'Kürtler IŞİD’le Türkiye Arasında Tampon Olabilir'

Irak Şam İslam Devleti IŞİD’in Irak’ta ilerleyişi sürüyor. Irak ordusu bir yandan birçok noktada geri çekiliyor, bir yandan “Acaba Bağdat da IŞİD’in eline geçer mi?” sorusu soruluyor. Kimilerine göre Irak, göz göre göre parçalanıyor. Peki “Bir daha Irak’a muharip kuvvet göndermeyeceğiz” diyen Amerika gelişmeleri nasıl takip ediyor? Gerek Amerika Başkanı Barack Obama, gerekse Amerika Dışişleri Bakanı John Kerry’nin “Bu sorun yalnızca Irak’ın değil, bölgenin de sorunu” uyarıları Türkiye için ne anlam taşıyor? Tehdit önceden görülebilir miydi? Ya da gerçekten askeri değil, siyasi bir çözümle IŞİD zayıflatılabilir mi? İşte tüm bu soruların yanıtlarını uzman bir isimle konuştuk. Washington Enstitüsü Türkiye Programı Direktörü Soner Çağaptay, Amerika’nın Sesi’nin Washington’dan yapılan canlı televizyon yayınında Selin Süer Ünlü’nün konuğu oldu.

Türkiye İçin Sıfır Sorun Politikasının Sonu

Soner Çağaptay, Türkiye’nin Ortadoğu’daki komşularıyla uyguladığı “sıfır sorun” politikasının çöktüğü tespitini yapıyor. “Türkiye’nin bölgede hiç komşusu kalmadı. Hatta şu andaki tek komşusu Kuzey Iraklı Kürtler olabilir” diyor uzman.

Çağaptay, “Ankara şimdiye kadar Suriye’deki radikal unsurların Türkiye için tehdit oluşturmayacağına inanıyordu. Ama bu siyaset artık bitecek çünkü Türkiye rehine kriziyle birlikte IŞİD’in kendisine karşı tehdit oluşturduğunu gördü” diye konuşuyor. Çağaptay, durumu şöyle açıklıyor: “Suriye ve Irak’ın merkezi bölgelerinde IŞİD’in varlığına bakarken, Türkiye artık kendisiyle IŞİD’in kontrolü altındaki bölgeler arasındaki Kürtlerin varlığını bir tampon bölge olarak görüyor. Şimdiye kadar Iraklı Kürtlerle yakın iktisadi ilişkiler kurmuş olan Türkiye, bundan sonra buna bir de güvenlik boyutunu ekleyecek.”

Kürtler Türkiye İçin En Yakın Müttefik Olabilir mi?
“IŞİD, ‘bugün var yarın yok’ bir örgüt değil. Kalıcı bir örgüt” diyen Çağaptay, Irak ve Suriye’nin geri dönüşü olmayan şekilde dönüştüğünü vurguluyor ve ekliyor: “Bu belkide Türkiye’nin Kürt politikasının dönüşmesinin de yolunu açtı. Yavaş yavaş Türkiye belki de Kürtleri en yakın müttefiki olarak görmeye başlayacak.”

Washington Enstitüsü Türkiye Programı Direktörü Soner Çağaptay, Amerika’nın Irak politikasınıysa şöyle yorumluyor: “Obama’nın dış politikasının tek kıstası askeri müdahaleden kaçınmak. Bu yüzden Irak’ta da askeri müdahaleden kaçınıyor.”

Irak’ta siyasi kanaldaki çözüm ihtimalinin ise kapsayıcı bir hükümet olabileceğini vurguluyor uzman. Ancak Amerika’nın Irak’ta askeri varlığı olmadığından Irak Başbakanı Nuri El Maliki üzerinde bir yaptırım gücü olmadığını, yani pazarlık için elinde kuvvetli bir kozu bulunmadığını da belirtiyor Soner Çağaptay.

IŞİD, Maliki’nin Dışlayıcı Politikalarıyla mı Yükseldi?

Soner Çağaptay, IŞİD’in bugün Irak’a oluşturduğu tehdidin çözümünün kapsayıcı politikalardan geçebileceğini vurguluyor: “IŞİD’i siyasi politikalar yaratmadı ama yürütülen politikalar yükselmesine yardımcı oldu. Sünni Araplar yeni Irak’ın Sünnileri tamamen dışladığını düşünüyor. IŞİD’le ideolojik olarak hiçbir yakınlığı olmayan ancak sadece Sünni olduğu için Irak’taki siyasi ve iktisadi yaşamdan izole edilen gruplar var. Bu grupların IŞİD’ten ayrılması yoluyla örgüt zayıflatılabilir”

Washington Enstitüsü Türkiye Programı Direktörü Soner Çağaptay’ın Irak’taki krizde Washington ve Türkiye’nin politikalarına dair yorumlarının tamamını yukarıdaki videodan izleyebilirsiniz.