24 Haziran'da yapılacak cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimleri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 16 yıllık iktidarı boyunca vereceği en zorlu sınav olacak.
Erdoğan'ın rakiplerinden Muharrem İnce'ninse Türkiye'de özellikle dini inanç ve laiklik başta olmak üzere uzun yıllardır giderek derinleşen siyasi kırılmaları tamir etmeye, bunu yaparken de laik CHP tabanının ötesine geçmeye çalıştığı gözleniyor. Özgüveni giderek artan İnce, seçim kampanyasını kısa süre önce Erdoğan'ın adeta arka bahçesine taşıdı.
İnce, hafta sonu dindar ve muhafazakar olarak bilinen ve aynı zamanda Erdoğan'un Boğaz’a nazır özel konutunun olduğu Üsküdar'da bir miting yaptı.
Üsküdar, kendini dini inanç haklarının koruyucusu olarak tanımlayan Erdoğan'ın kalesi olarak biliniyor. Arka planda Çamlıca'da inşaatı tamamlanmak üzere olan ve 100 milyon dolara mal olan cami ise Erdoğan'ın İslamcı köklerinin güçlü bir simgesi.
İnce ise Üsküdar'a vardığında binlerce destekçisi tarafından ”Cumhurbaşkanı İnce” tezahüratlarıyla karşılandı.
Bir İnce destekçisi, ”Erdoğan'a evinin önünde meydan okuyor. Türkiye'nin İnce'ye ihtiyacı olduğuna hiç şüphe yok. Kimse onu durduramaz,” şeklinde konuştu.
Yeni bir sayfa
İnce'nin kampanyası, Türkiye'yi uzun yıllardır bölen unsurları geride bırakıp yeni bir sayfa açma üzerine kurulu. İnce, Üsküdar'daki kalabalığa hitap ederken, herkes için özgürlük ve adalet sözü verdi.
İnce, Üsküdar mitinginde, 81 milyonu kucakladığı zaman sağ-sol, açık-kapalı, Türk-Kürt, Sünni-Alevi arasında ayrım kalmayacağını, sadece 81 milyon olacağını vurguladı.
İnce'yi izleyen kalabalık sık sık ”Cumhurbaşkanı İnce” sloganları attı.
Muhafazakar bir aileden gelen İnce, CHP'nin cumhurbaşkanı adayı olduktan sonra hem camiye gidip dua etti, hem de Anıtkabir'e ziyarette bulundu.
Seçmen tabanlarının mücadelesi
İnce'nin Üsküdar mitingini izlemeye, biri başı kapalı olan iki kız kardeşi de katıldı. Her iki kardeşi de İnce'nin, CHP'nin geçmişiyle arasındaki bağı kopardığına inanmaya hazır bir görüntü sergiledi.
İnce'nin başörtülü kızkardeşi, CHP'nin geçmişte doğru havayı yakalayamadığını ama Muharrem İnce'yle birlikte bunu başardığını kaydetti.
Diğer kardeşiyse ağabeyleri İnce'nin birleştirici bir söylem benimsediğini, ayrıştırıcı olmadığını belirtti.
İstanbul'da bulunan Edam araştırma grubundan siyaset uzmanı Sinan Ülgen, ”İnce, CHP'nin geleneksel sorunu olan sadece kendi siyasi tabanına hitap etme handikapından kurtuldu,” diyor.
Ülgen, ”İnce, sık sık inanç özgürlüğüyle sorunu olmadığını söylüyor, CHP'nin geçmişte seçtiği dogmatik laik adaylara da benzemiyor. Geçmişine baktığımızda muhafazakar bir aileden geldiğini görüyoruz, bu da İnce'yi muhafazakar seçmenlerce de sevilen bir aday yapıyor,” şeklinde konuşuyor.
İnce'nin kampanyası sırasında Erdoğan'la polemiğe girmekten kaçındığı gözleniyor. CHP'li aday bunun yerine Erdoğan'ı eleştirmek için mizaha, nükteye ve zekaya yöneliyor. Uzmanlar, bu stratejinin seçmenlerde karşılık bulduğu görüşünde.
Global Source Partners'dan siyaset uzmanı Atilla Yeşilada, fazlasıyla saldırgan ve yıpratıcı olan Erdoğan'da yorgunluk belirtileri olduğunu söylüyor. Yeşilada, ”Ülke, siyasi görüşü ne olursa olsun 16 yıllık düşmanlıktan yoruldu. Erdoğan sürekli tehdit ediyor, İnce ise gülümsüyor, insanları incitmemeye çalışıyor,” diyor.
Sandık başına gitme oranı kilit önem taşıyor
Erdoğan yine de gerek Üsküdar'dan gerekse Türkiye'nin geri kalanındaki dindar kesimden güçlü destek almayı sürdürüyor. Bunu yaparken de sık sık seçimi kaybettiği takdirde kendi zamanında elde edilen inanç özgürlüklerinin geri çevrilme tehdidiyle karşılaşacağı uyarısında bulunuyor.
Erdoğan, pazar günü aldığı desteği açıkça sergilemek için düzenlediği İstanbul mitinginde bir milyondan fazla seçmene seslendi.
Erdoğan'ın en önemli başarılarından biri, büyük bir muhafazakar orta sınıfı ortaya çıkarması. Ancak bir yandan da seçimler üzerindeki en egemen mesele, ekonomik gerileme korkularının su yüzüne çıkması.
Atilla Yeşilada, Erdoğan destekçilerinin sadık seçmenler olduğu, ancak İnce'nin korku siyasetine karşılık umut mesajları vermesinin Erdoğan için bir tehdit unsuru olabileceği görüşünde.
Yeşilada, ”Çok sayıda AKP seçmeninin CHP'ye kayacağını düşünmüyorum. AKP seçmeni, İnce'nin kendileri ve inanç hakları açısından bir tehdit unsuru olduğunu düşünmüyor. Bu nedenle de sandık başına gitmeyip AKP'yi protesto etmek için evde oturabilirler. Haziran 2015 seçimlerinde de aynı durumla karşılaştık. AKP çoğunluğu kaybetti çünkü AKP'li seçmenler sandığa gitmedi. Aynı durum tekrarlanabilir,” şeklinde konuşuyor.
