Erişilebilirlik

Oyuncu Gene Hackman’ın eşinin ölümüne neden olan ‘hantavirüs’ nedir?


ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri görüntü kütüphanesinden alınan bu tarihsiz broşürde, hantavirüsün bir dizi virüs partikülü görülüyor
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri görüntü kütüphanesinden alınan bu tarihsiz broşürde, hantavirüsün bir dizi virüs partikülü görülüyor

ABD’nin New Mexico eyaletindeki yetkililer Cuma günü, Amerikalı oyuncu Gene Hackman'ın eşi Betsy Arakawa'nın ‘hantavirüs enfeksiyonu’ nedeniyle öldüğünü açıkladı.

Gene Hackman ile eşi Betsy Arakawa, New Mexico’daki evlerinde 27 Şubat'ta ölü bulunmuştu.

İncelemelerin ardından Cuma günü açıklama yapan yetkililer, evin farklı odalarında ölü olarak bulunan çiftin, yaklaşık bir hafta arayla hayatlarını kaybettiğini tahmin ediyor.

Alzheimer hastalığı belirtileri olan 95 yaşındaki Hackman’ın kalp rahatsızlığı sonucu öldüğü belirtilirken Hackman’dan bir hafta önce öldüğü tahmin edilen 65 yaşındaki Arakawa’nın, hantavirus enfeksiyonuna bağlı solunum yetmezliği sonucu yaşamını yitirdiği kaydedildi.

Hantavirüs nedir?

Dünyanın her yerinde bulunan hantavirüs, kemirgenlerle ya da onların idrar veya dışkılarıyla temas sonucu yayılan bir virüs.

İnsanlar arasında yayılmayan virüse karşı spesifik bir tedavi ya da iyileştirme yöntemi yok ancak erken tıbbi müdahale hayatta kalma şansını arttırabilir.

Virüsü kapan kişide enfeksiyon hızla ilerleyebilir ve hayatı tehdit edici hale gelebilir.

Teksas eyaletinde Dallas'taki UT Southwestern Tıp Merkezi'nden Dr. Sonja Bartolome, “Gerçekten grip gibi başlar: vücut ağrıları, genel olarak kötü hissetme. Hastalığın erken dönemlerinde, hantavirüs ile grip arasındaki farkı gerçekten anlayamayabilirsiniz” diyor.

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne (CDC) göre virüs, ‘hantavirüs pulmoner sendromu’ adı verilen ciddi ve bazen ölümcül bir akciğer enfeksiyonuna neden olabilir.

CDC, virüsü 1993 yılında Arizona, Colorado, New Mexico ve Utah'ın birleştiği Four Corners bölgesinde ortaya çıkan bir salgından sonra takip etmeye başladı.

New Mexico Üniversitesi Sağlık Bilimleri Merkezi'nde göğüs hastalıkları uzmanı olarak görev yapan ve yıllardır bu hastalık üzerinde çalışarak hastalara yardımcı olan Dr. Michelle Harkins, genç hastalar arasındaki ölümleri ilk fark edenin Kızılderili Sağlık Hizmetleri'nde çalışan “zeki bir doktor” olduğunu söyledi.

“Sağlıklıydılar, hiçbir tıbbi sorunları yoktu ve ani kalp durması ile geliyorlardı” diyen Dr. Harkins, uzmanların hastaların ortak noktalarını belirlemeye çalışmasını ve CDC'nin devreye girmesini sağladı.

O zamandan beri ABD'deki vakaların çoğu batı eyaletlerinde, özellikle de güneybatıda görüldü.

1993 ve 2022 yılları arasında ABD'de 864 vaka kayıtlara geçti. Bu süre zarfında en yüksek vaka sayısı 122 ile New Mexico'da görüldü; bunu 119 vaka ile Colorado takip etti.

New Mexico Eyalet Sağlık Bakanlığı'na göre, 2023'te yedi ve 2024'te de yine yedi vaka daha tespit edildi. Eyalette, 1975 ile 2023 yıllarında ise 52 hantavirüs kaynaklı ölüm bildirilmişti.

Enfeksiyon belirtileri neler?

CDC, Arakawa'ya bulaşan virüs türü hakkında daha fazla bilgi edinmek ve patoloji testi yapmak için vakayla ilgili örnekleri test etmeyi teklif etti.

CDC'ye göre semptomlar virüse maruz kalınmasından bir ila sekiz hafta sonra başlıyor ve başlangıçta yorgunluk, ateş ve kas ağrıları olarak ortaya çıkıyor.

Hastalık ilerledikçe belirtiler arasında öksürük, nefes darlığı ve akciğerler sıvıyla dolduğu için göğüste sıkışma hissi yer alabiliyor.

CDC, hastalık nedeniyle solunum semptomları geliştiren kişilerin yaklaşık üçte birinin ölebileceğini söylüyor.

Hantavirüs’ten korunmanın yolları

Yıllar süren araştırmalara rağmen Harkins, hastalığın neden bazı kişilerde hafif, bazılarında ise çok şiddetli seyrettiği ve antikorların nasıl geliştiği gibi pek çok sorunun henüz yanıtlanmadığını söyledi.

Harkins ve diğer araştırmacılar, bir tedavi bulma umuduyla hastaları uzun süreler boyunca takip ediyor.

“Çok fazla gizem var” diyen Harkins, araştırmacıların bildiği şeyin, fareye maruz kalmanın virüse yakalanma hususunda kilit nokta olduğunu belirtiyor.

Bu virüsten kaçınmanın en iyi yolu ise kemirgenler ve dışkılarıyla teması en aza indirmek.

Kemirgen dışkılarını temizlemek için koruyucu eldiven ve çamaşır suyu solüsyonu kullanılması öneriliyor.

Halk sağlığı uzmanları, virüsün havaya karışmasına neden olabilecek süpürme veya vakumlama işlemlerine karşı da uyarıda bulunuyor.

Forum

XS
SM
MD
LG