IŞİD lideri Bağdadi geçen hafta sonunda Amerikan kuvvetlerinin düzenlediği bir operasyonda Suriye’nin kuzeybatısında Türkiye sınırına yakın bir bölgede öldürüldü. Bağdadi öldürüldü ama peki ya bundan sonra ne olacak? Geçen haftanın en fazla tartışılan konularından biri de buydu. Uzmanlar örgütün sonunun gelmediği konusunda hemfikir görünüyor.
Uzmanlar Bağdadi’nin öldürülmesinin örgüte büyük bir darbe olduğunu düşünse de IŞİD’in sona ermediği konusunda da aynı görüşte.
Amerikalı bir terörle mücadele yetkilisi Amerika’nın Sesi’ne IŞİD’in cephedeki dağınık grupları birleştirerek Suriye ve Irak’ta direniş başlatmaya hazırlandığını belirtiyor.
IŞİD’in oluşmasına neden olan etkenlerin bölgede hala var olduğuna dikkat çekiliyor.
Mezhep gerginliği, kötü ekonomik koşullar, Suriye ve Irak’ın içinde bulunduğu durum örgütün yeniden yapılanmasına katkıda bulunabilir.
Peki bundan sonra örgüt nasıl bir yol izleyebilir?
Bagdadi’nin ölmesinin üzerinden daha bir hafta geçmeden örgüt yeni liderini seçti bile.
Ebu İbrahim el Haşemi’nin IŞİD’in yeni lideri olduğu açıklandı.
Haşemi’nin çok bilinen bir isim olmadığı belirtiliyor.
Siyasi uzman Huşam El Haşemi, “Bu tür organizasyonlar liderleri öldürüldüğü için genellikle formüllerini kaybetmiyor. Ebu Ömer el Bağdadi, Zarkavi öldürüldüğünde liderliği devraldı. Ebu Ömer el Bağdadi öldürüldüğünde de Ebubekir El Bağdadi göreve geldi ve Bin Ladin öldürüldüğünde el Zevahiri liderliğe geldi. Yani bu gruplar liderlerinin yerine isimler getiriyor fakat bu süreçte eskiden oldukları gibi güçlü olmuyorlar” diyor.
Uzmanlar da buna dikkat çekiyor.
Yeni liderin örgütün parçalanmasını önleyemeyebileceğini, örgütün iç hizipleşmeyi durdurmada zorluk yaşayabileceği yorumları yapılıyor. Ayrıca kaynakları elde etmek için kendi aralarında çatışacakları iddia ediliyor.
Gizlenmek zorunda kalan örgütün diğer üst düzey isimlerinin birbirlerine güvenlerinin olmadığı, üst düzey isimlerin aralarındaki farklılıklar nedeniyle IŞİD’in liderlik kadrosunun bölünebileceği de uzmanların dile getirdiği bir başka yorum.
Seçilecek yeni liderin, örgüt içinde morali yükseltmek ve örgüte yeni isimlerin katılmasını hızlandırmak için yalnızca Irak’ta değil diğer ülkelerde de saldırılar düzenlenmesi çağrısı yapması bekleniyor.
Buna rağmen yeni liderin örgütü bir arada tutmasının oldukça zor olduğu kaydediliyor.
Ancak Suriye ve Irak’ta topraklarını kaybetmiş olsa da, örgütün bu iki ülkede hala 10-15 bin militana ve 300 milyon dolara sahip olduğu tahmin ediliyor.
Yeni operasyonların düzenlenme ihtimali IŞİD’e daha da zarar verebilir, ancak uzmanlar IŞİD’e bağlılığın bireysel seviyede olabildiğine de dikkat çekiyor.
Peki ya yıllardır IŞİD’in kontrol ettiği alanlarda yaşamak zorunda kalanlar, onlar ne düşünüyor?
Musul’dan Saad Halil, “IŞİD bizlerde büyük yıkıma yol açtı. Sadece Musul değil, tüm Irak’ı etkiledi. Tek bir şey istiyorum örgüt üyeleri ve takipçilerinin bize yaptıklarının cezasını çekmelerini. Biz onlara bir şey yapmadık. Evlerimizde huzur içinde yaşıyorduk” diyor.
Mahmut Sait Davud da, “Bana doğrudan zarar vermediler ama çok fazla insana zarar verdiler. Dinden anlamayan köylüler onlara katıldı ve İslam konusunda hiç bilgisi olmayanlar imam oldu” ifadelerini kullanıyor.
Bagdadi’nin öldürülmesinin örgüte darbe olduğu bir gerçek ancak bu darbenin IŞİD’e tam olarak ne kadar zarar verdiğini önümüzdeki günler gösterecek gibi görünüyor.