IŞİD’in Suriye’de kontrol ettiği toprak son birkaç ayda yüzde 25 azaldı. Suriyeli muhalifler, Esat’a bağlı güçler ve Kürtler örgüte karşı başarılar kazandı. Ancak IŞİD’in propaganda ekipleri çalışmalarını sürdürüyor.
Örgüt bu hafta bir seyahat broşürü yayınladı ve Suriye’nin kırsalından güzel sahnelerle ve başkent ilan ettikleri Rakka’nın görüntülerine yer vererek izleyenleri kendilerini ziyarete davet etti.
Ancak turistlerin bu daveti kabul etmesi pek mümkün olmasa da bazı gruplar kalabalık biçimde kente varmayı planlıyor.
Fransa Savunma Bakanı Jean-Yves Le Drian, hafta içinde koalisyon üyesi ülkeler arasında Rakka’nın ve Musul’un geri alınması ile ilgili takvimden bahseden ilk yetkili oldu. Le Drian, bu iki kentin 2016 senesinde alınması gerektiğini belirtti.
Bağdat’ı ziyaret eden bakan, 2016’ının IŞİD’le mücadelede bir dönüm noktası olacağını söyledi.
Virginia’daki CIA merkezinde ulusal güvenlik ekibiyle buluşan Başkan Obama, Amerika önderliğindeki koalisyonun ilerleme kaydettiğini belirtti. Obama, militanların geri çekilmeye zorlandığını, örgütün bazı liderlerinin ise hava saldırılarında öldürüldüğünü belirtti. Ancak ABD Başkanı, Rakka ve Musul’un bu sene alınacağını söylemedi.
Obama “İvme kazandık, bu ivmeyi koruma niyetindeyiz… konuya odaklandık ve kazanacağız” diye konuştu.
Çöküş Dönemi
Önemli araştırma şirketlerindeki Ortadoğu uzmanları ise Rakka’yı kimin kazanacağı sorusunu tartışıyor. Rus destekli Esad kuvvetleri mi yoksa Batı destekli Kürt ve Arap müttefikler mi bunu başaracak?
Gelecek aylarda yaşanacak en büyük zorluklardan birisi Rakka’ya taarruz için muhalif güçleri hazırlamak olacak. Bunu bilen Amerikalı yetkililer bir takvim belirlemekten kaçınıyor.
Donanma sözcüsü Albay Jeff A. Davis, yerel güçleri kullanarak IŞİD’i yenebilmeyi hızlandırabilmek için farklı seçenekleri değerlendirdiklerini söyledi. Suriye Demokratik Cephesi’nde Arap milisler bulunmasına rağmen bu güç büyük ölçüde Kürtler’den oluşuyor.
Koalisyon sözcüsü Albay Steve Warren, IŞİD’in zayıflatılması ve yeni toprak kazanamayacak hale gelmesiyle, örgüte karşı mücadelenin birinci bölümünün tamamlandığını belirtti.
Warren, “İnanıyoruz ki örgütü zayıflatmak birinci bölümdü. Parçalamak ikinci olacak. Bunun, üçüncü bölüm olan örgütü mağlup etmeye bizi hazırlayacağını düşünüyoruz” diye konuştu.
Suriye’ye bakıldığında, ikinci bölümün Rakka’nın, çevre köylerinin ele geçirilmesiyle izole edilmesi olduğunu söyleyen Warren, böylece IŞİD’in Suriye ve Irak’ta militan, para ve erzak hareketlerinin önüne geçileceğini ifade etti.
Ancak şimdilik bu süreç son derece yavaş işliyor.
Önemli Zorluklar
Geçen Haziran’da Kürtler’in Suriye’nin kuzeyinde, Türk sınırı yakınında Tel Abyad’ı yalnızca 2 gün savaşarak alması, Amerikalılar’ı, Rakka’nın alınması konusunda daha kendinden emin biçimde konuşmaya itmişti.
Rakka’nın 30 km yakınına kadar ilerleyen Kürt ve Arap güçleri bu noktada durdu. IŞİD bu günlerde kente taarruz beklediği için hendek kazıyor ve savunmasını güçlendiriyordu. Rakka’da eylemciler, imamların halka taarruza hazır olmalarını ve gıda depolamalarını söylediğini bildiriliyordu. Ancak, aylar geçmesine rağmen Rakka’ya doğru bir hareketlenme olmadı.
Sorunlardan biri, Kürt güçlerinin Rakka’yı ele geçirecek ve elinde tutacak sayıda askere sahip olmaması. Diğer bir sorun ise, Rakka’ya girecek IŞİD karşıtı güçlerin çoğunluğunun Sünni Arap olması gerekliliği. Eğer böyle olmazsa yerel aşiretlerin desteğini almak zor olabilir ve taarruz, Kürtler’in topraklarını genişletmesi olarak algılanabilir.
Bu zorlukları göz önünde bulunduran bazı uzmanlar, koalisyonun Rakka’yı Esad’dan önce almaya hazır olup olmadığını sorguluyor. Rus destekli, ağırlıklı olarak Hizbullah, Irak Şii milislerinden ve İran Devrim Muhafızları’ndan oluşan güçler geçen ay Palmira’yı ivedilikle ele geçirdi.
Washington’daki Demokrasileri Koruma Vakfı’ndan Jonathan Schanzer, Rus destekli Esad güçlerinin Rakka’ya İran Devrim Muhafızları, Hizbullah ve diğer Şii milislerle beraber girmesi yerine, kente Batı destekli Kürtler’in ve Suriye Demokratik Güçleri’nin girmesinin tercih nedeni olduğunu söylüyor.
Schanzer ideal senaryoda hem Esat’ın hem de cihatçıların toprak kaybedeceğini, ancak Amerika’nın ve diğer Batılı müttefiklerin ciddi planlama ve eşgüdümü olmadan bunun başarılmasının zor olduğunu söylüyor.
Gün geçtikçe Esat ve dış destekçilerinin, IŞİD’e karşı operasyonları
Palmira’nın doğusuna, Rakka’ya doğru taşıyacağının sinyalleri artıyor.
Rusya’nın Rolü
Geçen hafta Rus Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Rusya’nın Palmira’da büyük bir sahra hastanesi açacağını duyurdu.
Tass Haber Ajansı’na konuşan bakan, hastanenin en modern tıbbi donanıma sahip olacağını ve 30 gün dışarıya bağlı olmadan hizmetlerini sürdürebileceğini belirtti.
Washington’daki Ortadoğu Enstitüsü’nden uzman Ross Harrison’a göre Suriye’deki savaş bir dönüm noktasında. National Interest dergisine yazdığı makalede uzman, IŞİD’den toprak almayı başaran tarafın daha geniş anlamda Suriye’deki savaşta en büyük avantajı sağlayacağını iddia etti.
Valens Glogal’dan Ortadoğu uzmanı Daveed Gartenstein-Ross, Rakka’nın Esad için önemli bir hedef olduğunu söylüyor. Uzman, Rus destekli rejim güçlerinin Rakka’yı almasının, Rusya’nın Suriye’de önde olduğuna işaret edeceğini belirtiyor. Gartenstein-Ross, bunun Amerika ve Rusya arasındaki stratejik rekabete etki edeceğini, Esad’ın da güçleneceğini ifade ediyor. Tüm bu hesaplar, Esat güçlerinin Rakka’da bataklığa saplanması ya da püskürtülmesi durumunda değişebilir.
Ancak genel olarak bakıldığında Gartenstein-Ross, Suriye’nin ve müttefiklerinin Rakka’yı alma konusunda avantajlı olduğunu söylüyor.
Gartenstein-Ross, kenti Kürtler’in alması durumunda da Esat’ın güçleneceğine dikkat çekiyor. Çünkü, Kürtler kenti almayı başarsa bile kontrol etmeleri mümkün değil. Bu durumda onlar da kentin kontrolünü bir süre sonra rejim güçlerine devretmek zorunda olacak.
