Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türkiye’deki Suriyeli mültecileri ülkelerine geri gönderme konusunda verdiği mesajlara Suriye’deki sivil toplum kuruluşları ve gazetecilerden tepki geldi. İnsan hakları savunucusu kuruluşlar, yayın kuruluşları ve sivil toplum kuruluşları ortak açıklama yayınlayarak Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Birliği (AB) ve Brüksel Konferansı’na, Türkiye’nin mültecileri geri gönderme planını engelleme çağrısı yaptı.
Suriye’de faaliyet gösteren 45 sivil toplum kuruluşu ve basın mensuplarınca ortak imzalanan çağrı mektubunda, Suriyeli mültecilerin Türkiye’den, Erdoğan’ın ifadelerine göre “gönüllü bir şekilde” geri dönmelerinin sağlanmasını içeren planla, Suriye’de çoğunlukla Kürtler’in yaşadığı bölgelere yerleştirilmesinin hedeflendiğine vurgu yapıldı.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, Avrupa Birliği ve Suriye’nin geleceğiyle ilgili görüşmeleri yürüten Brüksel Konferansı üyelerine gönderilen mesajda, Erdoğan’ın açıkladığı adımın, Suriye’de Kürtler’in yaşadığı bölgelerde “demografik yapıyı değiştirmeye yönelik” olduğu savunuldu ve uluslararası camianın bu planın önüne geçmesi gerektiği belirtildi.
Amerika’nın Sesi’ne konuşan Cizire İnsan Hakları Grubu’nun Eş-Başkanı Avin Cuma, Türkiye’de iktidarın gündeme taşıdığı, mültecilerin Suriye’ye gönderilme planının Suriye’deki iç savaşın uzamasıyla sonuçlanacağı yorumunu yaptı.
“Mültecilerin tehlikeli bir bölgeye geri gönderilmesi insan hakları ihlalidir” ifadesini kullanan Cuma, “Bu, bölge özellikle mülteciler için hala güvenli olmadığı için kabul edilebilir değil. Bu planı kabul etmediğimizi ifade ediyoruz” dedi.
Mesajda ayrıca Suriye’deki iç savaşta uzlaşma yakalanana ve ülkeden ayrılanların yeniden dönmelerini sağlayacak düzeyde güvenlik sağlanana kadar böylesi bir planın ertelenmesi gerektiği savunuldu.
Nisan ayının ortasında yaptığı bir açıklamada, “Suriyeli kardeşlerimizin gönüllü ve onurlu geri dönüşleri için elimizden gelen gayreti gösteriyoruz” şeklinde konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, daha sonra 3 Mayıs’ta konuyla ilgili yeni bir açıklama daha yaparak 1 milyon Suriyeli için konut ve sosyal yapılar içeren bir proje hazırlığının yürütüldüğünü söyledi.
Türkiye’de mültecilerle ilgili tartışmalar ve muhalefetten gelen tepkiler de devam ederken, Erdoğan’ın son yaptığı açıklama dikkat çekti.
Ana muhalefet partisi CHP’nin lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun, AKP iktidarının mülteci politikasıyla igili eleştirilerine yanıt veren Erdoğan, “Suriye'den savaştan çıkıp ülkemize sığınan bu kardeşlerimize sonuna kadar sahip çıkacağız Bay Kemal. Siz ne derseniz deyin, biz oradayız. Biz bu konutları da onun için yapıyoruz. Kendileri arzu ettikleri zaman vatanlarına dönebilirler ama biz onları asla bu topraklardan kovmayız ve kovmayacağız. Birileri çıkmış durmadan laf salatası yapıyorlar. Biz asla, kapımız açık onlara, ev sahipliğimizi yapmaya devam edeceğiz ve onları katillerin eline, kucağına atmayacağız” ifadelerini kullandı.
