Ukrayna, Rusya’nın, uzun zamandır beklenen Donbas bölgesindeki taarruzu başlatmasından saatler sonra Donbas’ın iki eyaletinden biri olan Luhansk'ta 18 bin kişilik bir idari merkez olan Kreminna'nın ele geçirildiğini bildirdi.
Luhansk bölge valisi Serhiy Gaidai, Rus kuvvetlerinin "her taraftan" saldırdığını, yetkililerin sivilleri tahliye etmeye çalıştığını ve sivil ölümlerin sayısını hesaplamanın imkansız olduğunu söyledi.
Kiev’in ‘‘Donbas Savaşı’’ adını verdiği doğu cephesi saldırısı, Rus topçu atışı ve roket atışlarıyla başladığında binlerce Rus askeri doğu cephesinin neredeyse tamamı boyunca ilerlemeye başladı. Ukraynalı yetkililer, askerlerinin saldırıya dayanacağını söyledi.
Ukrayna'nın üst düzey güvenlik yetkilisi Oleksiy Danilov, Rus kuvvetlerinin Donetsk, Luhansk ve Harkiv bölgelerinin neredeyse tüm cephe hattı boyunca Ukrayna savunmasını kırmaya çalıştığını belirtti.
Rusya’nın ayrılıkçı halk cumhuriyetleri kurulması için destek verdiği Luhansk ve Donetsk, kömür ve çelik üreticisi Donbas bölgesinde yer alıyor. Bu bölge Kırım’ın Rusya tarafından ilhak edildiği 2014'ten bu yana Rusya'nın Ukrayna'yı istikrarsızlaştırma kampanyasının odak noktası konumunda.
Moskova şimdi amacının ayrılıkçılar adına tüm eyaletleri ele geçirmek olduğunu söylüyor. Uzmanlara göre Rusya’nın hedefi Donbas'ın kuzeyini savunan kalabalık Ukrayna birliklerini bölmek veya kuşatmak.
Rusya'nın saldırısı, çatışmanın başlarında batının tanksavar füzeleriyle donanmış Ukrayna birlikleri karşısında başkent Kiev bölgesinde başarısız olmuştu. Böylece Moskova saldırının yönünü Donbas’a çevirmişti. Şimdi Rusya, Donbas'ta daha konvansiyonel bir ordu savaşında avantaja sahip olmayı umuyor.
Ancak Rusya'nın hala askerlerini kilometrelerce uzanan düşman topraklarında hayatta tutacak malzemeleri tedarik etmesi gerekiyor. Ukrayna, Rusya'nın taarruz hattının gerisinden, tedarik hatlarını kesmek amacıyla Harkiv yakınlarında karşı saldırıya geçti.
Çelik fabrikasındaki Ukrayna güçleri direniyor
Neredeyse işgalin başından bu yana Rus askerlerinin kuşatması altındaki Mariupol kentinde yer alan Azovstal Çelik Fabrikası’na kapanan Ukrayna güçleri, kentteki bu son mevziyi savunuyor.
Rusya silah bırakmaları karşılığında Ukraynalı askerlere zarar vermeme sözü vermiş, aksi halde askerlerin öldürüleceği tehdidinde bulunmuştu.
Rus Interfax haber ajansı, Ukrayna'nın doğusundaki Rusya tarafından desteklenen ayrılıkçı Donetsk yönetiminin hiçbir Ukraynalı savaşçının Rus ültimatomunu kabul ederek silahlarını teslim etmeye yanaşmadığını bildirdiğini aktardı.
Rusya devlet televizyonu, çelik fabrikası yakınında yaşayan en az 120 sivilin insani koridorlar aracılığıyla bölgeyi terkettiğini bildirdi.
Çeçenistan’ın Kremlin yanlısı lideri Mariupol kentine Ukraynalılar’la savaşmak üzere savaşçılarını göndermiş ve Ukrayna’nın kentteki son kalesi durumundaki çelik fabrikasının Salı günü ele geçirileceğini öne sürmüştü.
Mariupol, savaşın ilk günlerinden beri Rusya’nın kuşatması altında. Binlerce kent sakini, yiyecek ve suya erişimi olmadan kentte mahsur kaldı. Cesetler kent sokaklarında bırakıldı. Ukraynalılar kentte en az 20 bin sivilin hayatını kaybettiğini tahmin ediyor.
‘‘Müzakerelerin akıbeti belirsiz’’
Ukrayna'nın başmüzakerecisi Mikhail Podolyak, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada ‘‘Arka planda Mariupol trajedisi olunca müzakere süreci daha da karmaşık hale geldi’’ diye konuştu.
Kiev ve Moskova 29 Mart'tan bu yana ateşkes sağlanması için yüz yüze görüşme yapmadı. Her iki taraf da görüşmelerin başarısız olmasından birbirlerini sorumlu tutuyor.
Podolyak, Rusya’nın ‘‘sözde operasyonun’’ ikinci turuna başlaması nedeniyle bir sonraki yüz yüze müzakerelerin ne zaman mümkün olacağını söylemenin zor olduğunu belirtti.
Harkiv Rus füzelerine hedef oluyor
Ukrayna’nın doğusundaki Harkiv de Rus füzelerine hedef olmaya devam ediyor. Belediye Başkanı Ihor Terekhov’a göre, Rusya tarafından yerleştirilen inflak etmemiş patlayıcıları imha eden üç işçi, meydana gelen patlamada hayatlarını kaybetti.
Savcılık ofisinden yapılan açıklamadaysa Rusya’nın attığı roketlerin Harkiv bölgesinde dört kişinin ölümüne, 14 kişininse yaralanmasına neden olduğu belirtildi.
Açıklamada 10’dan fazla yerleşim binasının, garajların ve marketlerin zarar gördüğü kaydedildi.
İngiltere'den Ukrayna'ya gemisavar füze gönderme planı
İngiltere de Ukrayna’ya gemisavar füze göndermenin yollarını arıyor. İngiltere’nin değerlendirdiği seçenekler arasında Brimstone füzelerinin araçlara monte edilmesi de yer alıyor.
Başbakan Boris Johnson, hangi gemisavar silahların Ukrayna’ya gönderileceği sorulduğunda ‘‘Üzerinde çalıştığımız sistemlerden biri Brimstone’ların araçların arkasına yerleştirilmesi’’ yanıtını verdi.
Johnson değerlendirilmekte olan başka seçenekler olduğunu da belirtti.
Brimstone füzeleri daha önce Libya ve Suriye’deki İngiliz kuvvetleri tarafından kullanılmıştı. Bu silahlar hızlı jet uçaklardan fırlatılıyor. Üretici MBDA firması, füzelerin hızlı hareket eden kara ve deniz hedeflerine karşı kullanılabileceğini belirtiyor.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ise sivillerin çatışma bölgelerinden ayrılmalarına ve insani yardımın ulaştırılmasına izin vermek için Ortodoks Paskalya hafta sonu boyunca çatışmalara ara verilmesi çağrısında bulunmuştu.
