DİYARBAKIR - Kahramanmaraş merkezli depremlerin etkilediği Diyarbakır’da hasar gören onlarca bina hakkında verilen yıkım kararı, baronun başvurusu üzerine mahkeme tarafından durduruldu.
Ancak mahkeme bir süre sonra "sehven" alındığını açıklayarak, kararı geri çekti.
Diyarbakır Barosu, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nün tespit ettiği acil yıkılacak ve hasarlı binaların yıkımının durdurulması için Diyarbakır 1. Sulh Hukuk Mahkemesi'ne başvurdu.
Baro, ileride hukuki ve cezai sorumluluk açısından hak kayıplarına sebebiyet vermemesi için yıkımın şimdilik durdurulması ve yapılarda yıkım sebebine ilişkin delil tespiti talebinde bulundu.
Diyarbakır 1. Sulh Hukuk Mahkemesi, delil tespiti yapılacak olan yapıların yıkım işleminin tespitler bitinceye kadar durdurulmasına, yapılardaki hasar sebebinin tespiti için 4 kişilik bilirkişi heyetinin keşif yapmasına karar verdi.
Bu karar, evleri hasar görenler tarafından memnuniyetle karşılansa da bir süre sonra hayal kırıklığına dönüştü. Mahkeme, akşam saatlerinde kararı iptal etti.
Karar “sehven” alınmış
Kararı veren mahkeme akşam saatlerinde kararın sehven verildiğini belirterek, “Yıkımı durdurma kararının sehven verildiği, bu konuda görevli ve yetkili mahkeme olmadıkları gerekçesiyle yıkımı durdurma kararından rücu edilmiştir” şeklinde yeni bir karar aldı.
Barodan yapılan yazılı açıklamada, "görev ve yetki" konusunda hukuki bir tereddüt olmadığı savunuldu. Açıklamada kararın mesai saatinden sonra alınmasının düşündürücü olduğu belirtilerek şu görüşlere yer verildi:
“Bizleri asıl kaygılandıran kararın hukuki değerlendirmesinden ziyade, kararın kamuoyunda ve basın yayın organlarında işlenmesinden sonra mahkemenin mesai saatleri dışında kararından rücu etmiş olmasıdır. Bu durumu; yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı açısından kaygı verici buluyor, kararı ve değerlendirmeyi kamuoyunun vicdanına bırakıyoruz.”
Bir yandan keşif bir yandan yıkım
Mahkeme her ne kadar yıkım kararını geri alsa da enkazda keşif yapma kararı hala geçerliliğini koruyor. Baro, 4 kişilik bilirkişi heyetiyle enkazda keşif yaparak delil toplamaya başladı.
Mahkemenin kararını VOA Türkçe’ye değerlendiren Diyarbakır Barosu Başkanı Nahit Eren, ilk kararın doğru olduğunu söyledi. Keşif sırasında yıkımın sürmesinin talepleri sonuçsuz bırakabileceğine vurgu yapan Eren, “Diyarbakır Barosu olarak yasal yetkim var, ağır hasarlı yapıların kimin kusurundan kaynaklı olarak o hale geldiğinin tespitini istiyorum. Yarın hem cezai sorumluluk hem maddi tazminat boyutuyla hukuki sorumluluk açısından bu tespitin yapılması gerekiyor. Keşfe başladık, tespit yapıyoruz ama bir yandan da yıkım devam ediyor. Bin 500 binada keşif yapmamız gerekiyor. Bu arada tespit yapılması gereken binalardan biri yıkılırsa, işlem gerçekleştirilemez, talebimiz sonuçsuz kalır” diye konuştu.
Eren, ilk karara müdahale edildiğini düşünüyor. Karara itiraz merciinin bulunmadığına dikkat çeken Nahit Eren, “Bir yargıç mesai saatlerinde kararını veriyor. Karar kamuoyunda yankı uyandırıyor. Emsal bir karar. İnsanların mağdur olmaması, hak kaybına uğramaması açısından bir yargıcın vermesi gereken karar bu. Ama bir şekilde gece ‘Ben kararı sehven verdim karardan rücu ediyorum’ diye bir geri karar alınıyor. Bu kararın kendisine müdahaleye işaret ediyor. Bu kabul edilebilir durum değil, mahkeme 24 saat geçmeden herhangi bir itiraz olmadan kendi kararını neden değiştirsin?” ifadelerini kullandı.
71 bina hakkında acil yıkım kararı
Depremde Diyarbakır’da biri boş 7 bina yıkıldı. Yapılan hasar tespit çalışmalarında kentte bin 620 binada ağır, bin 803 binada orta hasar tespit edildi. Acil olarak 71 binanın yıkılması gerektiğine karar verilirken, 3 binanın yıkımı tamamlandı.
