Yılbaşından bu yana 101'inci kadın cinayetinin işlendiği Fransa'da hükümet karşı önlem almak için büyük bir konferans başlattı. Başbakan Edouard Philippe, konferansın ilk gününe katılarak, cinayetlerin önlenmesi için hükümetin atacağı 10 yeni adımı açıkladı. Philippe, bu konu ile mücadele için bütçeden 5 milyon euro pay ayıracaklarını bildirdi.
Fransa'da, özelliklerle son yıllarda artan kadın cinayetlerinin önlenmesi için mücadele eden kadın dernekleri sonunda hükümeti harekete geçirmeyi başardı. Tüm dünyada kadın cinayetleri için kullanılan yeni bir terim olan "Feminicide" kelimesini seçen hükümet "Grenelle de Feminicide" yani "Büyük kadın cinayetleri konferansını" başlattı. Eylül ayı boyunca sürecek konferansın Başbakanlık tarafından organize edilen ilk bölümüne 10 bakan ve 80 kadın derneği temsilcisi katıldı.
Konferansta önce eşlerinin şiddetine kurban giden kadınların aileleri söz alarak, salonda herkesi hüzne boğan cinayetleri anlattı. Ardından söz alan Başbakan Edouard Philippe, "Kadınlar ülkemizde her 2 ya da 3 günde bir, boğuluyor, bıçaklanıyor, diri diri yakılıyor ya da öldürülene kadar dövülüyor. Yüzyıllar boyunca, bu kadınlar kayıtsızlığımız, inkarımız, dikkatsizliğimiz, asırlık maçoluğumuz ve bu sorunla doğrudan yüz yüze gelemememiz yüzünden gömüldü" diyerek, hükümet olarak artık bu duruma daha fazla sessiz kalmak istemediklerini söyledi.
Bütçeden 5 milyon euroluk pay
Philippe, 2020 yılında şiddet mağduru kadınlar için bin yeni sığınma merkezi yaratmak için 5 milyon euro bütçe ayırdıklarını duyurdu. Bunların 750'nin geçici konut, 250'sinin ise acil güvenlik durumunda hızla kullanılması için düzleneceğini belirtti.
Philippe'in açıkladığı reform planına göre, hükümet, derneklerin en çok şikayet ettiği, kadınların yaptıkları başvurulara polisin kayıtsız kalması sorununu çözmek için, 400 karakolda, bu konuda eğitim seminerleri düzenleyecek. Kadınların uğradıkları şiddet derecelendirilerek, polise hemen müdahale etmeleri gereken vakalar net bir biçimde belirtilecek. Ayrıca, karakola gitmekten korkan kadınları cesaretlendirmek için, kurbanların hastanelere de suç duyurusunda bulunmasının yolu açılacak.
Elektronik bilezik ve velayet silahı
Hükümet yasal olarak da kadına yönelik şiddetin durması için önemli reformlar gerçekleştirecek. Bu bağlamda hazırlanan bir yasayla, şiddet uygulayan eşin kadına yaklaşmasını önleyecek "elektronik bilezik" takılması olanağı getirilecek. Mahkemelerde uzman savcıların kadınların dosyalarını ele alması uygulamasına geçilecek. Ayrıca adliye binalarında acil mahkeme salonları kurularak, şiddet vakalarının en geç 2 hafta içinde karara bağlanması sağlanacak.
Yasal reform kapsamında, şiddet uygulayan babadan çocuklarının velayetinin alınmasını sağlayacak bir düzenleme de yer alacak. Buna göre, hakim, şiddet uygulayan babanın velayetinin askıya alınması ya da tümüyle iptal edilmesine karar verebilecek. Yasaya yeni bir madde eklenerek, eşini öldüren babanın velayeti derhal kaldırılabilecek ya da askıya alınabilecek.
Başbakan Philippe bu düzenlemeyi, "Babalar, çocuklarının annelerini döverek ya da öldürerek halen iyi bir baba olabilecekleri konusunda kendilerini ikna ettikleri sürece, ne yazık ki bunu yapmaya devam edecekler. Bunun da önüne geçilmeli" sözleriyle savundu.
Kadın derneklerinden bütçe tepkisi
Ancak, bu altyapı için 500 milyon ila 1 milyar Euro arasında bütçe bekleyen kadın dernekleri, hükümetin konuya yeterince duyarlı yaklaşmadığı eleştirisini getirdi.
Fransa'nın en büyük feminist derneklerinden #Nous toutes'un başkanı Caroline de Haas, "Geldik, gördük ve büyük hayal kırıklığına uğradık" diyerek bu miktarı protesto ettiklerini söyledi. Kadın Vakfı Başkanı Anne-Cecile Mailfert de, "Başbakan merkezi bir sorun olan finansal konuyu elinin tersiyle uzaklaştırdı. Önümüzdeki bir kaç hafta içinde, özellikle kadın yerleşim merkezleri konusunda hükümeti ikna etmeye çalışacağız" diye konuştu.
Şiddet Kurbanı Kadınların Aileleri derneğinin başkanı Céline Lolivret, hükümetin böylesine büyük bir konferans toplamasının, konuya ilişkin bilinçlenmenin sağlanması açısından "bir zafer" olduğunu, ancak ayrılan bütçenin beklenenin çok gerisinde olduğunu söyledi.
"Grenelle de Feminicide" Konferansı Eylül ayı boyunca devam ettikten sonra, bu konferanstan çıkacak sonuçlar ışığında hızla yasal düzenlemelere geçilecek.
İspanya nasıl başardı?
Fransa'da 2018 yılında 128 kadın yaşamını yitirirken, kadın cinayetleri dünyanın her yerinde yükseliş gösteriyor. Geçtiğimiz yıl Brezilya'da her gün 4, Güney Amerika'da 3 kadın yaşamını yitirdi. Türkiye'de geçtiğimiz yıl 440, İtalya'da 120 kadın aile içi şiddetin kurbanı oldu.
Kadın cinayetlerine karşı en etkili önlemleri alan ve bütçeden 200 milyon euro pay ayıran İspanya hükümeti ise, 2018 yılında bu rakamı 47'ye kadar indirmeyi başardı. Uygulamaya koyduğu önlemlerle Avrupa ülkelerine model olan İspanya'da, Seville kentinde, yalnızca kadına yönelik şiddet üzerine uzmanlaşan bir mahkeme kuruldu. Bu mahkemelerde kadına yönelik şiddet olayları en geç 72 saat içinde ele alıyor.
Ayrıca 100 kadar Adliye binasında da bu konuya eğilen uzman birimler oluşturuldu. Şiddet kurbanı kadın, hakime avukatı eşliğinde derhal başvuruda bulunabiliyor. Hakim derhal eşi çağırarak dinliyor, gelmeyen eş, polis eşliğinde getiriliyor. Şiddet tespit edilir edilmez şiddet uygulayan kocaya elektronik uzaklaştırma bileziği takılıyor. Kadına ise polisi derhal arayabileceği bir acil durum telefonu veriliyor. Polis bu telefondn gelen çağrı üzerine kadının yerini de belirleyerek derhal müdahale ediyor.
Bu güçlü yasal önlemler sayesinde, İspanya'da adın cinayetleri önceki yıl 71'e, 2018 yılında ise 47'ye geriledi.
