Türkiye, 2014 yılını 294 kadın cinayeti ile geride bıraktı ancak son günlerde TBMM Kadına Yönelik Şiddeti Araştırma Komisyonu ve aile paketi tasarısı, kadın haklarıyla ilgili endişeyi arttırdı.
TBMM çatısı altında kadınlara yönelik şiddeti araştırma komisyonu AKP, CHP, MHP ve HDP'nin ortak kararıyla kuruldu. Ancak Komisyon'un 9 AKP'li, 4 CHP'li, 2 MHP'li ve 1 HDP'li üye aritmetiği ve iktidar partisi ezici çoğunluğuyla 'kadın' yerine 'aile' üzerine odaklanılması dikkat çekmeye başladı. Bu sırada AKP Hükümeti'nin 'aile paketi tasarısı' da TBMM Başkanlığı'na sunuldu.
Türkiye'de kadın cinayetleri ve şiddet vakalarındaki artışın yanı sıra TBMM'deki tablo üzerine kadın örgütleri, ortak çağrı yaptı. Kadın örgütleri, hafta içerisinde TBMM'ye taleplerini iletti. Bu arada Kadına Yönelik Şiddeti Araştırma Komisyonu'na; henüz yeni kurulmuş ve yönetimince Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kızı Sümeyye Erdoğan'ın yer aldığı KADEM görüşleri alınmak üzere davet edilmiş iken Mor Çatı gibi yıllardır bu alanda çalışmalar yürüten örgütlere davet yapılmamasına da tepki gösterildi.
Kadın örgütleri, beş madde halinde taleplerini özetledi ve bu talepler şöyle sıralandı:
- Cumhurbaşkanı, Başbakan ve TBMM'deki bütün parti liderlerinin kadına yönelik şiddetti kınaması.
- 6284 sayılı Korunma Kanunu'nun etkin uygulanması.
- Türk Ceza Kanunu'nda (TCK) caydırıcı cezalara yer verilmesi.
- Kadın Bakanlığı kurulması. (AKP, Haziran 2011’de Kadın ve Aileden Sorumlu Bakanlık yerine Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı oluşturmuştu)
- Cinsiyet ve cinsel yönelim eşitliğini esas alan yeni anayasa.
Kadın örgütlerince yapılan çağrılara karşın Komisyon'un AKP'li üyesi İsmet Uçma 'mahalle namusu' kavramını ortaya attı ve mahalle büyüklerince aile içinde barıştırmayı çözüm olarak önerdi. Uçma'nın 'mahalle namusu' yaklaşımı, aile büyükleri kararıyla 'namus' gerekçesiyle kadın cinayetleri işlendiği Türkiye'deki kadın örgütlerinde tepki yarattı. Komisyon'un AKP'li Başkanı Alev Dedegil ise, kadın sığınma evleri adreslerini gizli tutmak yerine mahalle korumasına emanet edilebileceğini dile getirdi.
Gülsüm Kav: ‘Endişe duyuyoruz’
Komisyon'a görüşlerini aktaran örgütlerden Kadın Cinayetleri Durdurma Platformu Temsilcisi Gülsüm Kav, Amerika'nın Sesi'ne, 'Endişe duyuyoruz' dedi ve neden süreçten endişeli olduklarını anlattı.
Öncelikle Türkiye'de farklı dünya görüşlerine sahip olunsa da TBMM'deki siyasi partiler ve herkesi çözümden yana tavır almış gördüklerini söyleyen Kav, Komisyon'un kurulmasını da olumlu bir çaba olarak algıladıklarını kaydetti. Ancak Komisyon'da AKP'li üyelerce “6284 sayılı yasayı Türkiye'ye hiç uygun bulmuyoruz' gibi ifadeleri doğru bulmadıklarını belirten Kav, '6284 sayılı yasaya yöneltilen eleştiriler yanlış çünkü henüz Türkiye bu yasayı tam olarak uygulamadı. Tamamıyla hayata geçirilmemiş bir yasayı 'Türkiye koşullarına uyumlu değil' diye değerlendirmeyi kabul etmiyoruz. Bu yasada bizler de eksiklikler olduğunu düşünüyoruz ama amacımız yasal düzenlemeyi güçlendirmek olmalı. AKP'nin yasa değişikliği yaklaşımıyla bize ne getireceğini kestiremiyoruz ve endişeliyiz” diye konuştu.
Komisyon'daki ifadeler itibariyle de endişeye düştüklerini kaydeden Kav, gerçekleştirdikleri toplantı sırasında AKP'li Başkan Dedegil'e, Türkiye'nin, Avrupa Konseyi İstanbul Sözleşmesi'ndeki imzasını geri çekmeyi mi düşündüğünü sorduklarını aktardı. Kav, bu soru üzerine AKP'den “Hayır” yanıtı aldıklarını ancak 6284 sayılı yasada İstanbul Sözleşmesi ruhuna aykırı değişiklik önerilerini endişe ile karşıladıklarını ifade etti.
Komisyon'un 'Boşanmış Mağdur Babalar Derneği'ni dinlediğini ve bunu da olumlu gördüklerini ancak kadına yönelen şiddet noktasında deneyim sahibi diğer sivil toplum örgütlerini dinlemek gerektiğini söyleyen Kav, “Komisyon bizce mutlaka annesi öldürülmüş çocuklar ile kızları, kardeşleri öldürülmüş aileleri de dinlemeli” görüşünü anlattı.
Şimdiden Ocak ayında 20 kadın cinayeti yaşandığını belirten Kav, bunun kadın örgütlerince tespit edilmiş rakam olduğunu ve maalesef Türkiye'de kadına yönelik şiddetle ilgili sağlıklı ve resmi veri toplama yapılmadığını söyledi.
CHP'li Yüceer: ‘Endişe duymamamız mümkün değil'
Sadece kadın örgütleri değil Komisyon'daki muhalefet vekilleri de olası yasal düzenleme girişimine karşı şüpheli yaklaşıyor görünüyor. Komisyon'un CHP'li üyesi,
Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceer de, Amerika'nın Sesi'ne yaptığı açıklamada, Komisyon'da AKP'nin hukukçu vekillerince aile mahkemeleri nedeniyle boşanma oranlarında artış yaşandığı gibi 6284 sayılı yasaya yönelik eleştiriler getirildiğini açıkladı. Yüceer, “Endişe duyuyoruz. Nasıl duymayalım ki 6284 sayılı yasa öncesinde kadını koruma demiştik önümüze aileyi koruma olarak geldi. Biz bu yasa dahi yetersiz demiştik şimdi acaba geriye dönüş mü olacak sorusu aklımıza geliyor. Henüz gerektiği şekilde uygulanması için yönetmelik düzenlemesi yapılmamışken 6284 sayılı yasayı değiştirelim denilmesi yanlış. Biz diyoruz ki önce yasayı tam anlamıyla uygulayın, görelim. Ama mevcut yaklaşım ile endişe duymamız mümkün değil” dedi.
TBMM gündemindeki AKP Hükümeti'nin sunduğu 'aile paketi tasarısı'nı da değerlendiren Candan Yüceer, “Bizler bu düzenlemeyi kadına esnek çalışma saatleri adı altında aslında kadınları iş hayatından uzaklaştıracak yasal zemin olarak görüyoruz. Tasarı, toplumsal cinsiyetleri göz ardı ediyor. Çocuk bakımından sadece kadını sorumlu tutuyor. Çocuk sorumluluğunu sadece anneye yüklerken mesela iş hayatındaki anneler için kreş sorununu çözmüyor. Tam tersi kreş desteği verilmesi muğlak bırakılıyor ve maddi boyutu ise Maliye Bakanlığı'nın şerhiyle geliyor” diye konuştu.
Komisyon'daki muhalefet milletvekilleri olarak mutlaka kadın hakları alanında yıllardır uzmanlaşmış örgütleri dinlemek gerektiğini dile getirdiklerini kaydeden Yüceer, kadına yönelen şiddet ile mücadele artık ertelenemez bir noktaya geldiği için kurulmuş olan Komisyon'un da mutlaka kadın örgütlerine kulak vermesi gerektiğini vurguladı.
Son olarak Yüceer, Türkiye'de kadın hakları ve şiddet ile ilgili Hacettepe Üniversitesi'nin yürüttüğü araştırma sonuçlarını kamuoyuna açıklamasını da beklediklerini anımsattı. Yüceer, bu araştırma sonuçlarını bakanlık ve üniversite kamuoyuna açıklamadığı sürece gerçek tablo acaba ne ve açıklandığında araştırma gerçeği yansıtıyor mu sorularını saklı tutacaklarını da ifade etti.
