Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile, İngiltere, Fransa, Almanya, İspanya, İsveç ve İtalya konsorsiyumundan oluşan MBDA Avrupa silah grubunun tasarladığı, Meteor uzun menzilli havadan havaya füzelerinin Türkiye’ye satışını” görüştü.
Görüşme, Paris’te yapılan Yapay Zeka Zirvesi çerçevesinde gerçekleşti. Miçotakis, Elysee Sarayı’nda 16.15’te yapılması öngörülen görüşmeye vaktinde geldi. Ancak içeride görüşmeleri olan Macron’un, Miçotakis’in aracını Elysee Sarayı’nın girişindeki demir kapıların önünde yarım saat bekletmesi dikkat çekti.
Miçotakis, 16.46’da Elysee Sarayı’nın kapılarından, yarım saat gecikmeli olarak giriş yaptı. Yaklaşık 45 dakika süren görüşmenin ardından Macron, Miçotakis’i arabasına kadar uğurladı. Ancak iki liderin de yüz ifadesinin “soğuk ve mesafeli” olması ve Miçotakis’in el sıkışmadan hızla Elysee’den ayrılması da dikkat çekti.
Görüşmenin ardından Elysee çıkışında Yunan medyasının Meteor füzeleri konusuna ilişkin sorularını yanıtlayan Miçotakis, “Görüşme memnun ediciydi, ancak bu konuda daha fazla açıklama yapmayacağım” dedi. Miçotakis’e yakın kaynaklar da “görüşmenin iyi geçtiğini ve Başbakan'ın duyduklarından memnun olduğunu” söyledi.
Yunan makamlarından “Yunanistan-Fransa ilişkilerinin kapsamlı bir incelemesinin yapıldığı, bütün konuların gündeme geldiği, Yapay Zeka başta olmak üzere Avrupa'nın rekabet gücü ile ayrıca savunma konularının da ele alındığı” belirtildi.
Elysee Sarayı’ndan ikili görüşmeye ilişkin, Meteor füzeleri konusuna değinilmeden yapılan açıklamada, “İki lider daha sonra Avrupa Komisyonu'nun ilkbaharda sunacağı gelecekteki savunma Beyaz Kitabı’nı göz önünde bulundurarak, Avrupa savunmasının güçlendirilmesi ve endüstriyel tabanının desteklenmesi konularını ele aldı. Bu bağlamda Cumhurbaşkanı, Yunanistan Başbakanı'na Fransa'nın, Fransa-Yunan stratejik ortaklığına ve Yunanistan'ın güvenliğine olan bağlılığını yineledi” ifadelerine yer verildi.
Kaynaklara göre, Macron ile “Türkiye’ye Meteor füzesi satışları” konusu da gündeme geldi. Macron, Yunanistan'ın pozisyonuna destek verdi ancak “Meteor füze sistemi çokuluslu MBDA konsorsiyumunun bir ürünü olduğu için Fransa'nın satış girişimine öncülük etmediğini” de vurguladı.
Macron, Brüksel’de 3 Şubat’ta yapılan AB zirvesinde görüştüğü Yunan Başbakanı’na, Türkiye ile görüşmelerin yapıldığını doğruladı “ancak ortada bitmiş bir anlaşma yok” dedi.
Fransa vetosunu kaldırıyor mu?
Türkiye, F-35 programından çıkarıldıktan sonra satın almayı umduğu Eurofighter jetleri için Meteor füzeleri alma önerisi getirdi. Türkiye, 40 adet Eurofighter EF-2000/Typhoon savaş uçağını donatmak üzere MBDA yapımı “Meteor uzun menzilli havadan havaya füzeleri” almak için İngiltere ile satın alma görüşmelerini sürdürüyor.
Ancak İngiltere'nin Türkiye'ye Meteor satabilmesi için, bu sistemlerin geliştirilmesinde rol alan diğer ülkelerin de onayı gerekiyor. MBDA’yı oluşturan İspanya, Almanya ve İtalya'nın buna itirazı yok ama İsveç ve daha da önemlisi Fransa, bugüne kadar Meteor satışlarına onay vermiyordu.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Avrupa Birliği'nin Suriye'ye yönelik yaptırımları askıya alma kararı hakkında 7 Şubat'ta telefonda görüştü. Erdoğan ile görüşmesinin ardından Elysee Sarayı’ndan yapılan açıklamada, “Fransa ile Türkiye arasındaki diyaloğun yoğunlaşmasının iki ülke arasındaki ilişkilere olumlu katkı sağlayacağını ve özellikle savunma sanayiinde birçok alanda işbirliği potansiyeli bulunduğunu kaydetti” denildi.
Yunanistan, Fransız büyükelçisini çağırdı
Aynı anda, Fransa’nın sonunda “Türkiye’nin satın alma talebine direnmekten vazgeçtiği yönündeki” diplomatik söylentiler yayılınca, Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Dendias, 8 Şubat’ta, Fransız Büyükelçisi Laurence Auer'i bakanlığa çağırarak, Türkiye’ye Meteor füzeleri satışı konusunda bilgi istedi.
Yunan medyasına göre Dendias bu görüşmede, “Fransa ve Yunanistan'ın yıllar önce stratejik bir savunma işbirliği anlaşması imzaladıklarını” hatırlatarak, “Fransa'nın da katıldığı bir konsorsiyum tarafından Türkiye'ye Meteor füzesi satışına ilişkin bilgiler" konusunda resmi bir açıklama talep etti ve Yunanistan'ın böyle bir olasılığa kesinlikle karşı çıktığını ve bunun Fransa-Yunanistan stratejik ortaklığıyla uyumsuz olacağını” bildirdi.
MBDA tarafından Avrupa işbirliği kapsamında geliştirilen Meteor, Fransa'nın Yunanistan'a sattığı 24 Rafale'de kullanılıyor.
Fransız Senatosu’nun “Türkiye ile savunmada işbirliği” çağrısı
Doğu Akdeniz krizinin ardından, Paris ile Ankara arasında yaşanan gerginlik, iki başkentin özellikle hava savunma alanında hayata geçirmeyi planladığı nadir projelerin sonlanmasına neden oldu. Ancak Suriye’de yaşanan değişimlerin ardından iki ülke arasındaki üst düzey diplomatik temaslar da arttı.
Fransız Senatosu, yasama yılı başında “Türkiye ile ortak ilgi alanlarını incelemek ve gerginlik sayfasının kapandığını göstermek için savunma sanayi ve askeri alanda ortak bir stratejik rapor” hazırlamak üzere çalışma başlattı. Bu çerçevede, Senato Savunma, Askeri Güçler ve Dışişleri Komisyonlarından, Christian Cambon, Olivier Cigolotti, Nicole Duranton, Sylvie Goy-Chavent ve Jean-Marc Vayssouze-Faure'den oluşan beş kişilik Senato heyeti, 8-12 Ekim 2024 tarihleri arasında Türkiye'yi ziyaret etti.
Fransız Senatosu geçtiğimiz hafta yayınladığı raporunda, Türkiye ile savunma ve askeri ilişkiler üzerine yayınladığı bir raporda, “endüstriyel düzey de dahil olmak üzere ikili askeri işbirliğinin yeniden canlandırılması” çağrısı yaptı.
Forum