Lübnanlılar yeni parlamentoyu belirlemek üzere sandık başına gitti. Lübnan dışında yaşayanlarla birlikte yaklaşık 3.7 milyon kayıtlı seçmenin oy kullanması beklenen seçimler nedeniyle yoğun güvenlik önlemlerinin alınması dikkat çekti.
Yaklaşık bin 800 merkezde gerçekleştirilen oy verme işlemleri süresince güvenliğin sağlanması için ülke genelinde 20 binden fazla asker ve polis görevlendirildi.
Seçmenlerin aile kayıtlarının bulunduğu yerlerde oy kullanması gerektiği için Beyrut sokakları genel olarak sakindi. Başkent Beyrut’ta, çeşitli siyasi partilerin destekçilerinin oluşturduğu çadırlar ile neredeyse her sokakta ve oy verme merkezlerinin etrafında bulunan askerler dışında sokakların tenha olması dikkat çekti.
En son 2009 yılında yapılan parlamento seçimlerinin ardından Lübnan’da ve Arap Ayaklanması’nın yansımaları başta olmak üzere bölgede birçok gelişme yaşandı. Siyasi krizlerin sıklıkla yaşandığı Lübnan’da önceki yıl gerçekleştirilen belediye seçimlerine katılım oldukça düşük düzeyde kalmıştı. Bu nedenle siyasi partiler ve adaylar bir taraftan seçim kampanyalarını yürütürken diğer taraftan “sandığa gidin ve oy kullanın” çağrıları yaptılar.
6 Mayıs seçimleri öncesi seçim kampanyalarının önceki seçim süreçlerine göre daha hareketli geçtiği ve halkın gündeminde çok daha fazla yer aldığı söylenebilir.
128 sandalyeli meclis için 586 aday yarışa katıldı. Yeni seçim yasasının uygulandığı seçimde Lübnan dışında yaşayan Lübnanlılar da ilk kez oy kullandı. Lübnan’da ise 15 seçim bölgesi oluşturuldu. Ancak parlamento seçimlerinin “ilkleri” sadece bunlarla sınırlı değildi. Lübnan siyasi tarihinde nadir gerçekleştiği belirtilen kadın aday sayısı da oldukça yüksek oldu. Önceki seçimlerde kadın aday oranının yüzde 5’in altında kaldığı belirtilirken bu seçimde bu oran yüzde 10’a ulaştı.
Yine Lübnan siyasetinin 8 Mart ve 14 Mart cepheleri altında toplanan siyasi partiler tarafından yönlendirildiği biliniyor. Lübnan; ekonomik kriz, kırılgan siyasi yapı, işsizlik, elektrik ve su kesintileri, kamu hizmetlerinin sık sık aksaması, iki ana kutup tarafından yönlendirilen siyasi yapının bölgedeki sarsıntılara ve zaman zaman müdahaleye imkan vermesi gibi birçok sorun yaşıyor.
İç savaş sonrasında geçiş dönemi anayasası olarak şekillendirilen ancak savaşın üzerinden on yıllar geçmesine rağmen varlığını sürdüren din ve mezhep esaslı anayasa da siyasi kırılganlık ve yolsuzluk gibi sorunların temel nedeni olarak gösteriliyor. İç savaş döneminde birbirleri ile çatışan, sonrasında da kendi içlerine kapanıp güç haline gelen din ve mezhepler mevcut anayasa sayesinde çatışmıyorlar ancak tamamen de kaynaşmıyorlar. Ülkedeki okullardan yerleşim birimlerine kadar birçok alan din ve mezheplerin birbirleri ile arasındaki mesafeyi korumalarını sağlayacak şekilde düzenlenmiş durumda.
Kamu kurumlarından özel sektöre, eğitim kurumlarından sosyal hayata kadar her alana yansıyan din ve mezhep esaslı yapılanmanın değişmesi gerektiği bütün kesimler tarafından dile getiriliyor ancak böylesi bir değişimin kolay olmayacağı da biliniyor.
6 Mayıs seçimlerinde meclisteki mevcut güç dengesinin radikal bir şekilde değişmesi beklenmiyor. Lübnan basınında da yer alan değerlendirmelerde Hariri ailesinin liderliğini yaptığı Müstakbel ve Hizbullah etrafında toplanan 2 cephenin güçlerini koruyacakları tahminleri yapılıyor.
Ancak geçtiğimiz yıllarda ülkedeki mevcut siyasi dengenin ve din-mezhep esaslı yapının değişmesi gerektiğini savunan gruplar ortaya çıkmaya başladı. Müstakbel ve Hizbullah gibi geleneksel hareketlere karşı olan bu gruplar seçim öncesi organize olarak seçimlere katıldılar. Çok sayıda aktivist, sanatçı ve entelektüel ismin yer aldığı bu grupların seçim kampanyalarının mevcut siyasi yapı gözönüne alındığında etki yaratacak düzeyde olduğu söylenebilir.
Genel olarak Lübnan’da siyasi yapıdaki güç dengesinin değişmeyeceği ancak yeni organize olup seçmen karşısına çıkan grupların listelerinden bazı isimlerin ve yeni yüzlerin meclise girmesi durumunda değişim sürecinin başlayabileceği yorumları yapılıyor. Ancak seçim sonrası sürecin belirsiz olduğu ve sandıktan değişim çıkabileceği gibi mevcut durumun devamını sağlayacak bir sonuç da çıkabileceği değerlendirmeleri dikkat çekiyor. Birçok sorunun cevabı oy sayma işlemlerinin tamamlanmasının ardından belirginleşmeye başlayacak.
