İranlı’lar Amerika Başkanı Donald Trump’ın Suudi Arabistan’a gideceği Cuma günü cumhurbaşkanlığı seçimine gidiyor. Suudi Arabistan liderleri bu ay İran’a karşı savaş başlatma taahhüdünde bulunmuştu.
Seçim kampanyalarında Trump ve Amerika önemli yer tuttu. Sertlik yanlıları İran İslam Cumhuriyeti’nin kurucusu Ayetullah Humeyni’nin sözlerini kullanıyor ve “Tüm sorunların Amerika’dan kaynaklandığını” iddia ediyor.
Ülkenin en yüksek otoritesi dini lider Ayetullah Ali Hamaney’den cesaretlendikleri görünen sertlik yanlıları cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’yi Amerika’yla yakınlaştığı iddiasıyla eleştiriyor.
Sertlik yanlıları aynı zamanda Ruhani’yi ekonomik popülizm yapmakla suçlanıyor.
Ruhani, ikinci defa cumhurbaşkanı seçilmek için gerekli oyu almayabilir. Bazı uzmanlar Ruhani’nin seçimi eski savcı İbrahim Raysi’ye kaybedebileceğini belirtiyor.
Amerikan yatırım şirketi Exotix Partners yatırımcılarına “Ruhani seçimi kazanamayabilir” notunu attı.
Şirketin analisti Hasnain Malik ve Stuart Culverhouse, her cumhurbaşkanının devrimden bu yana ikinci seçimde de kazandığına dikkat çekti, Ruhani’nin zorluğunun Batı ile vardığı nükleer anlaşmanın halka henüz bir getirisinin olmamasından kaynaklandığını belirtti.
Raysi’nin meydan okumasına bir destek de Muhammed Bager Qalibaf’ın yarıştan çekilmesi ve desteğini Raysi’den yana kullanması oldu. Raysi şu anda başkent Tahran’ın belediye başkanı.
Ancak Qalibaf’ın destekçilerinin politikacının çağrısına uyup-uymayacağı belli değil. Zira Qalibaf, Raysi’ye göre daha yenilikçi. Raysi, savcıyken yüzlerce muhalif ve siyasi tutukluyu ölüm cezasına çarptırmıştı.
Hamaney, resmi olarak Raysi’yi desteklemiş değil. Ancak Ruhani’ye karşı eleştirel.
Mart ayında Hamaney, İran’ın Yeni Yıl Mesajı’nda gelecek 12 ayın ekonomide direnme yılı olacağını belirtmiş ve ekonomik problemler, enflasyon, işsizlik, ayrımcılık gibi problemlerden insanların karamsarlığını hissedebildiğini kaydetmişti.
Geçen hafta Hamaney, Batı ile savaşın nükleer diplomasi sayesinde atlatıldığı düşüncesini reddetmişti.
Londra merkezli Chatham House’dan Sanem Vakil, Hamaney ve Raysi’nin eski korkuları gündemde tuttuğunu söylüyor.
Eski cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi desteğini Ruhani’den yana açıkladı. Hatemi, Ruhani’nin kısıtlamalara, problemlere ve büyük beklentilere rağmen başarılar elde ettiğini kaydetti.