Fransa’da Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Meclis’i feshetmesinin ardından patlak veren siyasi kriz dinmiyor.
Ülkenin birinci partisi haline gelen aşırı sağcı Ulusal Bütünleşme Hareketi’nin (RN) lideri Marine Le Pen, krizin seçim olmadan çözülemeyeceğine işaret ederek, “Macron bitti, erken seçimlere hazırlanıyorum” dedi.
Anketler yarın seçim olsa Marine Le Pen’in ilk turu yüzde 38 ile açık arayla alacağını gösteriyor.
Le Parisien gazetesine söyleşi veren RN Meclis Grup Başkanı ve olası seçimlerdeki cumhurbaşkanı adayı Marine Le Pen, Macron'un durumunun “çok kırılgan olmaya devam ettiğini ve bu nedenle şimdiden erken cumhurbaşkanlığı seçimine hazırlandığını” söyledi.
Barnier hükümetinin düşmesinin ardından televizyon ekranlarından ulusa seslenen Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, “istifa etmeyeceğini, beş yıllık görev süresini sonuna kadar kullanacağını” açıkladı. Ancak Marine Le Pen, Macron’un 2027 yılı sonuna kadar görevinde kalamayacağını öne sürerek, şöyle konuştu:
“Emmanuel Macron bitti ya da neredeyse bitti. Bu sözleri zalim olmak için söylemiyorum, bu kurumsal bir gerçek. Emmanuel Macron, Başbakanı atama yetkisini bile kaybetti. Elinde geriye pek fazla bir yetki kalmadı. Uluslararası alanda da her yerde elini kaybetti. Herkesle kavgalı. AB içinde de bir nüfuzu kalmadı. Kendi yarattıkları tarafından son derece kötü yöntemlerle aşağılandı.”
“Biz değil kendi bloğu problem çıkaracak”
Marine Le Pen, ülkenin yeni Başbakanı François Bayrou’ya zaman vermeye hazır olduklarını söyledi ancak sorunun "muhalefetten ziyade merkez bloktan” kaynaklanabileceğini belirtti.
Le Pen, “Problem muhalefetten değil, kendi merkez bloğundan gelebilir. Kendisine rağmen atamak zorunda kaldığı Başbakan’a karşı, (Macron’un) kendi partisinden itirazlar yükselebilir. Ya da finans piyasaları tarafından problem çıkabilir. Macron’un görevine son vermesini zorlayacak pek çok gerekçe var” dedi.
Başbakan Michel Barnier’nin gensoru önergesiyle muhalefet tarafından düşürülmesinin ardından, yeni atanan Fransız siyasetinin tecrübeli ismi François Bayrou’nun kötü bir başlangıç yapması da krizi derinleştirdi.
Bayrou’nun Fransa’ya bağlı deniz aşırı topraklarından Mayotte’taki büyük çaptaki doğal felakete rağmen, belediye başkanlığını yaptığı küçük kasaba Pau’ya giderek, felakete ilişkin kriz toplantısına video konferans yoluyla katılması da sert eleştirilere neden oldu.
Bayrou Meclis’te ilk kez katıldığı “Başbakan’a sorular” oturumunda kendisine bu konuda yöneltilen eleştirileri yanıtlamakta güçlük çekti. Muhalefet, Meclis kulislerinde “Bayrou’nun hükümeti kuramayacağını, kursa bile bu kışı geçiremeyeceğini” savundu.
Altı aydır Fransa’da hükümet kurulamıyor
Fransa’da yaşanan krizi, Cumhurbaşkanı Macron’un Haziran ayında yapılan Avrupa Parlamentosu seçimlerinin hemen ardından aldığı “Ulusal Meclis’i feshetme kararı” tetikledi.
Macron’un nispi çoğunluğu elinde tuttuğu Meclis’i feshetmesi, kendi manevra alanını daraltırken Meclis’i aşırı sağ, sol blok ve merkez blok olmak üzere üç ana bloğa böldü. Bu Meclis yapısıyla kurulacak herhangi bir hükümet, diğerlerinin birleşmesiyle kolaylıkla düşürülebildiği için altı aydır Fransa’da hükümet kurulamıyor.
Bu nedenle, Cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olmayı hayal eden Gabriel Attal, Gerald Darmanin gibi isimler başta olmak üzere iktidar partisinin ağır topları Macron’un Meclis’i feshetme kararını sert şekilde eleştiriyor.
Le Pen’e anketlerde destek yüzde 38
Haftasonu yapılan ve “Bugün seçim olsa kime oy verirdiniz?” sorusu yöneltilen bir anket, Marine Le Pen'in ilk turda yüzde 38 gibi rekor bir oyla birinci geleceğini gösteriyor.
Le Figaro gazetesi için Ifop-Fiducial tarafından yapılan ankette, olası bir seçimde Marine Le Pen’in, Macron ekibinden çıkabilecek tüm isimleri açık ara geride bırakacağı tespiti yer alıyor.
Marine Le Pen karşısında yarışa hazırlanan eski Başbakanlardan Gabriel Attal yüzde 20, eski Başbakan merkez sağ politikacı Edouard Philippe de yüzde 25 seviyesinde görünüyor.
Sonuçlar, Fransa’da bir sonraki cumhurbaşkanlığı yarışının sağ ile aşırı sağ arasında geçeceğini gösteriyor. Ankette sol partilerin muhtemel adayları radikal solcu lider Jean-Luc Mélenchon yüzde 12, Sosyalist Parti Genel Sekreteri Olivier Faure da yüzde 5 oranında kalıyor.
Halkın yüzde 56'sı “Beşinci Cumhuriyet'in sona ermesini” istiyor
Odoxa firması tarafından Senato televizyonu için yapılan ve dün yayınlanan bir anket ise Fransızlar’ın krizin aşılması için lider değişiminin yetmeyeceğini, Fransa’da 1945’ten bu yana devam eden Beşinci Cumhuriyet’in sona ermesini istediğini ortaya çıkardı.
Odoxa’nın anketinde, Fransız halkının yüzde 85'i “siyasi kurumların radikal biçimde dönüştürülmesinden” yana olduklarını söyledi. Ayrıca yüzde 52'lik bir kesim devlet başkanının birden fazla görev almasının engellenmesini, yani yalnızca beş yıllık bir süre için bir defalığına seçilmesini istedi.
Katılanların yüzde 56’sı “Beşinci Cumhuriyet’in” tıkandığını yeni Anayasa ile “Altıncı Cumhuriyet’in” kurulması gerektiğini savundu. Katılanlar, Meclis ve Senato’daki parlamenter sayısının üçte bir oranında azaltılmasını da talep etti.
Halkın yüzde 74’ü ise yasama seçimlerinde daha adil bir temsili sağlayan “nispi temsil sistemin” getirilmesi gerektiğini belirtti. Yeni atanan Başbakan François Bayrou, aşırı sağcı lider Marine Le Pen ve daha adil bir temsili savunan sol partiler de bu fikre destek veriyor.
Forum