Anayasa Mahkemesi, ülkedeki milyonlarca kayıt dışı göçmenin geleceğini ilgilendiren davayı Pazartesi günü görüşmeye başladı.
Mahkemenin vereceği karar, hem bundan sonraki Amerikan başkanlarının göçmenlik konusunda atacağı adımlar üzerinde etkili olacağı, hem de şu anda 25 eyalette devam eden göçmen davalarına emsal teşkil edeceği için büyük önem taşıyor.
Ülkede 11 milyonun üzerinde, çoğunluğu Latin Amerika kökenli olan kayıt dışı göçmen yaşıyor ve bu göçmenlere yönelik nasıl bir politika izlenmesi gerektiği konusu başkanlık seçimleri kampanyasında da en çok tartışılan konulardan biri olmaya devam ediyor.
Başkan Obama 2014 yılında, ülkedeki kayıt dışı göçmenlerin, en az 2010 yılından bu yana Amerika’da kayıt dışı olarak yaşamış olmaları, sabıkalarının bulunmaması ve Amerikan vatandaşı çocuklarının olması gibi belirli koşulları karşılamaları halinde çalışma iznine sahip olmasının önünü açan bir başkanlık kararnamesi yayımlamıştı.
Ancak Obama’nın göçmenlik politikasına şiddetle karşı olan Kongre’deki Cumhuriyetçiler, bugüne kadar Demokrat destekli tasarıları sürekli engelledi. Göçmenlik konusunu başkanlığının önceliklerinden biri olarak ilan eden Obama da, Cumhuriyetçilerin kontrolündeki Kongre’nin bir adım atmaması üzerine başkanlık kararnamesi yayımlama yoluna gitmek zorunda kaldığını açıklamıştı.
Obama’nın bu hamlesine büyük tepki gösteren Cumhuriyetçiler, Obama’nın göçmenlik yasalarını böyle bir kararnameyle değiştirme hakkı olmadığı, yetkisini aştığı görüşünü savunuyor. Yönetim ve göçmenlik savunucuları ise, Obama’nın açıkladığı düzenlemelerin olağandışı ya da daha önce görülmemiş bir şey olmadığını, tam tersine geçmişte hem Demokrat hem Cumhuriyetçi yönetimler sırasında atılan adımların bir devamı olduğu görüşünü dile getiriyor.
Tüm bu tartışmalar devam ederken konu Cumhuriyetçiler’in hakim olduğu ve Teksas’ın başını çektiği 26 eyaletin açtığı davayla Anayasa Mahkemesi’ne taşınmış durumda.
Obama yönetimi davada Mahkemeden, ülkedeki 4 milyon civarındaki kayıt dışı göçmeni sınırdışı edilmekten koruyacak ve Amerika’da çalışabilmelerinin yolunu açacak iki programın hayata geçirilmesine izin vermesini talep ediyor. Mahkeme, Obama’nın göçmenlik konusunda Anayasa ve mevcut yasalar altında yeni programları hayata geçirme yetkisinin olup olmadığının kararını verecek.
Sözkonusu programların icrası alt mahkemeler tarafından durdurulmuştu, dolayısıyla akıbetleri Anayasa Mahkemesi’nin vereceği karara bağlı. Ancak mahkeme yargıçlarından Antonin Scalia’nın Şubat ayında hayatını kaybetmesinden sonra şu anda mahkemede 4’ü liberal 4’ü muhafazakar olmak üzere 8 yargıç görev yapıyor. Gözlemciler, mahkemeden 4-4 şeklinde bir sonucun da çıkabilmesi ihtimaline dikkat çekiyorlar. Eğer bu olursa, Anayasa Mahkemesi’nin diğer davalara bir emsal oluşturması gibi bir durum oluşamayacak,Obama’nın göçmenlik programlarının akıbeti ‘havada kalacak’ ve konu gelecek Ocak ayında resmen görevine başlayacak olan yeni başkana devredilecek.
Mahkemede bugün yapılan ilk duruşmada da yargıçlar, ideolojik eğilimleri temelinde bölünmüş bir tablo ortaya koydular.
Mahkemenin merakla beklenen kararını Haziran ayı sonunda açıklaması bekleniyor.
Yüksek Mahkeme’nin önünde de yüzlerce göçmenlik yanlısı gösterici gün boyunca eylemler düzenledi. Göstericiler, “Aileleri ayırmayın”, “Burası bizim evimizi ve burada kalacağız” şeklinde pankartlar taşıdı ve sloganlar attı.
Amerika’da yaklaşan başkanlık seçimlerinin de göçmenlik politikaları üzerinde önemli etkisi olacak. Mahkemenin kararı ne olursa olsun, Cumhuriyetçiler seçimi kazanmaları halinde Obama’nın göçmenlik programını iptal edeceklerinin sözünü veriyor. Hatta Cumhuriyetçi aday adayı Donald Trump ülkedeki 11 milyon civarında kayıt dışı göçmeni sınır dışı etmeyi teklif etmişti.
