Yaklaşık 10 gün sonra Paris 2024 Yaz Olimpiyat Oyunları’na evsahipliği yapacak Fransa’da siyasi kriz durulmuyor. Erken genel seçimlerin üzerinden bir hafta geçmesine rağmen, 3 parçalı bir yapıya bürünen Meclis’te hala bir hükümet formülü bulunamadı.
Seçimlerden birinci çıkan sol birlik partileri kendi aralarında bir başbakan adayı üzerine uzlaşma sağlayamadı. Başbakan Gabriel Attal, seçimlerin ertesi günü geri çevrilen istifa mektubunu, bugün yapılan son Bakanlar Kurulu toplantısının ardından Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a yeniden sundu.
Meclis Başkanlığı ve Komisyon seçimlerinin yapılacağı 18 Temmuz tarihi öncesi Attal’in istifasını kabul eden Macron, kendi partisi etrafında “Cumhuriyetçi bir birlik hükümeti kurma” çağrısı yaparak, başbakanı belirlemek için herhangi bir ismi görevlendirmedi.
Elysee’den yapılan basın açıklamasında, Macron’un Başbakan’ın istifasını kabul ettiği, ancak bakanların “yeni bir hükümet atanıncaya kadar güncel işleri yürütmek üzere görevde kalacakları” belirtildi.
Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada ayrıca, “Bu dönemin bir an önce sona ermesi için, Fransız halkının hizmetinde olan proje ve eylemler etrafında birlik oluşturacak şekilde, Cumhuriyet güçlerinin birlikte çalışması gerekmektedir” denildi.
İstifacı hükümetin yetkileri ne olacak?
Ulusal Meclis’in “aşırı sağ, sol birlik ve iktidar partisi” arasında üçe bölünmesi ve hiçbir grubun salt çoğunluğu elde edememesi nedeniyle, yeni bir hükümetin kurulması çalışmaları da uzuyor.
Başbakanlık görevini 6 aydır sürdüren Gabriel Attal, teamüllere uygun olarak, parlamento seçimlerinin ikinci turundan sonra 8 Temmuz'da istifasını sundu ancak Macron, “güvenlik ve istikrar” endişesiyle Attal’den görevde kalmasını istedi. Meclis’te 18 Temmuz’da yapılacak ve “bir tek oyun bile önemli olduğu” Meclis Başkanlığı seçimleri öncesi Macron, aynı zamanda milletvekili seçilen 18 bakanın da Meclis’te oy kullanabilmesi için hükümeti istifa ettirdi.
İstifanın kabulünün ardından Fransa’da gerçek bir hükümet olmayacak ancak bakanlar yeni bir hükümet iş başına gelene kadar, güncel işleri yönetmek için görevlerinde kalacak.
Fransız teamüllerine göre, “Güncel olayları yönetmekten sorumlu bir hükümetin” gücü, tam görevli bir hükümete göre çok daha sınırlı olacak. Prensip olarak bu geçici görevli bakanlar, siyasi nitelikte kararlar alamayacak.
Yine teamüllere göre böyle bir hükümetin ömrü en fazla birkaç gün ya da birkaç hafta olarak tanımlanıyor. Elysee yetkilileri, en azından 26 Temmuz-11 Ağustos tarihleri arasında yapılacak Olimpiyat oyunlarının sonuna kadar hükümetin görevini sürdüreceğini belirtiyor.
Sol, başbakan adayı bulamıyor
Öte yandan, seçimleri birinci bitiren 4 sol partinin oluşturduğu Yeni Halk Cephesi (NFP) de bir haftadır ortak bir başbakan adayı belirlemek için yürüttüğü müzakerelerden bir sonuç alamadı. Önce radikal sol parti Boyun Eğmeyen Fransa’nın (LFI) adaylarını diğer partiler Sosyalist Parti (PS), Yeşiller ve Fransız Kominist Partisi (PCF) reddetti.
Ardından diğer üç partinin üzerinde uzlaştığı, sosyalist çevreci bürokrat, Paris İklim Konferansı’nda Fransa’yı temsil eden Laurence Tubiana’nın ismini de LFI “Fazla Macron uyumlu” olduğu gerekçesiyle veto etti.
Ancak sol cephedeki pek çok isim, yöneticilerden “bir an evvel bir isim belirlemesini, aksi takdirde Macron’un bu boşluğu kullanıp, hükümeti kuracağı” uyarısında bulunuyor. Sosyalist Parti Genel Sekreteri Olivier Faure, NFP olarak Meclis Başkanlığı için tek bir aday üzerinde uzlaştıklarını ancak “bu ismi açıklamayacaklarını” duyurdu.
Gözler Meclis seçimlerinde
Bugüne kadar, 7 Temmuz’da ikinci turu yapılan seçimlerden bu yana hiçbir siyasi grup, bir başbakan ismi öneremedi. Şimdi gözler, Meclis’teki gruplar arasında nasıl ittifaklar kurulacağının ilk ipuçlarını verecek olan 18 Temmuz’daki Meclis seçimlerde…
Sol birliği oluşturan dört parti, ortak bir açıklama yayınlayarak, Meclis'teki kilit pozisyonlara aşırı sağ Ulusal Bütünleşme’nin (RN) erişimini engellemek için iktidar partileri Ensemble ve Horizons ile merkez Cumhuriyetçi sağ ile “ortak toplantı” çağrısı yaptı.
Dört siyasi parti temsilcisi, “RN'nin seçilmiş yetkililerinin kilit pozisyonlara, özellikle de başkan yardımcısı pozisyonuna erişimini engellemek istiyoruz. Ulusal Bütünleşme’nin Cumhuriyetimiz’in en yüksek makamlarında yeri olmadığını düşünüyoruz” dedi.
Tüm partilerin kendilerine karşı birleşmesine tepki gösteren aşırı sağ parti RN Grup Başkanı Marine Le Pen ise, X hesabından, “LFI'den sosyalistlere, Yeşiller’den, komünistlere kadar hepsi, Fransız halkının yaklaşık yüzde 40'ının oylarını alan partiye karşı, yalnızca demokrasi nefretinde birleşiyorlar” dedi.
Forum