılan adaylarını, RN karşısındaki aday lehinde çekilmeye çağırdı. Merkez sağ LR ise, seçmenini, kimi destekleyeceğini seçmesi konusunda özgür bıraktı.
Seçimlerin ilk önemli sonucu, Avrupa seçimlerindeki zaferinin ardından aşırı sağ RN, ülke genelinde çok yüksek bir dinamiği harekete geçirebildiğini yeniden teyit etti. RN yüzde 33,14 oy oranıyla Ulusal Meclis’te “salt çoğunluğu” değil, “basit çoğunluğu” elde ediyor. Bu da ikinci tur öncesi, sola vurarak sağ seçmenden oy almak için çalışacağı bir seçim kampanyası yürüteceği anlamına geliyor.
Aşırı sağcı lider Jordan Bardella, bu sabah “solu bölen isim Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) partisi lideri Jean Luc Melenchon’u rakip olarak seçme” stratejisini izleme kararı aldı. Bardella, seçim sabahı, kendisi aday olmayan ve birleşen solun lideri olmadığı defalarca tekrarlanan Melenchon’u kendisiyle tartışmaya davet etti.
RN seçimlerde tarihi bir dinamik yakaladı ancak bu oy oranı salt çoğunluğu alarak Başbakan olması için yeterli değil. Jordan Bardella, kampanya boyunca yalnızca 289 milletvekiliyle salt çoğunluğu alırsa Başbakan olmayı kabul edeceğini tekrarladı. RN, bir hafta boyunca salt çoğunluğa ulaşmak için sağdan alabildiği kadar oy alarak ilerlemeye çalışacak.
Forum