Kadınlar Dünya Kupası 2023 turnuvası için 1 milyon 400 bine yakın bilet satıldı ve bu, spor dünyasında bugüne kadar en fazla katılım sağlanan kadın turnuvası olarak tarihe geçti.
Ancak kadınların, hayatın birçok alanında olduğu gibi spor dünyasında da hak mücadeleleri devam ediyor.
VOA Türkçe’ye konuşan Amerikalı futbol yıldızları, kadınlar futbol liglerinde çok önemli ilerlemeler kaydedildiğine ancak kadın futbolcuların tam anlamıyla eşit muamele görmesi açısından hala atılması gereken adımlar olduğuna vurgu yaptı.
Futbolda kadınların rolünün diğer ülkelere kıyasla daha uzun süredir etkin olduğu ABD’de geçen yıl Aralık ayında Kongre’de onaylanan ‘ABD Takımları İçin Eşit Ücret’ adlı yasayla, ülkelerini uluslararası yarışma ve turnuvalarda temsil eden milli sporculara, cinsiyet ayrımı yapılmaksızın eşit ücret ödenmesi sağlandı.
Kadınlar futbol liglerinde kadınların liderlik rolü de Amerika’da kaydedilen başlıca başarılar arasında.
Washington Spirit kulübünün eski oyuncularından ve eski ABD Kadınlar Milli Futbol Takımı oyuncusu Joanna Lohman da bu konuya vurgu yaparak, “Kadınlar futbolunda artık yöneticiler, liderler ve kulüp sahipleri kadın. Ligi karlı ve sürdürülebilir hale getiren kadınlar oldu” diyor.
Ancak Lohman, bugün hala kadınların başarılarını gölgeleyebilen ve küresel çapta hala yaygın olan bir hususa da değiniyor.
Lohman, “Kadın futbolunda hala yolunda gitmeyen bir şey ise, kadın sporunun kar getirmeyeceği yönünde dünya çapında hala yaygın olan söylemler. Bu söylemler nesillerdir var. Ama bakın, kadınlar sporda da rekorlar kırıyor. Bu söylemler artık son bulmalı” diyor.
Futbolun dünya çapında yaygınlaşmaya başladığı 20'nci yüzyılın başlarında, İskoçya başta olmak üzere İngiltere, Almanya, İspanya ve Fransa gibi Batılı ülkeler dahil birçok ülkede kadınların profesyonel olarak futbol oynamasına, “bedenlerine zarar verdiği ve doğurganlıklarını olumsuz etkilediği” iddiasıyla yasak getirilmişti.
1970’lerde bu yasakların kalkmasından bu yana kadınların futbol dünyasındaki yeri her geçen yıl daha da önem kazanmaya başladı. Ancak birçok yetkili, oyuncu ve hak savunucusuna göre, eşitlik ve adalet adına hala atılması gereken adımlar var.
ABD’de üniversiteler arası futbol liginde kaptan olarak oynamış ve DC Scores adlı kuruluşun yöneticisi olan Sean Hinkle, dünden bugüne kadınların futboldaki yeriyle ilgili kaydedilen ilerlemelerin “çok büyük” olduğunu söylüyor.
Hinkle’a göre, özellikle Amerika’da erkek çocukların, kadın futbolculara hayranlık duyarak onların formasını giyerek futbol oynaması bile sosyal anlamda oldukça önemli bir kazanım. Ancak Hinkle da kadın sporcuların ücretleri dahil birçok hususta hala eksiklikler olduğuna vurgu yaparak, daha yapılacak çok şey olduğuna dikkat çekiyor.
FIFA’dan geri adım: “Ödülün oyunculara doğrudan ulaşmasını sağlayamayabiliriz”
Kadınların futbol alanında birçok ülkede hala mücadelesini verdiği başlıca konulardan biri de ücretler.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan üniversiteler arası eski futbolcularından, DC United kulübü organizasyon sorumlusu ve spor yazarı Maya Stephen, “Yolunda gitmediğini düşündüğüm durum ‘para’. Kaynaklarımızı iyi bir şekilde dağıtamıyoruz. Oyuncularımıza yaşanabilecek maaşlar verilmesi gerekiyor. Bugün, geçmişte olduğundan çok daha iyi durumdayız ama bence hala daha fazla ‘oyuncu odaklı’ olmamız gerekiyor. Oyuncu bir anneyse örneğin, onun çocuk bakım ihtiyaçlarının ya da diğer ihtiyaçlarının karşılandığından emin olmamız gerekiyor. Yani erkekleri nasıl maddi olarak destekliyorsak kadın oyuncuların da aynı şekilde her türlü ihtiyacını gözetmemiz gerekiyor” diyor.
Stephen’in vurgu yaptığı ‘eşit ücret’ ve ‘eşit imkan’ konusu, bu yılki turnuvada da bir kez daha gündemde.
Geçen yıl Katar’da düzenlenen FIFA Erkekler Dünya Kupası turnuvası için koyulan ödüllerin tamamı 440 milyon dolardı. Bu yıl Yeni Zelanda ve Avustralya’da yapılan Kadınlar Dünya Kupası için FIFA’nın ayırdığı toplam ödül bütçesiyse 110 milyon dolar olarak açıklandı.
FIFA Başkanı Gianni Infantino, 20 Temmuz’da başlayan turnuva öncesinde Haziran ayında yaptığı bir açıklamada, cinsiyet uçurumunu azaltma çabasıyla bu yılki turnuvada oynayan her bir oyuncunun doğrudan 30 bin dolar kazanmalarını sağlamak için gerekli anlaşmaların yapıldığını söylemişti.
Ancak Infantino, turnuva başlamadan sadece bir gün önce yeni bir açıklama yaparak, bunu “mümkün kılamayabilecekleri” mesajını verdi.
Forum