Latin Amerika’da bugüne kadar İsrail’e en sert tavır Bolivya’dan geldi. Bolivya’nın Gazze’de “saldırgan ve orantısız askeri güç” kullandığı gerekçesiyle İsrail ile diplomatik ilişkilerini kesme kararı aldığını duyurmasının ardından Şili ve Kolombiya, İsrail’deki büyükelçilerini istişare için ülkelerine çağırdıklarını duyurdu.
Şili Dışişleri Bakanlığı’ndan konuya ilişkin, “İsrail’in Gazze’deki sivil nüfusu da hedef alan askeri operasyonları şiddetle kınıyoruz. Saldırıları uluslararası insan haklarına aykırı ve kabul edilemez bulduğumuz için İsrail büyükelçimiz Jorge Carvajal’ı istişarelerde bulunmak üzere Santiago’ya çağırdık” açıklaması yapıldı.
Hamas’ın saldırısını ilk kınayan ülkelerden olan ve tarihsel çatışmanın çözümünün iki devletli bir çözümü içeren müzakerelere başlanmasından geçtiğini savunan Şili, Ortadoğu dışında en fazla Filistinli göçmenin bulunduğu ülke olması bakımından önem taşıyor.
Latin Amerika’da İsrail’e karşı en eleştirel duruşa sahip liderlerden olan Kolombiya’nın solcu Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, X platformundan İsrail’deki Kolombiya büyükelçisini aradığını belirtti ve “İsrail Filistin halkını soykırım uygulamayı durdurmazsa, orada olamayız” açıklaması yaptı.
Hamas’ın İsrail’e düzenlediği saldırılardan bu yana Filistin’in uğradığı tarihi haksızlıklara dikkat çeken Petro, “Gazze’nin adeta Nazilerin toplama kamplarına dönüştürüldüğü” yorumunda bulunmuştu.
Filistin’e doğrudan destek vererek İsrail’in askeri operasyonlarını “soykırım” olarak değerlendiren diğer Latin Amerika ülkeleri arasında Filistin devletini bölgede ilk tanıyan ülke olan Venezuela, Nikaragua ve Küba yer alıyor.
Brezilya ve Meksika barış arayışında
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi dönem başkanlığı yapan Brezilya ise ateşkes arayışında en aktif olan Latin Amerika ülkesi.
Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva, Birleşmiş Milletler’i savaşı durdurmakta yetersiz kalmakla, Hamas’ı terör eylemi düzenlemekle ve İsrail’i de soykırım yapmakla eleştiriyor.
Lula, dün sosyal medyadan “İlk kez, ölenlerin çoğunun çocuk olduğu bir savaşa tanık oluyoruz. Kimse sorumluluk almıyor ve ateşkes için ikna edici bir BM mektubu bile sunamadık. Durun! Tanrı aşkına, durun!” tepkisini gösterdi.
Latin Amerika’nın en büyük ülkesi Brezilya “İsrail’in kendi topraklarını korumaya, Filistin’in de kendisine ait olan topraklarda söz sahibi olmaya hakkı olmalıdır” çizgisini savunuyor.
Brezilya ile benzer bir tutum, bölgedeki en büyük ikinci ülke olan Meksika için de geçerli. Meksika’daki solcu Devlet Başkanı Manuel Lopez, ülkesinin konuyla ilgili yaklaşımını, “Barışçı çözüm arayışında etkili olabilmek için taraf tutmak istemiyoruz” sözleriyle açıklıyor.
İsrail’e destek de mevcut
Latin Amerika’da İsrail ile dayanışma gösteren ülkeler arasında Arjantin, Paraguay, Uruguay, El Salvador ve Ekvador bulunuyor.
Yaklaşık 250 bin kişiyle bölgede en çok Yahudi nüfusun yaşadığı ülke olan Arjantin’de geçtiğimiz haftalarda basına, İsrail ve ABD Büyükelçiliklerine bombalı saldırılar düzenleneceği ihbarı yansımıştı.
Arjantin’de 1992 ve 1994’te radikal İslamcı gruplar tarafından Yahudilere karşı düzenlenen bombalı saldırılarda yüzden fazla Yahudi öldürülmüştü.
Filistin kökenli bir aileden gelen ve Türkiye’de Osmanlı torunu olarak bilinen El Salvador başkanı Nayib Bukele de Hamas’ın saldırısının ardından sosyal medyada, “Filistin halkının başına gelebilecek en iyi şey Hamas'ın tamamen ortadan kalkmasıdır. Bu vahşi yaratıklar Filistinlileri temsil etmiyor” mesajı yayınlamıştı.
Forum