Erişilebilirlik

İran-ABD İlişkilerinde Yeni Bir Dönem mi Başlıyor?


İran-ABD İlişkilerinde Yeni Bir Dönem mi Başlıyor?
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:02:46 0:00
İran’ın yeni Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Birleşmiş Milletler Genel Kurul zirvesi için New York’a gelmeden önce arka arkaya yaptığı bazı açıklamalarla sempati toplamaya çalıştı. Bazı uzmanlara göre, bu açıklamalar, İran’ın tartışmalı nükleer programıyla ilgili görüşmeleri yeniden başlatmak için bir fırsat. İran’ın yeni cumhurbaşkanından beklentiler neler?

Hasan Ruhani’nin yaptığı bir dizi açıklama, İran’ın ciddi diplomatik görüşmelere hazır olduğu yönünde bir izlenim yarattı.

Ruhani Batı’yla ilişkileri geliştirmeye açık olduğu konusundaki son mesajlarından birini Amerikan NBC televizyonuna verdi, İran’ın nükleer silah üretme niyeti olmadığını açıkladı.

İran Cumhurbaşkanı nükleer programları konusunda Batı’yla anlaşma gücü olduğunu da vurguladı.

Ruhani acele etmek istediğini de söyledi: “İran’ın nükleer sorunu konusunda uluslararası standartlar çerçevesinde hızla çözüm istiyoruz.”

İran uzmanı Patrick Clawson’a göre, Hasan Ruhani’nin bu açıklamaları Birleşmiş Milletler zirvesi için New York’a gelmeden önce yapması dikkat çekici: “Ruhani sempati toplamak istiyor, büyük olasılıkla başarılı da olacak. Çünkü Batılılar’a nasıl hitap edeceğini iyi biliyor.”

Hasan Ruhani birkaç hafta önce Twitter’dan Yahudi Yeni Yılı’nı kutlayan bir mesaj attı.

İran Cumhurbaşkanı bir süre önce nükleer görüşmelerin sorumluluğunu ordu içindeki muhafazakarlardan alıp Dışişleri Bakanlığı’na verdi, bir dizi siyasi mahkumu serbest bıraktı ve Başkan Barack Obama’yla karşılıklı mektuplaştı.

Daha da önemlisi İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney de, ülkesinin diplomasiye hazır olduğu yönünde işaretler verdi: “İster diplomasi, ister iç politika açısından olsun, doğru ve akılcı adımlar atmaya karşı değiliz. Yıllar önce “kahramanca esneklik” diye adlandırılan kavrama bugün büyük bağlılıkla inanıyorum. Esneklik bazı durumlarda gerekli ve iyi bir şey.”

Tahran’ın son zamanlarda tonunu yumuşatması, bir dizi uluslararası yaptırımın ardından ülke ekonomisinin kötüleşmesine bağlanıyor. İran Riyali’nin değeri yarıya inerken, petrol ihracatı da önemli ölçüde düştü.

Ancak İran uranyum zenginleştirmeye devam ediyor. Tahran hükümeti nükleer programının sivil amaçlı olduğunu savunuyor. Batılı ülkeler ve İsrail ise, İran’ın nükleer silah geliştirme peşinde olduğuna inanıyor.

Beyaz Saray Basın Sözcüsü Jay Carney, Başkan Obama’nın görüşmeye açık olduğunu söylüyor: “Başkan, uluslararası toplumun ‘nükleer programdan vazgeçme’ ısrarına ciddi yanıt vermesi durumunda, İran’la ikili görüşmeler yapmak istiyor.”

Uzman Patrick Clawson’a göre, İran görüşme masasına dönse bile, Batı’yla anlaşması zor olacak: “Burada asıl soru, bir yandan İran’ın nükleer programının kendileri için önemli gördükleri boyutlarını korurken diğer yandan da nükleer silah geliştirmesine engel olacak bir anlaşmaya varılıp varılmayacağı.”

İran Cumhurbaşkanı Ruhani, New York’ta ikili görüşmeler yapacak, televizyon programlarına katılacak.
XS
SM
MD
LG