Dünyada doğrudan yapılan dış yatırımların geçtiğimiz yıla göre yüzde 41 oranında azaldığı açıklandı. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Teşkilatı (UNCTAD), uluslararası yabancı dış yatırımlarda ve küresel şirketlerin yatırım akışlarının yılın ilk altı ayında keskin bir şekilde düştüğünü belirterek ortaya çıkan küresel tabloyu “kasvetli” olarak değerlendirdi.
Küresel yatırımlardaki azalmanın ABD’nin uyguladığı yeni vergi sistemi olduğu ve birçok küresel ABD’li şirketin vergi indiriminden yararlanmak için yurt dışı karlarını Amerika’ya getirdiği ifade edildi.
Küresel yatırımlar 2005 yıl seviyesine düştü
UNCTAD’ın hazırladığı son raporda, küresel doğrudan yabancı yatırımların 2018 yılının ilk altı ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 41 daha düşük olduğunu ve 2005 yılından bu yana gelinen en düşük seviyede olduğunu kaydedildi.
Doğrudan yapılan küresel yatırımların yılın ilk altı ayında 470 milyar dolarla sınırlı kaldığı ifade edildi.
“Küresel tablo kasvetli”
UNCTAD’ın Yatırım ve İşletme Bölümü Direktörü James Zhan, Doğrudan yabancı yatırımın önemli olduğunu, çünkü ülkelere dış sermaye, teknoloji, piyasa erişimi ve vergi katkılarına dış yatırımlarla erişim olduğunu belirterek, “genel olarak ortaya çıkan küresel tablo kasvetli“ dedi.
UNCTAD, dünyada dış yatırımlarda düşmesin esas nedenin, ABD’nin büyük firmalarının yurt dışı gelirlerini ülkeye getirmeye teşvik eden yeni vergi reformları olduğunu öne sürdü. Dış yatırımlardaki azalmanın Aralık ayında yasalaşan ve ABD’nin yurt dışında bulunan iki trilyon dolarlık yurt dışı karı, fon ve hisse senedi gibi varlıkların ülkeye girişi halinde bir kereye mahsus olarak uygulanacak vergi indirimi olduğu belirtildi.
Bu indirimden yararlanmaya çalışan ABD’li küresel şirketlerin karlarını kendi ülkelerine getirmeye başladıkları kaydedildi.
Vergi indirimi ABD’li küresel şirketleri cezbetti
Zahn, UNCTAD’ın geçtiğimiz Ocak ayında ABD dışında birikmiş yaklaşık iki trilyon dolarlık bir para miktarı olduğunu, bu paranın bir miktarının da hisse senedi oluğu ve zamanla bu miktarın ülkeye yeniden dönebileceği yönünde bir uyarıda da bulunduğunu belirtti.
Zhan, bu yıl ABD'nin çok uluslu şirketlerinin denizaşırı karlarının ülkeye geri gönderilmesinde büyük bir değişim yarattığını belirterek, diğer başka faktörlerinde olduğunun altını çizdi.
Zahn, bu faktörlerin ABD’deki vergi reformları, henüz çözüm yolu bulunmamış uluslararası ticaret anlaşmazlıklarındaki belirsizlikler, ABD’nin Çin ve diğer ülkelerden yapılan ithalata getirdiği yeni vergiler olduğunu kaydetti.
Zhan, “Bütün göstergeler küreselleşmede bir dönüm noktasına geldiğimiz işaret ediyor” dedi.
